Akran baskısı düzeyi farklı olan lise öğrencilerinin karar verme stratejilerinin incelenmesi

Abstract

Bu arastırmada akran baskısı düzeyi farklı olan lise ögrencilerindecinsiyet, sınıf düzeyi ve okul türüne göre karar stratejilerinin farklılasıpfarklılasmadıgı incelenmistir. Arastırma grubunu 2005-2006 egitim-ögretimyılı Polatlı Lisesi, Polatlı Anadolu Lisesi, Polatlı Endüstri Meslek Lisesi vePolatlı Kız Meslek Lisesi lise 1, 2 ve 3. sınıfa devam eden 813 ögrenciolusturmustur. Ögrencilere Kıran(2002) tarafından gelistirilen Akran BaskısıÖlçegi ve Kuzgun(1992) tarafından gelistirilen Karar Stratejileri Ölçegiuygulanmıstır. Elde edilen bulgular üzerinde SPSS 13.0 paket programdanyararlanılarak tek yönlü varyans analizi, çift yönlü varyans analizi ve t-testiyapılarak bulgulara ulasılmıstır. Arastırmanın sonuçları asagıdaki gibidir:Akran baskısı düzeyine göre;Akran baskısı arttıkça içtepisel ve kararsızlık stratejisi puanları daartmaktadır. Akran baskısı düzeyi farklı olan ögrencilerin mantıklı ve bagımlıkarar stratejisi puanları arasında anlamlı fark bulunamamıstır.Akran baskısı düzeyi ve cinsiyetin ortak etkisi açısından;içtepisel, mantıklı ve bagımlı karar stratejileri puanları arasında anlamlıfark bulunamazken; kararsızlık stratejisi puanları arasında anlamlı farkbulunmustur. Buna göre akran baskısı kız ögrencilerde kararsızlıkstratejisinin kullanımını erkek ögrencilere göre daha fazla arttırmaktadır.Cinsiyete göre kız ögrenciler içtepisel, mantıklı ve kararsızlıkstratejilerini erkek ögrencilerden daha fazla kullanırken, erkek ögrencilerbagımlı karar stratejisini kız ögrencilerden daha fazla kullanmaktadır.Akran baskısı ve sınıf düzeyinin ortak etkisi açısından;Gerek sınıf düzeyi ve akran baskısının ortak etkisi açısından, gereksesınıf düzeyine göre karar stratejileri puanları arasında anlamlı farkbulunamamıstır.Akran baskısı ve okul türünün ortak etkisi açısından;içtepisel, mantıklı, bagımlı, kararsızlık stratejileri puanları arasındaanlamlı fark bulunamamıstır.Okul türüne göre mantıklı ve bagımlı karar stratejileri puanlarıarasında anlamlı fark bulunamazken; içtepisel ve kararsızlık stratejileripuanları arasında anlamlı fark bulunmustur. Buna göre Anadolu lisesiögrencileri içtepisel karar stratejisini endüstri meslek lisesi ögrencilerindendaha fazla kullanmaktadır. Endüstri meslek lisesi ögrencileri kararsızlıkstratejisini Anadolu lisesi ögrencilerinden daha az kullanmakla birlikte; genelolarak Anadolu lisesi ve endüstri meslek lisesi ögrencileri kararsızlıkstratejisini kız meslek lisesi ve genel lisede okuyan ögrencilerden daha azkullanmaktadır.

In this research, it was analyzed whether the decision makingstrategies of high school students whose peer pressure levels are different,differ from each other in respect of gender, grade level and school type.Research group was composed of 813 students, attending Polatlı HighSchool, Polatlı Anatolian High School, Polatlı Industrial Occupational HighSchool and Polatlı Occupational High School For Girls in the 2005-2006education-training year. These 813 students are those who attend grade 1, 2and 3 in their high schools. Peer Pressure Scale, developed by Kıran (2002)and Decision Making Strategies Scale, developed by Kuzgun (1992) wereapplied to the students. One-way variance analysis, two-way varianceanalysis and t-test were applied on the findings obtained from the study bymaking use of the SPSS 13.0 package. The results of the study are asbelow:In respect of peer pressure level;As the peer pressure increases, intuitive and indecision strategy scoresincrease too; no meaningful difference was found among the rational anddependent decision making strategy scores of the students whose peerpressure levels are different.In respect of common effect of peer pressure level and gender;Although no meaningful difference was found among the intuitive, rationaland dependent decision making strategy scores, meaningful difference wasfound among the indecision strategy scores. With reference to this, peerpressure increases the use of indecision strategy in girls more than boys.While girls use intuitive, rational and indecision strategies more thanboys in respect of gender, boys use dependent decision making strategymore than girls.In respect of common effect of peer pressure and grade level;No meaningful difference was found among the decision makingstrategies scores both in respect of common effect of grade level and peerpressure and in respect of grade level.In respect of common effect of peer pressure and school type;No difference was found among intuitive, rational, dependent, indecisionstrategies scores.While no difference was found among the rational and dependentdecision making strategy scores in respect of school type, there ismeaningful differences among intuitive and indecision strategy scores. Withreference to this, students of Anatolian high school use the intuitive decisionmaking strategy more than industrial occupatinal high school students.Industrial occupational high school students use indecision strategy less thanAnatolian high school; at large Anatolian high school and industrialoccupational high school students use indecision strategy less than thestudents attending to occupational high school for girls and general highschool.