İlköğretim okullarının finansman kaynakları (Ankara ili Polatlı ilçesi örneği)

Abstract

ÖZET İLKÖĞRETİM OKULLARININ FİNANSMAN KAYNAKLARI ÖZTÜRK, Sermin Yüksek Lisans, Eğitim Yönetimi ve Planlaması Bölümü Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Hasan Hüseyin Aksoy Eylül 2002, 184 sayfa Araştırmanın amacı, ilköğretim okulları için kullanılan parasal ve fiziksel kaynakların nereden ve nasıl sağlandığının belirlenmesi ve kaynak dağılımına temel oluşturan finansman yaklaşımlarına ilişkin ilköğretim okulları yöneticilerinin görüşlerinin saptanmasıdır. İlişkisel tarama modelinde olan araştırma, Ankara ili Polatlı ilçesi ve köylerindeki ilköğretim okullarında görev yapan okul yöneticilerine anket uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya Ankara ili Polatlı İlçesindeki 48 okuldan, 42 ilköğretim okulu yöneticisi katılmıştır. Araştırmada ulaşılan nicel verilerin bazıları (hazır istatistiksel veriler), istatistiksel hesaplamalar yapılarak çizelgeleştirilmiş ve değerlendirilmiştir. Anket yoluyla elde edilen nicel veriler ise, genellikle frekans ve yüzdelerle özetlenmiştir. Bu araştırmadan elde edilen bulgular devlet bütçesinden eğitime ayrılan payların yetersiz ve istikrarsız bir gelişim izlediğini göstermektedir. Mevcut finansman kaynakları ile ilköğretim okulları eğitsel gereksinimlerini karşılamada sorun yaşamaktadırlar. Devletin ilköğretim okullarına verdiği desteğin azaldığı görülmektedir. İlköğretim okulları fiziksel ve parasal kaynaklarını daha çok özel gelirlerden sağlayarak yaşamlarını sürdürmektedirler. Araştırmaya katılan ilköğretim okullarının tamamı bütçedışı kaynaklara başvurmaktadır. Bu durum ilköğretimin maliyetinin devlet ile aileler arasında paylaşılmasına neden olmaktadır. İlköğretim okullarında görev yapan yöneticiler de bütçe dışında öğrenci ve velilerinden parasal kaynak sağladıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca okulların sahip oldukları fiziksel ve parasal kaynaklar okulun bulunduğu yerleşim yerine göre (kent-köy) farklılık göstermektedir. Bu da okullar arasındaki mali eşitsizlikleri güçlendirmektedir. Köy ilköğretim okullarına verilen mali desteğin azlığı, bu okullarda öğrenim gören öğrencilerin eğitimlerini destekleyecek daha az fiziksel ve parasal kaynağa sahip olmalarına yol açmaktadır. Bu durum Milli Eğitimin Temel amaçlarından biri olan `fırsat ve olanak eşitliği` ilkesine ters düşmektedir. IV

ABSTRACT Financial Sources Of Primary Schools (The Case of Ankara City Polatlı Provience) The research has two main goals; first one is, how and where can be obtained financial and physical resources that is used for primary schools, and the second one is to figure out of school manager's ideas about the financial approaches forming the basis of source distribution. The research, which is in the model of survey research, has been performed in Polatlı, a province of Ankara, and its villages, by administering questionnarine to school managers. 42 of 48 primary school's managers in Polatlı participated in the research. The quantitative data obtained from this research are evaluated by statistical calculations and graphical methods. These results generally were summarised by frequency and percent in graphs and tables. Findings obtained from this research point that, budget separated for education from government budget is insufficient and unstable growth. Primary schools face with problems in meeting educational needs by present financial sources. It seems that the state's financial support to primary schools has been decreasing. In the case of inadequate source, primary schools survive by providing its physical and financial sources from private incomes. All of the schools have been take placed in the research have directed to sources from out of budget. This situation cause to the sharing of primary school's cost by the goverment and the families. In addition, administrators of primary schools point out that, they obtain financial sources from student's parents. Moreover, schools' physical and financial sources show differences according to settlement of the school (city or town). This reinforces the financial inequality among the schools. Inadequacy of financialsupport have a negative impact on their educational quality. This case contradicts to the equal opportunity principle which one of the basic aims of the National Education. VI