Toplumdaki öğretmenlik mesleğine ilişkin algı ile öğretmenin mesleki motivasyonu arasındaki ilişki

Abstract

Eğitimin arzu edilen hedeflere ulaşması konusunda öğretmenlere büyük iş düşmektedir ve bu işi layıkıyla yapabilmeleri için öğretmenlerin motivasyona ihtiyaçları vardır. Eğitim çalışmalarında önemli bir konu olarak görülen öğretmen motivasyonu hakkında birçok araştırma yapılmış ve öğretmen motivasyonunun birçok farklı değişkenle ilişkisi incelenmiştir. Ancak toplumun öğretmenlik mesleğini nasıl gördüğünü öğretmenin bakış açısından inceleyen ve bunu öğretmenin mesleki motivasyonuyla ilişkilendiren pek fazla çalışmaya rastlanılmamıştır. Nicel yaklaşımla yürütülen bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin bakış açısıyla, toplumda öğretmenlik mesleğinin nasıl görüldüğü ve bu algının öğretmenlerin mesleki motivasyonuyla olan ilişkisinin belirlenmesidir. Araştırmada bağımsız değişken olan öğretmenlerin toplum gözünde mesleklerini algılama düzeylerinin; çalışılan kurum, branş, cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerine bağlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Devamında bağımlı değişken olan öğretmenlerinin motivasyon düzeyleri ile bu düzeyin demografik değişkenler bakımından farklılaşıp farklılaşmadığı ve son olarak da öğretmenlerin toplum gözündeki mesleki algılarının onların mesleki motivasyonlarını yordamasına ilişkin analizler yapılmıştır. Araştırma, tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Çalışmanın örneklemini, Düzce ili merkez ilçesinde, kamuda görevli ilkokul, ortaokul ve liselerde çalışan 545 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan her iki ölçme aracı da (mesleki algı ve mesleki motivasyon) araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olup, pilot uygulaması da yapılmıştır. Öğretmenlerin mesleki algılarını belirlemek için mesleki algı ölçeği ve öğretmenlerin motivasyon düzeylerini belirlemek için motivasyon ölçeği kullanılmıştır. Ölçekler 5'li likert tipi olup algı ölçeği tek boyut, motivasyon ölçeği 5 alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin mesleki algılarının orta düzeyde, mesleki motivasyonlarının ise görece yüksek düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin mesleki motivasyonları ile mesleki algıları arasında pozitif yönlü orta düzeyde korelasyon vardır. Toplumun öğretmenlik mesleğine ilişkin algısının öğretmenlerin mesleki motivasyonlarını yordama gücünün düşük düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır. Yol analizinde ortaya çıkan düşük düzeydeki katsayının, mesleki algı ile mesleki motivasyon arasındaki Pearson Korelasyonuna da yakın olduğu görülmektedir. Toplumdaki öğretmenlik mesleği algısının, motivasyon ölçeğin alt boyutlarından en çok `mesleğin özellikleri ve mesleğe atfedilen değer`i yordadığı ortaya çıkmıştır. Toplumun öğretmenlik mesleğine atfettiği değer / önem arttıkça, öğretmen motivasyonunun düşük düzeyde de olsa artacağını söylemek mümkündür.

There is a big burden on teachers' shoulders in order to reach the desired aims, and teachers need motivation to do this job properly. There are lots of reasearches made on teacher motivation, which is seen as an important matter, and also its relationship with several variables. However, there are not enough number of studies about how the society sees teaching job from a teacher's point of view and relating this with the Professional motivation of teachers. The aim of the study, which is followed in a quantitive approach, is to define the relationship between how teaching job is seen in the eyes of the society and perception of teachers' professional motivation from a teacher's point of view. In the study, teachers are accepted as the independent variables and it is questioned whether the teachers' level of perceiving their jobs in the eyes of the society differs with the variables such as the school level, subject, gender, age and Educational level. Then, whether the motivational level of teachers as the dependent variables, differ in terms of the demographic variables. And finally, analysis were made on how the teachers predict their professional motivation on their professional perception in the eyes of society.The research has conducted on survey method. The sample of the study is consisted of 545 teachers working in primary school, middle high school and high school in the province center of Düzce. Both instruments used in the research (motivation of teaching and perception of society related to teaching profession) developed by researchers and pilot application was also carried out. The perception scale was used in order to determine the professional perceptions of the teachers and motivation scale was used to determine the motivation levels of the teachers. Scales were 5 point Likert type, perception scale is unidimensional where as, motivation scale consists of 5 sub-dimensions. As a result of the research, it was found that the professional perceptions of the teachers were moderate and the professional motivations were relatively high. The correlation between the professional perceptions and Professional motivations of theachers is possitive and intermediate level. It has been revealed that the perception of the teaching profession of society is at a low level of the professional motivation of teachers. It is seen that the low level coefficient in path analysis is close to Pearson Correlation between occupational perception and occupational motivation. According to teacher the perception of the teaching profession in the society has been found to be the most predicted `the profession and the value attributed to the profession` from the subscales of the motivation scale. It is possible to say that as the value / importance assigned by the society to the teaching profession increases, the motivation of the teacher will increase if it is also at a low level.