Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) olan bireylerde dispne algıları ile anksiyete ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarının (KOAH) dispneleri ile anksiyete ve depresyon arasındaki ilişkiyi ve ilişki düzeyini belirlemek amacıyla kesitsel analitik olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Düzce Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Göğüs Hastalıkları Servisinde ve polikliniğinde tedavi edilen 90 (8 K, 82 E) hasta oluşturmuştur. Araştırmanın verileri ?Hasta Tanıtım Formu?, ?Medical Research Council Scale (MRCS)? ve ?Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HAD)? kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde Pearson korelasyon katsayısı ve Lojistik Regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda hastaların MRCS ortalamasının 3.1±1.37 olduğu, %26.7'sinde anksiyete ve %56.7'sinde depresyon riskinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeğinin alt boyutları ile dispnenin objektif ve subjektif değerleri arasındaki ilişki incelendiğinde, anksiyete ile MRCS, depresyon ile MRCS ve anksiyete ile depresyon arasında pozitif yönde ileri derecede anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.01, r=0.493). Depresyon ile FEVı arasında da pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). Yapılan lojistik regresyon analizinde çok şiddetli dispnesi olanların hafif dispnesi olanlara göre 22.7 kat, hastaneye hiç yatmayan hastaların 1 veya 2 kez yatanlara göre (1/0.048) 20.83 kat, psikiyatrik öyküsü olanların olmayanlara göre 4.3 kat, depresyonu olanların olmayanlara göre 17.5 kat anksiyete riskine sahip oldukları belirlendi. Ayrıca şiddetli dispnesi olanların hafif dispnesi olanlara göre 5.9 kat, yılda 1-2 kez hastaneye yatanların hiç yatmayanlara göre 12.3 kat, 3 ve daha fazla yatanların hiç yatmayanlara göre 22.1 kat, sosyal desteği olmayanların olanlara göre 28.7 kat ve anksiyetesi olanların olmayanlara göre 23.2 kat daha fazla depresyon riskine sahip oldukları belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Anksiyete, Depresyon, Dispne algısı, KOAH

This study was done to determine the relationship and levels of the relationship between diyspnea and anxiety, depression as cross-sectional analytic. The range of research was composed by 90 (8 F, 82 M) patients who treated at the pulmonary diseases service of the research and practical hospital of Düzce University. The data of research were gathered by using ?Form ofpatient overview?, ?Medical Research Council Scale? and ?Hospital Anxiety Depression Measure (HAD)? with method of face to face meeting. In the analysis of data, pearson correlation factor and logistic regression were used. It was determined that the MRCS :3.1±1.37, high risk of anxiety of 26.7 % and depression of 56.7 % patients. It was determined that a significiant relation in advenced level was found between anxiety and MRCS, depression and MRCS, anxiety and depression (p<0.01, r=0.493). A significiant relation was found between depression and FEV1 (p<0.05). Logistic regression analysis revealed that patients who have too severe dyspnea were more vulnarable according to anxiety than those have slight dyspnea (OR=22.7), those participants who didn?t enter a hospital in last 1 year than those participants who entered a hospital for 1-2 times in last 1 year (OR=20.83), those participants who have a psychiatric history than those without (OR=4.3), those participants who have a depression than those without (OR=17.5). Also it was found that the participant who have too severe dyspnea were more vulnarable according to depression than those have slight dyspnea (OR=5.9), those participants who entered a hospital for 1-2 times or 3 and more times than those participants who didn?t enter a hospital in last 1 year (OR=12.3, OR= 22.1 respectively), those participants who have not social support than those have (OR= 28.7) and finally ), those participants who have anxiety than those have not (OR= 23.2). According to findings of research, some suggestions were proposed.Key words: Anxiety, COPD, Depression, Perception of Dyspnea.