Türkiye`de çocuklar için yayın yapan kamusal tv kanallarında tipler, kök değerler ve tema üzerine bir inceleme

Abstract

Çizgi filmler, üretildiği ülkenin geleneksel ve modern değerlerini yansıtan programlardır. Çocuklar izledikleri çizgi filmler aracılığıyla yaşadıkları coğrafyayla bütünlük kurma, toplumsal değerleri küçük yaşlarda edinme, dil, üslup vb. davranışlarını kazanma alışkanlığı edinebilirler. Bu nedenle hazırlanan çizgi film kurgularında çocukların ahlaki değerlerini geliştiren, dili kullanma becerisine katkı yapan, anlaşılması güç kavramları somutlaştıran, çalışkanlık, yardımseverlik, dayanışma gibi değerlere yer veren içerikler özenle işlenmelidir. Çocuklar televizyonda izlediği çizgi filmlerden çok yönlü bakış açısı elde edebilmekte ve birçok davranış örüntüsünü rol model alabilmektedir. Bu davranış rolleri arasında çizgi filmlerde yer alan tipler önemli bir konumdadır. Bu çalışmada, kamusal TV kanallarında yayımlanan çizgi filmlerde geçen tipler ve bu tiplerin fizyolojik, psikolojik ve toplumsal özellikleri incelenmiştir. Aynı zamanda çizgi filmlerde geçen kök değerler ve çizgi filmlerin Türkçe dersi temalarıyla ilişkisi araştırılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Rastgele seçilen çizgi filmler belirli aralıklarla izlenmiş ve kaydedilmiştir. Kaydedilen çizgi filmlerin kurgusu yazılmış ve fişlemeler yapılarak tipler, kök değerler ve temalar tablo biçiminde gösterilmiştir. Elde edilen bulgulara göre tipler, 8-12 yaş aralığında yer alan çocuklarla fizyolojik ve psikolojik olarak benzer özelliklere sahip olduğu, toplumsal özellikler olarak ise yabancı çizgi filmlerde yer alan tiplerle yerli çizgi filmlerde yer alan tiplerin farklı toplumsal özellikler gösterdiği tespit edilmiştir. Olumlu tiplerin olumsuz tiplerden daha çok öne çıktığı görülmüştür. Kök değerlerin çizgi filmlerde yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Çizgi filmlerdeki kurgularla Türkçe dersi temalarıyla ilişki kurulabileceği tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Televizyon, Çizgi Film, Değerler, Tipler, Tema.

Cartoons are the programs which reflect modern and traditional values of the country where it is produced. Children can acquire the unity of the geography where they live and the awareness of social values or language, manner and genre via cartoons that they watch. That's why, contents which improve children's moral values fictions in cartoons that is prepared, contribute children to use target language, concretize the difficult concepts, contain sedulity, cooperativeness, cooperation, should be carefully considered. Children achieve multiple perspective through those cartoons they watch from TV and observe many behavior patterns. Types appearing in cartoons have a great importance in among behavior patterns.In the study, types published cartoons in public TV channel and those types' features of psychological, physical, society are analyzed. Besides, origin value that appear in cartoons and relationships between Turkish lesson theme and cartoons are researched. In the study, content analysis method which is one of the qualitative research methods is used. Cartoons, which are randomly selected or are periodically watched, are recorded. The fictions of the recorded cartoons are written and types, origin values and themes and explained by indicating as a chart. According to the data, types in 8-12 age rank have similar psychological and physical behaviors whereas foreign types and native types are different from each other in terms of social behaviors. Negative types are surpassed by positive types. It is observed that origin values take part in the cartoons. It is identified that fiction in cartoons and Turkish lesson themes are connected.Key Words: Television, Cartoon, Values, Types, Theme.