Doğu Karadeniz sularından yakalanan ekonomik öneme sahip bazı balık türlerinde ağır metal birikiminin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada Doğu Karadeniz sahil şeridinden yakalanan Mullus barbatus, Pomatomus saltatrix, Engraulis encrasicolus, Trachurus trachurus, Merlangius merlangus, Sarda sarda, Belone belone, Alosa alosa, Mugil cephalus ve Spicara smaris türlerinin kas ve karaciğer dokularındaki ağır metal birikimleri (Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mn, Pb, Ni ve Zn) incelenmiştir. Analiz edilen balıklarda ağır metal birikimleri ppm olarak kas dokuda; Cd: 0.04-0.76, Co: 0.01-0.32, Cr: 0.02-1.00, Cu: 0.28-3.78, Fe: 8.16-53.57, Mn: 0.06-0.68, Ni: 0.09-5.91, Pb: 0.02-4.87, Zn: 3.65-17.55, karaciğerde; Cd: 0.06-3.43, Co: 0.04-1.39, Cr: 0.16-1.31, Cu: 2.10-7.50, Fe: 74.8-339, Mn: 0.44-1.89, Ni: 0.25-6.89, Pb: 0.34-11.38, Zn: 10.58-40.05 düzeylerinde bulunmuştur. Karaciğer dokularındaki ağır metal birikimleri kas dokusundakinden daha yüksek düzeylerde bulunmuştur. Analiz edilen balıkların yenilebilir kas dokuları incelendiğinde bu balıkların insanlar tarafından tüketilmesinin sağlık açısından herhangi bir risk oluşturmayacağı söylenebilir.

This study assessed the heavy metal (Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Mn, Pb, Ni and Zn) accumulation in muscles and livers of Mullus barbatus, Pomatomus saltatrix, Engraulis encrasicolus, Trachurus trachurus, Merlangius merlangus, Sarda sarda, Belone belone, Alosa Alosa, Mugil cephalus and Spicara smaris from the eastern Black Sea coast. Heavy metal levels in fish muscles in ppm were Cd: 0.04-0.76, Co: 0.01-0.32, Cr: 0.02-1.00, Cu: 0.28-3.78, Fe: 8.16-53.57, Mn: 0.06-0.68, Ni: 0.09-5.91, Pb: 0.02-4.87, Zn: 3.65-17.55; livers; Cd: 0.06-3.43, Co: 0.04-1.39, Cr: 0.16-1.31, Cu: 2.10-7.50, Fe: 74.8-339, Mn: 0.44-1.89, Ni: 0.25-6.89, Pb: 0.34-11.38 and Zn: 10.58-40.05. The levels of heavy metals were higher in livers than these in muscles. According to obtained results, may be said that consumption of the edible muscles tissues of fish by human is not a risk.