İlköğretim birinci kademedeki sınıf öğretmenleri ile kaynaştırma öğrencisi olan ve olmayan öğrencilerin sınıf içi davranışlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada ilköğretim birinci kademedeki sınıf öğretmenleri ile kaynaştırma öğrencisi olan ve olmayan öğrencilerin sınıf içi davranışları incelenmiştir. Çalışma grubu, genel eğitim sınıflarında okuyan 10 kaynaştırma öğrencisi, 10 normal gelişim gösteren öğrenci ve 10 sınıf öğretmeninden oluşmuştur. Çalışmanın yapılacağı sınıflar ile öğretmen ve öğrencilerin özelliklerini belirlemek amacıyla bilgi formu; öğretmen ve öğrencilerin davranışlarına ilişkin veri toplamak amacıyla öğretmen-öğrenci davranış gözlem formları geliştirilmiştir. Çevresel davranışsal yaklaşımı temel alarak geliştirilen gözlem formları ile toplanan verilerin güvenirliğini sağlamak amacıyla gözlemciler yetiştirilmiş; gözlemciler arası güvenirlik yüzdesi, araştırmacı ile bir gözlemcinin gözlemlerinin uyuşma yüzdesi hesaplanarak belirlenmiştir. Araştırmada, anlık zaman örneklemi gözlem kayıt tekniği kullanılarak sınıf video-kayıtları üzerinden toplanan veriler, SPSS programı ile çözümlenmiştir. Elde edilen veriler üzerinden, 1) en sık gözlenen öğretmen ve öğrenci davranışlarını belirlemek amacıyla, her davranışın gözlendiği toplam aralık yüzdesi hesaplanmış; 2) öğretmen davranışlarının ?kaynaştırma öğrencisi, ortalama öğrenci (orta düzeyde başarılı olan akran), hiç kimse ve diğer? odak gruplarına göre farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek amacıyla, Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. 3) Öğretmen davranışlarının sadece kaynaştırma öğrencileri ve ortalama öğrencilere karşı farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek ve 4) kaynaştırma öğrencileri ile ortalama öğrencilerin davranışları arasında fark olup olmadığını belirlemek amacıyla, Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. 5) Ayrıca, sınıf içi öğretmen-öğrenci davranışları arasında nasıl bir ilişki olduğunu belirlemek amacıyla, gözlem formlarındaki eşleştirilmiş gözlem aralıklarında ortaya çıkan öğretmen-öğrenci davranışlarının toplam aralık yüzdeleri üzerinden, iki öğrenci grubu karşılaştırılmıştır. 6) Son olarak, öğrencilerin kendi davranışları arasında nasıl bir ilişki olduğunu belirlemek amacıyla, gruplanmış öğrenci davranışlarının aralık yüzdeleri üzerinden, Sperman Brown sıra farkları korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Analizlere ek olarak, ölçümlerin grafik sunumları da verilmiştir. Öğretmen davranışlarına ilişkinanalizlerden elde bulgulara göre, a) en sık gözlenen gruplanmış öğretmen davranışı, ?akademik davranışlar?; en sık gözlenen gruplanmamış öğretmen davranışları ise, ?akademik konuşma? ve ?dinleme? davranışıdır. c) ?Kaynaştırma öğrencisi, ortalama öğrenci (orta düzeyde başarılı olan akran), hiç kimse ve diğer? odak gruplarına yöneltilen öğretmen davranışları arasında anlamlı farklılık yoktur; öğretmen davranışları en fazla oranda, kaynaştırma öğrencisi, ortalama öğrenci ve hiçkimse dışındaki odakları ifade eden, ?diğer? odağına yöneltilmektedir. d) Son olarak, kaynaştırma öğrencisi ve ortalama öğrenciye yöneltilen öğretmen davranışları arasında da anlamlı fark ortaya çıkmamıştır. Öğrenci davranışlarına ilişkin analizlere göre, a) en sık gözlenen gruplanmış öğrenci davranışı, ?akademik davranışlar?; b) en sık gözlenen gruplanmamış öğrenci davranışları ise, ?dinleme? ve ?ders dışı etkinlikle uğraşma? davranışlarıdır. c) Ayrıca, kaynaştırma öğrencileri ile ortalama öğrencilerin davranışları arasında anlamlı fark yoktur ve d) öğretmenlerin akademik davranışları, öğrencilerin akademik davranışlarını arttırmaktadır. Bununla birlikte, e) kaynaştırma öğrencilerinin karşıt davranışları ile akademik davranışları arasında; ortalama öğrencilerin karşıt davranışları ile akademik davranışları ve görev davranışları arasında, yüksek düzeyde, negatif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.

In this study, the behaviors of the teachers and the students with and without disabilities in general education classrooms were investigated. Participants consisted of 10 students with disabilities, 10 students without disabilities (average students) and 10 their teachers. Information Form used to determine teacher-student characteristics and Teacher-Student Observation Forms based on eco-behavioral analysis were developed. Observers were trained in order to obtain reliability data that was collected by using observation forms and; the percentage of inter-observers reliability was calculated between researcher and a observer. The observation technique that is a momentary time-sampling procedure was used and the data collected from the classroom video recordings were analyzed by the SPSS program. The followings were derived from the data: 1) in order to determine the most frequently observed teacher and student behaviors, the percentage of the total time that the behavior is observed was calculated. 2) Kruskal Wallis test was used to test whether the teacher behaviors were differentiated with respect to the teacher focus such as ?mainstreamed student, average student, no one or other?. 3) Mann-Whitey U test was used to determine whether the teacher behaviors were differentiated with respect to the students being a mainstreamed or an average student; and whether there was a difference between the behaviors of the mainstreamed and the average students. 5) Also, in order to determine how the students and teachers behaviors were correlated, the two student groups were compared from the total interval percentage of the teacher-student behaviors that occurred in the matched observation intervals. 6) Finally, Spearman Brown rank correlation coefficients were calculated to determine the relationship between the teacher and student in the classroom, from the interval percentage of grouped student behaviors In addition to that, the graphic presentations of the measurements are provided. The findings of the statistical analysis revealed that a) the most frequently observed grouped teacher behaviors are the ?academic behaviors?; b) the most frequently observed nongrouped teacher behaviors are ?academic talk and listening?behaviors. c) There is a significant difference among the teacher behaviors that are directed to the four focus groups (mainstreaming student, average student, no one or other) and teacher behaviors were directed towards other focus group the most frequently. d) Finally, there is no significant difference between the teacher behaviors directed towards the students with and without disabilities. Analysis respected student behaviors showed that a) the most frequently observed grouped student behaviors are the academic responses; b) the most frequently observed nongrouped student behaviors are listening and being occupied in extracurricular activities. c) Also, there is no significant difference between the behaviors of the students with and without disabilities, and d) the teachers? academic behaviors lead to the increased academic behaviors of the students. d) In addition, there is a significant and negative scewed relationship between the academic behaviors and their competing responses of the students with disabilities, and between the academic behaviors plus task management behaviors and competing responses of average students. All the results were discussed in terms of the mainstreaming applications in Turkey.