Geçiş sürecindeki (11-18 yaş) işitme yetersizliği olan ve olmayan öğrencilerin kendi kararını verme becerilerinin öğretmen ve anne-baba görüşlerine göre değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada geçiş sürecindeki (11-18 yaş) işitme yetersizliği olan ve olmayan öğrencilerin kendi kararını verme becerileri öğretmen ve anne-baba görüşlerine dayalı olarak incelenmiştir. Araştırma grubu 62'si işitme yetersizliği olan öğrencilerle, 102'si yetersizliği olmayan öğrencilerle çalışan toplam 164 öğretmen ve 48'i işitme yetersizliğine sahip çocuğu olan, 49'u yetersizliği olmayan çocuğu olan toplam 97 anne-babadan oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla, araştırmacı tarafından geliştirilen ?Geçiş Sürecindeki İşitme Yetersizliği Olan ve Olmayan Öğrencilerin Kendi Kararlarını Verme Becerilerinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi Aracı? ve ?Geçiş Sürecindeki İşitme Yetersizliği Olan ve Olmayan Öğrencilerin Kendi Kararlarını Verme Becerilerinin Anne-Baba Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi Aracı? olmak üzere iki ölçme aracı kullanılmıştır. Ayrıca, araştırma grubunu oluşturan öğretmenlere ve anne-babalara kişisel bilgi formları uygulanmıştır. Her iki aracın da geçerliğini belirlemek üzere kapsam ve yapı geçerliği çalışmaları yapılmış, araç güvenirlikleri ise Cronbach Alpha (İç Tutarlık Düzeyi) katsayısı hesaplanarak belirlenmiştir. Araştırmanın verilerinin çözümlenmesi SPSS paket programıyla gerçekleştirilmiştir. Verilerin araştırmanın amaçları doğrultusunda belirlenen değişkenler açısından anlamlı bir fark oluşturup oluşturmadığı t testi ile hesaplanmıştır.Araştırmada geçiş sürecindeki işitme yetersizliği olan ve olmayan öğrencilerin kendi kararını verme becerilerini öğretmen ve anne-baba görüşlerine dayalı olarak betimlemek amacıyla Field ve Hoffman tarafından 1994 yılında geliştirilmiş olan Bireyin İnançları Bilgisi ve Becerilerine Odaklı kendi Kararını Verme Becerileri Modeli temel alınmıştır. Bu modele göre, kendi kararını verme becerilerinin beş basamağı; kendini bilme, kendine değer verme, planlama, eyleme geçme, yaşantıların sonuçları ve öğrenme ile ilgili öğretmen ve anne-babalardan görüşler alınmıştır. Araştırmanın bulgularında öğretmenler ve anne-babaların kız öğrencilerin erkek öğrencilerden daha fazla kendi kararını verme becerilerine sahip oluklarına ve öğrencilerin yaşlarının kendi kararını verme becerilerini etkilemediğine inandıkları görülmektedir. Öğretmen görüşlerine göre, işitme yetersizliği olan öğrencilerin kendi kararını verme becerileri, yetersizliği olmayan akranlarından daha düşüktür. Anne-babaların işitme yetersizliği olan ve olmayan öğrencilerin kendi kararını verme becerilerinin boyutlarına ilişkin görüşlerinde ise anlamlı bir farklılık bulunmadığı yönündedir.

In this research, self determination skills of hearing impaired and hearing students in transition period (aged between 11 and 18 years) were examined according to teacher and parent views. The research group is consist of 64 teachers, 62 of these teachers are studying with hearing impaired students, 102 of them are studying with hearing students and; 97 parents, 48 of the parents have hearing impaired children, 49 have children who don?t have any disabiity. In the study, two evaluation scales which were developed by researcher were used in order to collect data; that are ?Assesment Scale of Determination Skills Of Hearing Impaired And Hearing Students In Transition Period (aged between 11 and 18 years) According To Teacher Views? and ?Assesment Scale of Determination Skills Of Hearing Impaired And Hearing Students In Transition Period (aged between 11 and 18 years) According To Parent Views?. Furthermore personel inquiry forms were applied to both teachers and parents who are in research group. Scope and structure validation studies were defined for the validity of both scales and, reliability of instruments were defined by Cronbach Alpha Method. Research data analysis were done with SPSS package program. To asses if there was a meaningful difference among varibales according to the purpose of the resaerch, t-test was used in measurements.In order to describe the self determination skills of hearing impaired and hearing students in transition period (aged between 11 and 18 years) according to teacher and parent views, the study was based on the Model Focused on Individual Beliefs, Knowledge and Skills which was developed by Field and Hoffman in 1994. The views of teachers and parents were collected according to the five major components of this model for self deteremination skills; Know Yourself, Value Yourself, Plan, Act, and Experienced Outcomes and Learn. The findings showed that teachers and parents believed that, female students are more self determined than male students and the age of students don?t effect the self determination skills. According to teachers? point of view, self determination skills of hearing impaired students are lower than the self determination skills of hearing peers. According to parents? point of view, there wasn?t a meaningful difference between hearing impaired and hearing students regarding the aspects of self determination.