Dikkat toplama eğitim programının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin dikkat toplama düzeyi, benlik algısı ve başarı düzeylerine etkisi

Abstract

vÖZETDİKKAT TOPLAMA EĞİTİM PROGRAMININ İLKÖĞRETİM 4. ve 5. SINIFÖĞRENCİLERİNİN DİKKAT TOPLAMA DÜZEYİ, BENLİK ALGISI VEBAŞARI DÜZEYLERİNE ETKİSİKaraduman, B. DilekDoktora, Eğitim Bilimleri Anabilim DalıEğitim Psikolojisi ProgramıTez Danışmanı : Prof. Dr. Belka ÖzdoğanAnkara, 2004 -203 sayfaBu çalışmada, dikkat toplama eğitimi ile dikkat toplama eğitimi vegüdüleme programlarının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin dikkattoplama düzeyi, benlik algısı ve başarı düzeylerine etkisi incelenmiştir.Araştırmada, ilköğretim okullarının 4.ve 5.sınıf öğrencilerinin dikkattoplama düzeylerini artırmaya yönelik yapılandırılmış bir eğitim programıhazırlanmış ve bu programın öğrencilerin, dikkat, benlik algısı ve başarıdüzeyi üzerindeki etkililiğini belirlemeyi amaçlayan, deney-kontrol gruplu, öntest-son test ölçümlü 3X2 lik Split-plot desen kullanılmıştır.Araştırma, 2001-2002 eğitim-öğretim yılında Ankara ili Mamak ilçesindebulunan, Mehmetçik İlköğretim Okulu'nda öğrenim gören 4. ve 5. sınıföğrencileriyle yapılmıştır. İlk olarak, bu öğrencilerin tümüne CattellUluslararası Zeka Ölçeği 2A formu uygulanmıştır. Bu ölçeğe göre, ZB ⥠95olarak belirlenen 105 öğrenci arasından tesadüfi olarak seçilen 96 öğrenciçalışma grubuna dahil edilmiştir. Daha sonra, öğrenciler raslantısal olarak,deney ve kontrol gruplarına atanmışlardır. Deney grubu iki farklı eğitim almaküzere ayrılmıştır.Araştırmanın başlangıcında, deney ve kontrol gruplarında yer alandeneklere, Öğrenci bilgi formu, Bourdon dikkat testi, d2 dikkat testi, 4. ve 6.sınıflara yönelik, Benlik Algısı Soru Listesi, ön test olarak uygulanarak,öğrencilerin Matematik, Fen Bilgisi, Türkçe ve Sosyal Bilgiler derslerine aitbirinci dönem başarı notların aritmetik ortalaması, başarı notu olarakhesaplanmıştır. Daha sonra deney gruplarında bulunan deneklere 24oturumdan oluşan eğitim programları uygulanmıştır. Kontrol grubu ileviherhangi bir çalışma yapılmamıştır. Eğitim programının bitiminden bir haftasonra aynı testler, son test olarak uygulanarak, öğrencilerin ikinci dönembaşarı notları alınarak grupların, dikkat toplama düzeyleri, benlik algılama vebaşarı düzeyleri arasında anlamlı bir fark olup olmadığı araştırılmıştır.Grupların ön test-son test puanları üzerinden gruplar arası fark olupolmadığını belirlemek için, tek faktör üzerinde tekrarlı iki faktörlü varyansanalizi uygulanmıştır. F değerinin anlamlı çıktığı testlerde Scheffe testi ilefarkın kaynağı incelenmiştir. Her grubun kendi içinde ön test-son test arasıdeğişimlerinin anlamlı olup olmadığı ise, ilişkili t testi uygulanarakincelenmiştir. Grupların cinsiyet ve sınıf düzeyine göre ön testleri ve sontestleri arasındaki farklılıklar ise, Mann Whitney U testi kullanılarakbelirlenmiştir.Araştırmanın sonuçlarına göre, dikkat toplama eğitimi ve dikkattoplama ve güdüleme eğitimi uygulamalarının, öğrencilerin dikkat toplamadüzeylerinde, akademik benlik algısı üzerinde ve okul başarısı üzerinde,konrol grubundaki öğrencilere göre, anlamlı farklılıklara neden olduğuanlaşılmaktadır. Öğrencilerin sınıf düzeyleri ve cinsiyetlerine göre iseherhangi bir farklılık bulunmamıştır.

viiSUMMARYTHE EFFECT OF ATTENTION TRAINING PROGRAM ON FOURTHAND FIFTH GRADE PRIMARY SCHOOL STUDENTS? ATTENTION, SELFCONCEPT AND ACHIEVEMENT LEVELSKaraduman, Berat DilekPhD. Department of Educational Sciences(Educational Psychology Program )Adviser : Belka ÖzdoğanAnkara, 2004 -203 pageThe purpuse of this study is to examine the effect of attention trainingprogram on the 4 th and 5 th grade primary school students attention, selfconcept and school achievement levels.The study was carried out in Mehmetçik primary school, located inMamak province in Ankara during the period of 2001- 2002 academic year.There were two experimental groups and one control group. One of theexperimental group received only attention training program. The otherexperimental group received attention training program with motivationalinstructions and positive feedbacks. Control group did not receive anymanipulation.The subjects were randomly assigned to experimental (48) groups andcontrol (48) group. Groups were held three times a week for 8 weeks.Two way analysis of variance in accordance to 3 X 2 split-plot factorialdesign was applied to the experiment and control groups? pre and post testsscores.The statistical anaysis of the data showed that, attention trainingprogram had a positive effect on the attention, academic self concept andschool achievement levels of the students. There was no differences in termsof sex and grades of students. Upon these results, it can be said that,attention training program exerted positive changes on attention, academicself concept and school achievement levels of students.İÇİNDEKİLER