Tipler ve kişilikler çerçevesinde Ahmet Cezbî`nin şiir dünyası

Abstract

Edebi bir metnin kurgulanmasında önemli rol oynayan tipler ve kişilikler Klâsik Türk Edebiyatı döneminin aydınlatılması için incelenmesi gereken ilk unsurlardandır. Tip ve kişiliklerin metinlerde yaygın kullanılması metinlerin anlaşılmasını ve yorumlanmasını kolaylaştırır. Ayrıca manzum ve mensur eserlerde kullanılan tipler ve kişilikler müellifin çağdaş toplum yapısı hakkında bilgi edinmemizi sağlayan tarihi bir kaynak işlevi de görür. Bu çalışmada `Divân Edebiyatında İnsan` temasıyla, on sekizinci yüzyılın sonu ile on dokuzuncu yüzyılın başında yaşadığı tahmin edilen Himmetzade Ahmet Cezbi'nin eserlerindeki tip ve kişilikler tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada tiplerin temsili bir örneği seçilmiş benzerleriyle birlikte sınıflara ayrılmışlardır. Kişilikler ise metindeki kullanım alanlarına göre (dinî, tarihi, vb.) kümelendirilmiştir. Tüm tip ve kişilikler tanık beyitleriyle gösterilmiş çalışmanın sonuna dizin eklenmiştir.

Types and personalities that play an important role in fictionalising a literary text Classical Turkish Literature is one of the first elements need to be examined for the clarification of the period. Widespread use of types and personalities in texts facilitates the understanding and interpretation of texts. In addition, the types and personalities used in the poetical and prosaic works serve as a historical source that enables us to learn about the contemporary society structure of the author. In the present study, tematic title of `Human in Divan Literature` Himmetzade Ahmet Cezbi who was supposed to live at the end of the eighteenth beginning of the nineteenth century. It will be tried to identify types and personalities in his works. In our study a representative of the types the sample is grouped together with their chosen similar. The personalities are clustered according to their usage areas in text (religious, historical etc.). All types and personalities with witness couplets the directory has been added to the end of our study.