Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı grup rehberliğinin akademik risk altındaki öğrencilerin akademik alandaki güdülenme, benlik saygısı, başarı ve sınav kaygısı düzeylerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada yıl tekrarı yapıp, akademik olarak okuldan atılma riski altında olan öğrencilerde Bilişsel-Davranışçı Yaklaşıma dayalı grup rehberliğinin Akademik Güdülenme, Akademik Benlik Saygısı, Akademik Başarı ve Sınav Kaygısı düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırma, deney ve kontrol gruplu ön-test, son-test ve izleme testi modeline dayalı deneysel bir çalışmadır. Araştırma Ankara Kurtuluş Lisesinde öğrenim gören ve bir önceki yıl başarısız olduğu için lise 1. sınıfı tekrar okuyan 26 gönüllü öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kontrol grubuna 13 ve deney grubuna 13 öğrenci tesadüfi yöntemle atanmıştır. Araştırmada öğrencilerin akademik güdülenme düzeyini belirlemek amacıyla, araştırmacı tarafından 20 maddelik Akademik Güdülenme ölçeği geliştirilmiş ve bu ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışması yine araştırmacı tarafından bu çalışma içinde incelenmiştir. Araştırmada akademik benlik saygısını ölçmek amacıyla Benlik Saygısı ölçeğinin Akademik Benlik Saygısı alt boyutundan elde edilen veriler kullanılmış, sınav kaygısını ölçmek amacıyla Sınav Kaygısı ölçeği ve akademik başarı göstergesi olarak okul tarafından verilen karnelerdeki not ortalamaları kullanılmıştır. Deney ve Kontrol gruplarında uygulamalar haftada iki oturum 60-90 dakika olmak üzere toplam 15 oturum sürmüştür. Deney grubunda Bilişsel Davranışçı yaklaşıma dayalı program uygulanırken, kontrol grubunda okulun genel rehberlik planından seçilmiş konular üzerinde tartışmalar yürütülmüştür. Programın hazırlanmasında akademik güdülenme, akademik benlik saygısı, sınav kaygısı ve akademik başarıya ilişkin kuramsal görüşler ve araştırmalar dikkate alınarak bunların Bilişsel Davranışçı yaklaşımın ilke ve teknikleriyle kaynaştırılması sağlanmıştır. 167Uygulanan deneysel işlem sonunda elde edilen bulgular Çifte Çok Değişkenli Varyans analizi yöntemiyle incelenmiş ve dört bağımlı değişkenin bileşkesi bakımından deney ve kontrol grupları arasında ölçümler boyunca istatistiksel olarak deney grubu lehine bir gelişme gözlenmiştir. Bağımlı değişkenlerin ayrı ayrı incelenmesi sonunda gruplar arasında akademik güdülenme, akademik benlik saygısı, sınav kaygısı bakımında anlamlı farklar olduğu görülmüştür. Sonuçlar, Bilişsel Davranışçı yaklaşımın akademik alanda uygulanabilirliği ve akademik güdülenme, akademik benlik saygısı, akademik başarı ve sınav kaygısı arasındaki ilişkiler bakımından yorumlanıp değerlendirilmiştir. 168

The purpose of this research is to investigate the effect of a group guidance program based on Cognitive-Behavioral Approach on academic motivation, academic self-esteem, academic achievement, and test anxiety levels. The experiment was designed according to pre-test post-test and follow-up procedure with experiment and control groups. The participants of the research were Ankara Kurtuluş High Schools students who were academically at risk. A total of 26 students, 13 for experimental group, and 13 for control group from 1st grade level. Three of the four dependent variables were measured by self-report measurements: Academic motivation measured by 'Academic Motivation Scale' developed by the author of this research, Academic self-esteem measured by 'Academic Self-Esteem' subscale of the 'Coopersmith Self- Esteem Scale', Test anxiety measured by Test Anxiety Scale'. Grade point average (GPA) was taken as academic achievement level. These three scales were given to both experimental and control groups as pre-test evaluation. As the same time GPA was collected from student records. In experimental group the 15 session group guidance program was employed developed by the researcher. In control group, a placebo experiment was implemented at the same length. The post-test was measures were collected after the experiments from both experiment and control group while GPA collected from student records. Follow-up measures for three scales were taken after three months from the end of the sessions. GPA records for follow-up measures were taken end of the second term. The data by analyzed by applying in Doubly Multivariate Analysis of Variance. The results demonstrated that the group guidance program based on Cognitive-Behavioral Approach affected academic motivation, academic self-esteem, and test anxiety levels. The results were interpreted in accordance with the application of Cognitive-Behavioral approach in academic settings, and the relations IIamong academic motivation, academic self-esteem, academic achievement, and test anxiety. Ill