2008 küresel finansal krizinin finansal oranlar üzerine etkisi: Borsa İstanbul`da işlem gören metal eşya, makine ve gereç yapım ve bankacılık sektörleri üzerine bir uygulama

Abstract

Bu çalışmanın amacı 2008 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde mortgage adı altında başlayan küresel krizden Türkiye Ekonomisinin etkilenip etkilenmediğinin belirlenmesidir. Söz konusu etki Borsa İstanbul'da faaliyet gösteren metal eşya, makine ve gereç yapım ile bankacılık sektör firmalarının finansal oranları aracılığıyla gerçekleştirilecek analizler ile belirlenmeye çalışılmaktadır. Çalışmada ikincil veriler kullanılmıştır. 2005–2013 yılları arasında çeyrek dönemler itibariyle bilançolarına ulaşılabilen toplam 33 (otuzüç) işletme üzerinde bir uygulama gerçekleştirilmiştir. Çalışmada bulunan finansal oranlar Microsoft Office Excell programından faydalanarak hesaplanmış ve SPSS programına aktarılmıştır. İki veya ikiden fazla grubun ortalamaları arasındaki farkın anlamlılığıyla ilgili hipotezleri test etmek için kullanılan varyans analizi (anova) yapılarak krizin etkili olup olmadığı araştırılmıştır.Çalışma sonucunda metal eşya, makine ve gereç yapım sektörü için likidite oranlarında, performans oranlarında ve karlılık oranlarında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Faaliyet oranlarından olan stok devir hızı ve aktif devir hızı oranlarında istatistiki olarak anlamlı bir farklılığa rastlanmamaktadır. Fakat alacak devir hızı oranında kriz döneminde alacaklarını tahsil etme yeteneğinin azalması sebebiyle dönemler arasında anlamlı farklılıklar görülmektedir. Kriz döneminde yabancı kaynak kullanımının artması sebebiyle işletmelerin finansal yapı analizinde kullanılan kaldıraç oranlarında da dönemler arası anlamlı farklılıklar görülmektedir. Bankacılık sektörü için ise karlılık oranlarında anlamlı farklılığa rastlanmamaktadır. Fakat kaldıraç oranında ve performans oranlarında istatistiksel açıdan anlamlı farklılığa rastlanmaktadır.

The purpose of the study is to determine whether the economy of Turkey was affected by the global crisis that began in the United Stated in 2008 under the name of mortgages. The mentioned effect is trying to be determined through analyzing that metal goods, machinery and equipment production, and the financial ratios of banking sector firms operating in İstanbul Stock Exchange. Secondary data were used in this study. This study was carried out through a total of 33 companies whose financial accounts could be reached by quarterly periods between 2005 and 2013.The financial ratios in the study were calculated using the Microsoft Office and Excell program and were transferred to the SPSS program. Analysis of variance (anova), which is used to test the hypothesis about the significance differences between mean scores of two or more groups, was applied to investigate whether the crisis has an effect on the economy of Turkey or not. The result of the study revealed that there isn't statistically significant difference in liquidity ratio for metal goods, machinery and equipment manufacturing industry, the performance ratios and profitability ratios. There is no statistically significant difference in stock turnover and asset turnover rate which are the operating ratios. However, there are significant differences among the periods because of the decline in the ability to collect depts during the crisis period at accounts receivables turnover rate. There is a significant difference in leverage ratio used in the analysis of the financial structure of the companies due to the increase in the use of liabilities / foreign resources during the crisis period. When it comes to banking sector, there isn't a significant difference in profitability ratios. On the other hand, there is a statistically significant difference in the leverage ratio and performance ratios.