Lavandula stoechas esansiyel yağının farelerdeki akut toksik etkileri ve epileptik etkinin antiepileptik ilaçlarla etkileşimi

Abstract

Bu çalışmanın ilk amacı Lavandula stoechas essansiyel yağının LD50 dozunu belirlemektir. İkinci amacımız ise Lavandula stoechas epileptojenik etkilerini belirleyebilmektir.LD50 dozunu belirleyebilmek için her bir grup altı hayvan içerecek şekilde dokuz gruba ayrılan hayvanların ilk grubu kontrol grubu olarak ayırıldı; diğer gruplara ise sırasıyla 0,4ml/kg, 0,6ml/kg, 0,8ml/kg, 1,2ml/kg, 1,6ml/kg, 2,4ml/kg, 3,2ml/kg ve 4,8ml/kg dozlarında Lavandula stoechas yağı i.p. enjekte edildi. Enjeksiyon sonrası davranış değişiklikleri, konvülsiyon, ölüm, koma gibi durumlar not edildi. Veriler ışığında propit analizi sonucu LD50 dozu 1.88mg/kg olarak belirlenmiştir.Epileptojenik etkisinin belirlenebilmesi için Ls essansiyel yağı ve antiepileptik ilaçlar ardışık olarak enjekte edildi. Ls dozu olarak LD50 çalışmalarında tüm grubu nöbet geçirten fakat ölüme neden olmayan doz olan 0,6 ml/kg seçildi. Her bir grup on hayvan içerecek şekilde onüç gruba ayrılan hayvanların ilk grubu kontrol grubu olarak ayırıldı. Diğer gruplara önce Ls (0,6 ml/kg) 15 dk sonra ise antiepileptik ilaç i.p. olarak verildi. Antiepileptik ilaç olarak üçer farklı dozda diazepam (1 mg/kg, 2 mg/kg, 4 mg/kg), fenitoin (10 mg/kg, 30 mg/kg, 50 mg/kg), fenobarbital (10 mg/kg, 20 mg/kg, 50 mg/kg) ve Na-valproat (100 mg/kg, 200 mg/kg, 400 mg/kg) kullanıldı. Enjeksiyon sonrası davranış değişiklikleri, konvülsiyon, ölüm, koma gibi durumlar not edildi ve nöbet öncesi değişimlerin başlama zamanı, nöbetin başlama zamanı, nöbette kalış süreleri, ve nöbetten çıkış zamanı tespit edildi. Grup ortalamaları ile kontrol grubu ortalamaları arasındaki farkın anlamlılığı Mann-Whitney U testleri ile değerlendirildi. Diazepam ve fenobarbitalin farelerde gözlen konvülsiyon ve letaliteyi belirgin bir şekilde önlemiştir.Sonuç olarak Lavandula stoechas esansiyel yağının LD50 dozu 1.88mg/kg olarak belirlenmiştir ve prokonvülsan etkileri saptanmıştır. Bu etkilerden hidrodistilasyon yoluyla elde edilen yağda bulunan kamfor, kamfen ve tujen'in sorumlu olduğu düşünülmektedir.Lavandula stoechas essansiyel yağı ile oluşan zehirlenmelerde ve bu zehirlenmeleri önlemede diazepam ve fenobarbital antidotal tedavi olarak düşünülebilinir.

The first aim of this study was to determine the LD50 dose of Lavandula stoechas essential oil. The second aim of this study was to investigate ephileptojenic activities of the Lavandula stoechas essential oil.To find the LD50 dose, mice were divided into nine groups of six animals each. First group used as control group. And the other 8 groups were injected Lavandula stoechas essential oil i.p. respectively by the doses of 0.4ml/kg, 0.6ml/kg, 0.8ml/kg, 1.2ml/kg, 1.6ml/kg, 2.4ml/kg, 3.2ml/kg and 4.8ml/kg. After injections behavioral changes, convulsions, lethality and coma..etc. were observed. In the light of these findings LD50 dose determined as 1,88 mg/kg by probite analyse.To find the ephileptojenic activities of the essential oil we injected the oil and the antiephileptic drugs consicutively. We decided the Ls essential oil at the dose of 0.6 mg/kg which was caused convulsions but didn't kill the mice. At this part of the study, mice were divided into thirteen groups of ten animals each. First group used as control group. And the treated groups were given Lavandula stoechas essential oil i.p. 15 minutes before the administration of antiephileptic drugs. We used three diffrent doses of diazepam (1 mg/kg, 2 mg/kg, 4 mg/kg), fenitoin (10 mg/kg, 30 mg/kg, 50 mg/kg), fenobarbital (10 mg/kg, 20 mg/kg, 50 mg/kg) ve Na-valproat (100 mg/kg, 200 mg/kg, 400 mg/kg) as an antiepileptic drugs. After injections behavioral changes, convulsions, lethality and coma..etc. were observed. Starting time of changes which were observed before seizure, starting time of seizure, time of seizure and finishing time of seizure were determined. The statistical difference between the means of group and control was compared BY Mann-Whitney U test. Diazepam and fenobarbital have clearly prevented convulsions and lethality which were observed.As a result: LD50 dose of Ls determined as 1,88 mg/kg and proconvulsant effects were determined. Camphor, camphen and thujen which were exsisted in hydrodistillated oil could be responsible of these effects. Diazepam and fenobarbital could be used as antidote at toxication with Ls essential oil and also used for preventing toxication caused by Ls ess oil.