Bilişsel çarpıtmalar, empati ve ruminasyon düzeyinin affetmeyi yordama gücünün incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, üniversite öğrencilerinin kendilerini ve başkalarını affetme düzeylerinin; ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar, empati ve ruminasyon tarafından anlamlı düzeyde yordanıp yordanmadığının incelenmesidir. Kendini ve başkalarını affetmenin cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi ise araştırmanın bir diğer amacıdır. Araştırma; 2012-2013 eğitim öğretim yılında Ankara Üniversitesi, Dicle Üniversitesi ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde öğrenim görmekte olan 527 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler Kişisel Bilgi Formu, Heartland Affetme Ölçeği, Kişilerarası Tepkisellik İndeksi, Ruminasyon Ölçeği kısa formu ve İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği ile elde edilmiştir. Çalışma grubunu oluşturan üniversite öğrencilerinin Heartland Affetme Ölçeği'nin kendini ve başkalarını affetme alt ölçek puanlarının cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği Tek Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi (MANOVA) kullanılarak analiz edilmiştir. İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği'nin alt boyutları ve Kişilerarası Tepkisellik İndeksi'nin alt boyutları ile Ruminasyon Ölçeği kısa formu toplam puanlarının birlikte, başkalarını ve kendini affetme toplam puanlarını yordama gücü ise aşamalı çoklu regresyon analizi ile incelenmiştir.Araştırma sonucunda; üniversite öğrencilerinin başkalarını ve kendini affetme düzeylerinin cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur. Başkalarını affetmenin yordanan değişken olarak ele alındığı aşamalı regresyon analizi sonucunda; katılımcıların yakınlıktan kaçınmaya yönelik bilişsel çarpıtmalarının, empatinin perspektif alma ve empatik ilgi alt boyutlarının birlikte başkalarını affetmeyi anlamlı düzeyde yordadıkları tespit edilmiştir. Kendini affetmenin yordanan değişken olarak ele alındığı regresyon analizi sonucunda ise ruminasyonun ve empatinin kişisel rahatsızlık alt boyutunun birlikte kendini affetmeyi anlamlı düzeyde yordadıkları bulunmuştur. Bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmış, alan uygulayıcılarına ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

The main purpose of this study was to investigate the predictive role of interpersonal cognitive distortions, empathy and rumination on levels of self-forgiveness and forgiveness of others of university students. Besides that, another aim was to examine whether there were differences between the level of forgiveness of others and self forgiveness among the university students in terms of gender.The study was carried out with 527 students who are studying at Ankara University, Dicle University and Middle East Technical University in academic year 2012-2013. The data used in this study was adopted from Personal Information Form, Heartland Forgiveness Scale, Interpersonal Reactivity Index, short form of Rumination Scale and Interpersonal Cognitive Distortions Scale.One-way Multivariate Analysis of Variance (MANOVA) was used to examine whether there were significant differences on sub-scales of Heartland Forgiveness Scale of self forgiveness and forgiveness of others scores in terms of gender diversity. The Stepwise Regression Analysis was used to examine that whether interpersonal cognitive distortion, empathy and rumination were significantly predict the level of self forgiveness and forgiveness of others. The results showed that there were no significant differences between males and females in terms of scores of self-forgiveness and forgiveness of others. According to the Stepwise Regression Analysis` results where the forgiveness of others was taken as a dependent variable, the participants` interpersonal rejections for interpersonal cognitive distortions level and empathy`s sub dimensions of perspective taking and emphatic concern were the significant predictors of forgiveness of others. In addition to that, according to the results where self-forgiveness were chosen as a dependent variable, rumination and personal distress which is one of the empathy`s sub-dimensions were found significant predictors of self-forgiveness. The results of the study were discussed in detail with the help of related literature and some recommendations were made to the researchers and practitioners in the field.