Bolu Dörtdivan İlçesi`nde aile planlaması hizmetlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu kesitsel çalışmanın amacı Bolu ili Dörtdivan İlçesi'nde aile planlaması hizmetlerinin değerlendirilmesi ve kadınların aile planlaması açısından risk durumlarının uygulanan anket ve 15-49 yaş izlem formalarına göre tutarlı olup olmadığının araştırılmasıdır.Araştırmanın evreni Dörtdivan ilçesindeki 15-49 yaş grubunda olan toplam 1365 kadındır. Sistematik örnekleme yöntemi ile nüfusla orantılı olarak araştırmaya 75 kentsel, 130 kırsal bölgeden 15-49 yaş toplam 205 kadın dahil edildi. Aile planlaması üreme sağlığı hakkında 45 sorudan oluşan anket formu Ağustos-Eylül 2009 tarihleri arasında kadınlara yüz yüze görüşülerek uygulandı.Aile planlaması yöntem kullanma durumu; etkili yöntem kullanan kadın 109(% 53.2), etkisiz yöntem kullanan kadın 39(%19.0) ve yöntem kullanmayan kadın sayısı ise 57(%27.8)şeklindedir. Kullanılan yöntemler 205 kadından 46(%28.2)' sı kondom, 26(%16.0)'sı Ria ve hap şeklindedir. Kadınların yöntem tercih nedenleri; güvenilir olması 72 (%66.1), yan etkisinin az olması 18(% 16.5), 16(%14.7)kolay ulaşılır ve ucuz olması 1(% 0,9) kadındır. Yöntem kullanmaya başlamada kadınların 56(%50.9)'sı sağlık ocağından yardım almıştır. Kadınların 79 (%73.8)'u yöntemi temin etmede sağlık ocağını kullanmaktadır. Aile planlaması açısından riskleri hazırlanan ankette sorulan sorulara verilen cevaplara ve 15-49 Yaş Kadın İzlem fişlerine göre aynı olan kadın sayısı 146 (%86.9)'dır. Fiş ve ankete göre risk değerlendirmesi tutarlıdır(Kappa=0.76, p<0.001).Aile planlaması yöntem kullanma sıklığı 2008 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmasına göre Batı bölgelerden daha düşüktür. Yöntem kullanmaya başlamada kadınların yarıdan fazlasının sağlık ocağında ikna edilmeleri, yöntemi temin etmede sağlık ocağının kullanılması, Dörtdivan Toplum Sağlığı Merkezinde aile planlaması ve üreme sağlığına gereken önemin verildiğini göstermektedir. En sık kullanılan yöntemin kondom olması, sadece kadınların değil, erkeklerin de hizmete katılmış olduğunu ve halkın sağlık çalışanlarına güvendiğini göstermektedir. Fakat bu durumun daha da geliştirilmesi için çalışmalara devam edilmelidir.

The aim of this cross-dsectional study was to evaluate family planning services at Dörtdivan County of Bolu City and to research if family planning risk assessment of women was consistent according to questionnaires of the study and the Charts of Observation of 15-49 Years Old Women.The population of the study was total 15-49 years old 1359 women of Dörtdivan County. According to systematic sampling total 205 15-49 years old women, 75 women from Urban and 130 women from rural areas was included to the study. Questionnaire included 45 questions about family planning applied with face to face interview to women.The status of family planning method usage was; women using efficacious methods were 109 (53.2%), in efficacious methods 39 (19.0%) and no family planning method was 57 (27.8%). The methods were; condom 46 (28.2%), Intra Uterine Device 26(16.0%) and Pills 26 (16.0%) women. Causes of choosing methods were; safety 72 (66.1%), slight adverse affects 18 (16.5%), easily reached and cheap 1(0,9%) woman. To begin to use a family planning method 56(50.9%) women got help from Primary Health Center and 79 (73.8%) women get methods from Primary Health Center. Risk assessment according to questionnaires and Charts of Observation of 15-49 Years Old Women was same at 146 (86.9%) women (Kappa=0.76, p<0.001).The prevalence of family planning usage was just about the same as 2008 Turkey Population and Health Survey. More than half of women made decision to begin to use a family planning method at Primary Health center and get the method from there. These show that Dörtdivan Population Health Center give necessary attention family planning services. The most common method was condom and it shows that men took place beside family planning services and populations have confidence to health personnel. This situation has to be evaluated to reach better results.