CHP iktidarı döneminde Diyanet İşleri Reisliği`nin devlet içindeki konumu

Abstract

CHP iktidarı döneminde DİB'nı konu alan tezin temel amacı, genellikle ilgili literatürde yapıldığı gibi Diyanet'i sadece devlet içi bir kurum olarak varlığı üzerinden analiz etmek değil, kuruluşundan 1950'ye kadar olan yetki, görev ve faaliyetlerine odaklanarak incelemek ve böylece kurumu siyasal iktidardan ayrı bir yapı olarak ele alıp başlı başına bir tartışma konusu haline getirmektir. Tezde her ne kadar Başbakanlık'a bağlı bir devlet kurumu olsa da, Cumhuriyet iktidarıyla özdeşleştirilip bir tür kontrol aracı ve/veya ideolojik bir aygıta indirgemeyecek çapta birçok niteliği bulunan siyasal bir özne olarak Diyanet'in, siyasal iktidar ve iktidar odaklarının oluşturduğu hegemonik blokla kurduğu ilişki ağlarının nasıl örüldüğü ve buradan yola çıkarak kurumun kuruluşundan 1950'ye kadar olan devlet içindeki konumu sorunsallaştırılmıştır.

The mail goal of the dissertation which focuses upon the DRA during the reign of RPP is not to analyse the DRA, as it is generally done, simply as an institution within the state, but rather to analyse it by focusing upon its authorisations, duties and activities since its establishment until 1950 and as such to turn it into a subject of discussion on its own by taking it as a structure apart from the political power. The dissertation takes the DRA as a political subject possessing various qualities which prevent it to be identified with the republican political power and to be reduced to a control and/or ideological device. It problematizes the network of relationships between the Directorate and the hegemonic bloc, which is composed by the political power and the power groups, and, accordingly, the position of the institution within the state from its establishment until 1950.