Lise I.sınıf öğrencilerinin akran baskısı, özsaygı ve dışadönüklük kişilik özelliklerinin okul türlerine göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, farklı lise türlerindeki lise birinci sınıf öğrencilerinin akran baskısınauğrama düzeyleri, özsaygı düzeyleri ve dışadönüklük kişilik özellikleri incelenmiştir.Ayrıca genel lise öğrencilerinin cinsiyetlerine göre akran baskısına uğramadüzeyleri, özsaygı düzeyleri ve dışadönüklük kişilik özelliği arasında fark olupolmadığı araştırılmıştır. Farklı liselerde eğitim gören öğrencilerin akran baskısınauğrama düzeyleri ile özsaygı düzeyleri, akran baskısına uğrama düzeyleri iledışadönüklük kişilik özelliği ve dışadönüklük kişilik özelliği ile özsaygı düzeyleriarasındaki ilişkiler incelenmiştir.Araştırma 2003-2004 eğitim ve öğretim yılında Keçiören İlçesindeki 3 farklılise türünde (genel lise, kız meslek lisesi ve endüstri meslek lisesi)gerçekleştirilmiştir; her lise türünden 200 öğrenci olmak üzere toplam 600 öğrenciçalışma grubuna dahil edilmiştir.Öğrencilerin akran baskısına uğrama düzeylerini ölçmek için Akran BaskısıÖlçeği, özsaygı düzeylerini ölçmek için Coopersmith Özsaygı Ölçeği Kısa Formu,dışadönük kişilik özelliklerini ölçmek için Eysenck Kişilik Envanteri Dışadönüklük AltTesti kullanılmıştır.Bu ölçeklerin uygulanması sonucunda elde edilen verilerin analizinde One-Way ANOVA tekniği ve Pearson Korelasyon tekniği kullanılmıştır.Araştırma sonucunda, farklı okul türlerinde okuyan öğrencilerin akranbaskısına uğrama düzeyleri arasında anlamlı fark olduğu bulunmuştur. Endüstrimeslek lisesi öğrencilerinin, genel lise öğrencilerine göre, genel lise öğrencilerininise kız meslek lisesi öğrencilerine göre anlamlı olarak daha fazla akran baskısınauğradıkları bulunmuştur.Genel lise öğrencilerinin, kız meslek lisesi ve endüstri meslek lisesiöğrencilerine göre anlamlı olarak daha yüksek özsaygı düzeyine sahip olduğubulunmuştur.Genel lise öğrencilerinin, kız meslek lisesi ve endüstri meslek lisesiöğrencilerine göre anlamlı biçimde daha dışadönük oldukları bulunmuştur.Bulgular ayrıca genel lisede okuyan erkek öğrencilerin kız öğrencilere göreakran baskısına daha fazla uğradıklarını göstermektedir. Ancak gerek özsaygıgerekse dışadönüklük bakımından erkek ve kız öğrenciler arasında anlamlı bir farkbulunmamıştır.Öğrencilerin akran baskısına uğrama düzeyleri ile özsaygı düzeyleriarasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Yani akran baskısına uğramadüzeyi yüksek olduğunda özsaygı düzeyinin düşük olduğu bulunmuştur.Öğrencilerin akran baskısına uğrama düzeyleri ile dışadönüklük kişiliközelliği arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır.Öğrencilerin özsaygı düzeyleri ile dışadönüklük kişilik özelliği arasındaanlamlı ilişki bulunmuştur.

The present study investigated the differences between 9th grade studentsin terms of peer pressure level, self-esteem level and extrovert personality types indifferent high school types. This study also investigated the differences in peerpressure level, self-esteem level and extrovert personality types of general highschool students according to their gender. The relationships between peer pressurelevel and self-esteem level, peer pressure level and extrovert personality type,extrovert personality type and self-esteem level were also examined in this study.This study was conducted during the 2003-2004 academic term in 3 differenthigh schools located in Keçiören, Ankara (General high school, Occupational HighSchool for boys, Occupational High School for girls). 600 students were included inthe study and 200 students were drawn from each high school.A Peer Pressure Scale was used to measure the peer pressure level ofstudents. Coopersmith Self-Esteem Inventory Short Form was used to measure theself-esteem level of students. Eysenck Personality Type Inventory Sub-test wasused to measure extrovert personality type.The data were analyzed by using One-Way ANOVA and PearsonCorrelation techniques.The results indicated that there was a significant difference between peerpressure levels of students attending in different high school types. Furthermore theresults also yielded that students attending in Occupational High School for boyswere exposed to more peer pressure than students attending in general high schoolstudents and Occupational High School for girls respectively.The results indicated that the self esteem level of students attending ingeneral high schools was higher than Occupational High School for girls andOccupational High School for boys. General high school students were moreextrovert than Occupational High School for girls and Occupational High School forboys.In the general high school the peer pressure level was higher for boys thanfor girls however there were no gender related differences in self-esteem level andextrovert personality types.The results yielded that there was a negative relation between peer pressurelevel and self-esteem level. In other words, when the level of peer pressure washigh, the self esteem level was low.The results indicated that there was no significant correlation between peerpressure level and extrovert personality type for all students. However, there was arelation between self-esteem level and extrovert personality type.