Endüstriyel atıkların üç boyutlu metal sanat öğelerine dönüştürülmesinde Rüçhan Keçeci`nin sanat eserlerinin analizi

Abstract

Sanayi devrimi ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte hayatımıza birçok yeni araç, gereç ve makine girmiştir. Bu makineler insanoğlunun iş yükünü azaltmış ve güç sınırlarını genişletmiştir. Ancak endüstrileşme hızıyla birlikte kullanılan araç gereçler sürekli yenilenmiş ve geride endüstriyel atıklardan oluşan bir yığın bırakmıştır. Bu atıkların geri dönüştürülmesi için çalışmalar başlatılmıştır. Bu çalışmalar içinde çevre kirliğine neden olan metal atıkların hurda yığını olmaktan çıkarılarak, üç boyutlu sanat eserlerine dönüştürüldüğü çalışmalar dikkat çekicidir. Son yıllarda bu eserlerin ve ilgilenen sanatçıların sayısında artış görülmektedir. Bu çalışmada endüstriyel atıkların üç boyutlu metal sanat öğelerine dönüştürülmesinde Türkiye'deki metal heykel sanatçısı Rüçhan Keçeci'nin eserlerinin analizini yapmak amaçlanmıştır.Çalışma, bireysel monografi tekniği kullanılarak yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemi, amaçlı örnekleme uygun olarak belirlenmiştir. Çalışmada; çok sayıda eser üretmiş olması, atık metaller kullanarak yaptığı heykellerle bilinen Türkiye'deki ilk sanatçılardan olması, özgün ve farklı niteliklerde eserleri olması, alanında ulusal ve uluslararası ödüller almış olması, ülkemizde ve yurtdışında tanınıyor olması gerekçeleriyle metal heykel sanatçısı Rüçhan Keçeci ve eserleri derinlemesine incelenmiştir. Eserler konu, kullanılan malzeme, boyut, ağırlık, yapıldığı tarih özelliklerine göre sınıflandırılarak incelenmiştir. Ayrıca sanatçı Rüçhan Keçeci ile sohbet edilerek bilgisine başvurulmuştur.Sanatçı Rüçhan Keçeci, görsel yaratıcı zekâsıyla çevre sorunu olan atık malzemeleri, estetik açıdan değerlendirerek metal atıklarla üç boyutlu heykeller yapmaktadır. Keçeci'nin atık nesnelere farkındalık yaratmak için sanat yolunu kullandığı görülmüştür. Sanatçı yaptığı çalışmaları `art of metal` olarak adlandırmakta ve sergilerinde bu başlığı kullanmaktadır. Bu çalışmada incelenen 50 eser; insan figürleri (n=14), hayvan figürleri (n=6), anıtlar (n=3), özel tasarımlar (n=12), kullanım amaçlı dekoratif tasarımlar (n=9) ve tematik tasarımlar (n=6) olmak üzere belirlenen altı kod altında toplanmıştır. Sanatçının tek bir konuda eser üretmediği geniş bir eser yelpazesine sahip olduğu belirlenmiştir. Sanatçının özel tasarımlar altında incelenen eserlerinin, çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından sergilendiği görülmüştür. Sanatçının eserlerinde bilim ve toplum duyarlılığı dikkat çekicidir. Keçeci'nin, tasarlamış olduğu çalışmaları ile atık malzemeye farklı bir kimlik kazandırdığı, bu yeni kimlik kazanmış malzemeyi sıradan bir hurda ve atık olmaktan kurtararak sanatsal bir tavırla yorumladığı görülmektedir. Sanatçının her eseri özgündür ve başka sanatçılarla benzerlik göstermemektedir. Rüçhan Keçeci'nin eserlerinin tamamına yakını, atık malzemeler kullanılarak yapmış olması diğer metal heykel sanatçılarından ayıran önemli bir özelliğidir. Ayrıca, Sanatçının eserlerinde kullandığı parçaların özelliğini bozmadan kullanması, örneğin daha önce bir arabada kullanılan dişli çarkın, sanatçının eserinde diz ekleminde kullanılması gibi açılardan diğer metal heykel sanatçılarından ayrışmaktadır.Endüstriyel atıkların üç boyutlu metal sanat öğelerine dönüştürülmesi kavramı oldukça yenidir. Bu akımın isimlerinden olan Rüçhan Keçeci ve eserlerinin incelendiği bu çalışma, gelecekte daha fazla karşılaşacağımız atıklardan oluşan metal heykellerle ilgili çalışma yapacak araştırmacılara katkı sağlayacaktır. Ayrıca bu çalışmanın, Sanatçı Rüçhan Keçeci'nin atık metallerden yaptığı eserlerinin analizi ile sanatseverlere faydalı olacağına inanılmaktadır.

With the industrial revolution and the development of technology, many new tools, equipment and machinery have entered our lives.These machines have reduced the workload of human beings and expanded their power limits. However, with the speed of industrialization, the tools used were constantly renewed and left behind a pile of industrial waste. Efforts have been initiated to recycle these wastes. Among these works, it is noteworthy that the metal wastes that cause environmental pollution are transformed into three-dimensional works of art from being a heap of scrap.In recent years there has been an increase in the number of these works and interested artists. This study aimed to analyze the three-dimensional metal art elements of industrial waste to be converted in the works of leading artist Rüçhan Keçeci in Turkey.The study was carried out using the individual monograph technique. The sample of the study was determined in accordance with purposive sampling. In the study, Rüçhan Keçeci and his works were analyzed in depth because of the reasons that he had produced a number of works, was well known by his sculptures, was the first artist using waste metals to become in Turkey, had originality and different artifacts, had received national and international awards in the field and our country.The works were classified according to the subject, material used, size, weight and date of construction. In addition, Rüçhan Keçeci was interviewed and his information was consulted.Sculptor Rüçhan Keçeci, with his visual creative intelligence, evaluates waste materials that are environmental problems esthetically and makes three-dimensional sculptures with metal wastes.It was seen that Keçeci used the art way to create awareness for waste objects. The artist calls his work `art of metal` and uses this title in his exhibitions.50 works were identified in six codes; human figures (n=14), animal figures (n=6), monuments (n=3), special designs (n=12), decorative designs for use (n=9) and thematic designs (n=6).It was determined that Keçeci did not produce works on a single subject and had a wide range of works. The works of the artist, which were examined under special designs, were exhibited by various institutions and organizations.In the works of the artist's sensitivity to science and society is remarkable. It is seen that Keçeci gives a different identity to the waste material with the works he designed, and he interprets this newly acquired material from an ordinary scrap and waste with an artistic attitude.Each of his works is original and does not resemble other artists. The fact that Rüçhan Keçeci made almost all his works using waste materials is an important feature that distinguishes him from other metal sculpture artists.In addition, the use of the parts used by the artist without disturbing the features of the material, for example, the gear wheel previously used in a car, such as the use of the artist's work in the knee joint is different from other metal sculpture artists.The concept of converting industrial wastes into three-dimensional metal art elements is quite new. This study, where Rüçhan Keçeci who is one of the pioneers of this movement and his works were examined, will contribute to the researchers who will work on metal sculptures consisting of wastes that we will encounter more in the future. The work is also the analysis of his works made from waste metals with is believed to be beneficial to art lovers.