Eğitim bilimleri lisansüstü öğrencilerinin ve öğretim elemanlarının küreselleşme ve yükseköğretime etkileri konusundaki görüşlerinin belirlenmesi

Abstract

ÖZETEĞİTİM BİLİMLERİ LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLERİNİN VE ÖĞRETİMELEMANLARININ KÜRESELLEŞME VE YÜKSEKÖĞRETİME ETKİLERİKONUSUNDAKİ GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİAbalı, H. GürkanYüksek Lisans, Eğitim Ekonomisi ve Planlaması BölümüTez Danışmanı: Prof. Dr. Işıl Ünal2005, XV-235 sayfaBu çalışmada Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü'nde öğrenim görenve/veya öğretim elemanı olarak çalışanların küreselleşme olgusunu liberal, kültürelci-ulusalcıveya Marksist olmak üzere üç kategoride sınıflandırılan yaklaşımlardan hangisininçerçevesinden gördükleri ve küreselleşmenin yükseköğretim dizgesinin amaç, yönetim vefinansman yapılarında yarattığı dönüşümleri nasıl algıladıkları belirlenmeye çalışılmıştır.Ayrıca sahip olunan görüşlerin gelir, konum, program ve öğrenim düzeyi değişkenlerine bağlıolarak farklılaşıp farklılaşmadığı saptanmaya çalışılmıştır. Bu amaçla konuyla ilgilialanyazına ve uzman görüşüne başvurularak bir anket hazırlanmıştır. Bu anket aracılığıylatoplanan veriler SPSS paket programı yardımıyla çözümlenmiştir. Çözümleme tekniği olarakKay-Kare Testi kullanılmıştır. Bu araştırmadan elde edilen bulgular, Ankara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Enstitüsü'nde öğrenim gören ve/veya öğretim elemanı olarak çalışanlarınküreselleşmenin liberal yaklaşım çerçevesinde kavranışını onaylamadıklarını, kültürelci-ulusalcı ve Marksist kavranışı ise onayladıklarını göstermiştir. Küreselleşmeninyükseköğretim dizgesinin amaç, yönetim ve finansman boyutlarında yarattığı dönüşümlereilişkin görüşler çoğunlukla Marksist yaklaşım çerçevesinde ifade edilmiş, fakat liberalgörüşlerin onaylanma oranlarının da dikkate değer ölçüde yüksek olduğu gözlenmiştir.Görüşlerin gelire ve konuma bağlı olarak dağılımı incelendiğinde görüş farklılaşmasındaEnstitü'deki konumun gelir düzeyinden daha belirleyici olduğu saptanmıştır. Küreselleşmekavrayışları ve küreselleşmenin yükseköğretime etkileri hakkındaki görüşler bağlı olunanprograma göre değerlendirildiğinde iki programa bağlı öğrenci ve öğretim elemanları dışındabütün anket sorularına tutarlı cevap veren olmamıştır. Görüşler mastır ve doktoradüzeylerinde öğrenim görenler arasında belirgin biçimde farklılaşmamıştır.iii

ABSTRACTDETERMINATION OF THE OPINIONS OF POSTGRADUATE STUDENTS ANDTEACHING STAFF OF EDUCATIONAL SCIENCES ABOUT GLOBALIZATIONAND ITS EFFECTS ON HIGHER EDUCATIONAbalı, H. GürkanGraduate, Department of Educational Economics and PlanningThesis Counsellor: Prof. Dr. Işıl Ünal2005, XV-235 pagesIn this study, the approaches about the gobalization phenomenon - classified asLiberal, culturalist/nationalist and Marxist in this study- within which the postgraduatestudents and teaching staff at Ankara University Educational Sciences Institute express theiropinions and their perceptions about the transformations of the goal, management and financestructures of higher education system realized under the effect of globalization were tried tobe determined. It was also tried to be determined whether the opinions expressed differs dueto income, position at the Institute and type and level of education. For this purpose, by thehelp of the related literature and expert opinions, a questionnaire was prepared. The datacollected was analyzed with SPSS statistics computer programme. The statistical technicselected was Chi-Square-Test. The findings of this study showed that the postgraduatestudents and teaching staff at Ankara University Educational Sciences Institute disapprovedthe Liberal but approved culturalist/nationalist and Marxist approaches about globalizationphenomenon. The opinions about the transformations of the goal, management and financestructures of higher education system realized under the effect of globalization were generallyexpressed within Marxist approach, but the approval rate of the Liberal approach wasobserved as significantly high. Investigation of the distribution of the opinions expressed dueto income and the position at the Institute showed that the position at the Institute was muchmore effective on opinion differences than the income. Evaluation of the opinions aboutglobalization approaches and the effects of globalization on higher education due to the typeof the education showed that except for two programmes, the opinions expressed were notconsistent among survey questions. The opinions did not differ significantly due to thegraduate and post graduate levels.iv