Bilişim işletmelerinde strateji geliştirme sürecinde büyük verinin etkisi üzerine bir araştırma

Abstract

Küreselleşen dünyada teknolojinin ilerlemesi ve internetin her alanda kullanılması ile birlikte verinin gücü ön plana çıkmış ve bununla beraber internet dünyasındaki birçok olgu bilgi çöplüğü olarak anılmaya başlamıştır. Bu çöplükten ya da diğer bir ifadeyle veri gölünden anlamlı verilerin de çıkabileceği düşünülmüş ve büyük veri (big data) olarak adlandırılan kavram ortaya çıkmıştır. Başta sosyal medya verileri olmak üzere, iş dünyası, bürokrasi, eğitim, sağlık, lojistik, sigortacılık, trafik, bankacılık ve finans gibi çeşitli kaynaklardan alınan veriler birtakım analizlere tabi tutularak işletmeler tarafından stratejik yönetim süreçlerinde kullanılmaya başlanmıştır. İşletmeler, küresel rekabet ortamında ayakta kalabilmek için bu büyük veri havuzundan aldıkları verileri anlamlandırarak mevcut ve gelecek stratejilerinde kullanmaktadırlar. Büyük verinin yönetici ve uzmanlar tarafından nasıl algılandığı ve strateji süreçlerinde nasıl kullanıldığı yönünde alan yazınında bilişim sektörü üzerine pek fazla çalışmaya ulaşılamamış ve büyük verinin yeni bir olgu olması nedeniyle yeteri miktarda bilgi birikiminin oluşmadığı görülmüştür. Araştırmanın bu yönüyle, büyük verinin algılanması ve kullanımıyla alakalı mevcut ve gelecekteki kullanıcılara ve alan yazınına katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Bu doğrultuda yeni ekonominin petrolünden azami ölçüde nasıl yararlanılabileceği ve stratejik planlamalar yapılarak işletmelerin içinde bulunduğu sektörden ve dış çevresinden aldıkları verileri işleyerek yüksek rekabet ortamında öne geçip fark yaratabileceği, pazar paylarını artırabileceği ve başarılı birer işletme olabileceği konusunda bir kaynak olabilmesi hedeflenmektedir.Bu araştırmanın genel amacı, bilişim işletmelerinde büyük verinin stratejik yönetime ve strateji geliştirme sürecine olan etkisini incelemek, bilişim işletmeleri yöneticilerinin büyük veriye olan bakış açılarını anlamak, sahada ne gibi çalışmaların yürütüldüğünü öğrenmek ve büyük verinin oluşturduğu yeni dünyada stratejik planlarını nasıl yürüttüklerini incelemektir.Araştırmada nitel araştırma yöntemi, araştırma deseni olarak da eylem araştırması kullanılmıştır. Bu çalışmanın amacı ile ilgili bilgileri toplamak için dokuz adet açık uçlu soru oluşturulmuştur. Veriler, işletmelerin yöneticileri ile yüz yüze gerçekleştirilen mülakat tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen veriler, içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak; bilişim sektöründe yer alan işletmelerin strateji geliştirme sürecinde büyük verinin etkisinin pek çok faydasının ve kolaylık ile zorluklarının bir arada bulunduğu; uygulama aşaması olarak orta, teorik olarak ise yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun, daha çok, çevresel belirsizlikler ve maddî zorluklardan kaynaklandığı belirlenmiştir. Mevcut durumda, KOSGEB ve benzeri kurumların işletmelere daha çok destek vermesi, meslekî eğitimlerin ve yüksek lisans bölümlerinin açılması, veri analisti, yazılım mühendisi gibi insan kaynaklarının desteklenmesi, bursların ve yurtdışı ve eğitimlerin sağlanması, açık veri uygulaması ile veriye erişim engellerinin kaldırılması, ülke genelinde çevresel belirsizliklerin olabildiğince azaltılması, bilgi güvenliği getirileri açısından millî bir veri depolama merkezinin oluşturulması, millî yazılım ve algoritmaların geliştirilmesi, millî bir strateji belgesinin geliştirilerek ortak platform kurulması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Büyük Veri, Strateji Geliştirme, Stratejik Yönetim, Stratejik Planlama, Bilişim İşletmeleri

With the advancement of technology in the globalizing world and the use of the internet in every field, the power of data has come to the fore and many cases in the internet world have started to be known as information dump. It was thought that meaningful data could be obtained from this dump in other words the data lake and big data emerged. The data obtained from various sources such as social media data, business world, bureaucracy, education, health, logistics, insurance, traffic, banking and finance are subjected to some analyzes and are used by enterprises in strategic management processes. In order to survive in a global competitive environment, businesses use data from this big data pool to make use of existing and future strategies.In the literature on how big data is perceived by managers and experts and how it is used in strategy processes, not many studies on the information sector have been reached and it is seen that there is not enough information accumulation due to being a new phenomenon. This aspect of the research is thought to contribute to current and future users and field literature related to the perception and use of big data. In this direction, it is aimed to be able to benefit from the petroleum of the new economy to the maximum extent and to make a difference about how it can make a difference, increase its market shares and become a successful enterprise by processing the data obtained from the sector and its external environment by making strategic plans. The general purpose of this research is to examine the effects of big data on strategic management and strategy development process in IT enterprises, to understand the perspectives of IT enterprises' managers for big data, to learn what kind of activities are carried out in the field and to examine how they carry out their strategic plans in the new world formed by big data.Qualitative research method was used in the research and action research was used as research pattern. In order to collect information about the purpose of this study, nine open-ended questions were created. The datas were collected by face-to-face interview technique with the managers of the enterprises. The data were analyzed by using content analysis.As a result; that the benefits of big data in the strategy development process of enterprises in the IT sector are combined with many benefits, convenience and difficulties; It is determined that the application stage is in the medium level and theoretically stage is in the high level. It has been determined that this is mainly due to environmental uncertainties and material difficulties. Regarding the current situation, providing more support to enterprises by instituons like KOSGEB, opening vocational training and graduate departments, supporting human resources such as data analyst, software engineer, providing scholarships and trainings abroad and removing data access barriers with open data application, reducing environmental uncertainties as much as possible, establishing a national data storage center in terms of information security benefits, developing national software and algorithms, developing a national strategy document and establishing a common platform is recommended.Keywords: Big Data, Strategy Development, Strategic Management, Strategic Planning, IT Enterprises