6-14 yaşındaki çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun öğretmen ve ebeveyn görüşlerine göre değerlendirilmesi

Abstract

144 ÖZET 6-14 YAŞINDAKİ ÇOCUKLARDA DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNUN ÖĞRETMEN VE EBEVEYN GÖRÜŞLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ Aylin Ak Yüksek Lisans Tezi, Özel Eğitim Bölümü Tez Danışmanı: Prof. Dr. Sema Kaner 2004,166 sayfa Bu araştırmanın amacı, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun öğretmen ve ebeveyn görüşleri doğrultusunda, 6-14 yaş grubundaki çocuklarda yaş ve cinsiyete göre değerlendirilmesidir. Araştırma grubunu Ankara ilinde resmi ilköğretim okullarının anasınıfı ile ilköğretim bir ile sekizinci sınıf arasında öğrenim gören kız (n=274) ve erkek (n=332) öğrencilerinden oluşmuştur. Araştırmada öğretmen bildirimlerine göre dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunu belirlemek üzere Yenilenmiş Conners Öğretmen Değerlendirme ölçeği (Conners 2000), ebeveyn bildirimlere göre dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunu belirlemek üzere Yenilenmiş Conners Ebeveyn Dereceleme ölçeği (Conners 2000) kullanılmıştır. İki yönlü ANOVA ile elde edilen sonuçlara göre dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun yaş ve cinsiyetle ilişkisinin olduğu alt ölçekler belirlenmiştir. DEHB'nin yaşa göre değişiminde öğretmen değerlendirmelerine ilişkin bulgular incelendiğinde toplam ve dikkatsizlik puanlarında anlamlı farklılık belirlenirken hiperaktivite-dürtüsellikte ise farklılık belirlenmemiştir. Ebeveyn değerlendirmelerinde ise toplam, dikkatsizlik ve hiperaktivite-dürtüsellik puanlarında yaşa göre anlamlı farklılık belirlenmemiştir. Öğretmen ve ebeveynlerin değerlendirmelerinde toplam, dikkatsizlik ve hiperaktivite-dürtüsellik puanlarında erkekler kızlara göre daha sorunlu değerlendirilmiştir. Ayrıca ebeveyn ve öğretmen değerlendirmelerinin tutarlı olduğu saptanmıştır.

145 SUMMARY ASSESMENT of ATTENTION DEFICIT HYPERACTIVITY DISORDER IN 6-14 YEARS OLD CHILDREN ACCORDING TO TEACHER AND PARENTS VIEWS Aylin Ak Master Thesis, Special Education Department Advisor : Prof. Dr. Sema Kaner 2004, 166 pages The aim of this research is to evaluate the attention deficit hyperactivity disorder in 6-14 years old children by teacher and parent point of view. The research sample is composed of girl (n=274) and boy (n=332) students, who are keeping on education in kindergarden, first through eight grades in state primary school. To identify attention deficit hyperactivity disorder according to teacher view, Conners Teacher Rating Scales-Revised (Conners 2000), to identify attention deficit hyperactivity disorder according to parent view, Conners Parent Rating Scales-Revised (Conners 2000) are used in research. The subscales of attention deficit hyperactivity disorder, that have connection with age and gender are determined according to results obtained with two way ANOVA. While significant difference was found for total and inattention scores, no differences was found in hyperactivity- impulsivity during assesment of the outputs regarding teacher's evaluation of ADHD according to age variation. No significant difference in total, inattention and hyperactivity-impulsivity scores were determined according to age, in parents evaluations. Accoding to teacher and parents assessments, boys were evaluated more problematic than girls in total, inattention and hyperactivity-impulsivity scores according to gender Also consistency between parent and teachers' assessments was found.