Türkiye`de eğitimsel eşitsizlik ve toplumsal tabakalaşma ilişkisine dair ampirik bir çalışma

Abstract

Bu çalışmada eğitimsel eşitisizlikleri toplumsal tabakalar açısından çözümlemek amaçlanmıştır. Araştırma, toplumsal tabakalaşma ile eğitim arasındaki ilişkiyi betimlemeye yönelik tarama modelinde bir çalışma olup, TÜİK tarafından uygulanan 2006 yılı Hane Halkı Bütçe Anketi verilerine dayalı olarak planlanmıştır. Hane Halkı Bütçe Anketleri, hanelerin sosyo-ekonomik yapıları, yaşam düzeyleri, tüketim kalıpları hakkında bilgi veren ve toplumun gereksinimlerinin belirlenmesi, kullanılabilir gelirin haneler ya da bireyler arasında ne şekilde dağıldığının bilinmesi ve uygulanan sosyo-ekonomik politikaların geçerliğinin test edilmesi amacıyla kullanılan en önemli kaynaklardan biridir. Dolayısyla bu çalışmada hanehalkı bütçe anketinin verileri toplumsal tabakaların oluşturulmasında temel veri kaynağını oluşturmuştur. Çalışmada, yetişkin nüfusun eğitim düzeyinin cinsiyetle ve elde edilen gelirle ve eğitim çağındaki çocukların eğitim kademeleri itibariyle okullaşma oranlarının cinsiyetle, hanedeki çocuk sayısıyla, hane reisinin eğitim durumuyla ve hanedeki kişi başı düşen ortalama gelirle ilişkileri toplumsal tabakalar açısından incelenmektir. Bu hedef doğrultusunda öncelikle TÜİK tarafından uygulanan 2006 yılı Hane Halkı Bütçe Anketi verileri SPSS 11.5 İstatistik Paket Programında işlenmiş ve analiz edilmiştir. Çalışmada verilerin özelliklerine ve kurulan hipotezlere göre; Khi-kare, korelasyon ve varyans analizi yapılmıştır. Yapılan çözümlemeler sonucunda toplumsal tabakaların eğitimsel eşitsizliklerin önemli açıklayıcısı olduğu belirlenmiştir.

This study aimed to analyze the educational inequalities in terms of social strata. This research is a screening model to describe the relationship between education and social stratification; it was planned on the basis of data from the 2006 Household Budget Survey implemented by TSI. Household Budget Surveys are the most important sources, providing information on the socio-economic structures, standart of living, consumption patterns and to determine the needs of the community, to understand the distribution of income among individuals or households. Household budget survey data is the main source in order to create the social strata in this study. Examined were the corelation of education level of the adult population with gender and income, corelation of education-age enrolment rate with the educational level of the household head, and the average income per person in the household according to social strata within this study. Having this target, TSI 2006 Household Budget Survey data were processed and analyzed by using SPSS 11.5 statistical package program. According to the characteristics of the data and established hypotheses, chi-square, correlation and variance analysis were made during the study. As a result of the analysis it was determined that social strata was an important descriptor of educational inequalities.