Orman ürünleri sanayinde temiz üretim uygulamaları üzerine bir araştırma: Batı Karadeniz Bölgesi örneği

Abstract

Son yıllarda dünyadaki enerji gereksiniminin belirgin bir artış göstermesi sebebiyle, sürdürülebilirlik ve temiz enerji kaynakları üzerine araştırmalar hız kazanmıştır. Enerji kaynağının var olması tek başına yeterli olmayıp; bu kaynağın kapasitesi, çevre ile olan uyumu, ekonomik faktörler ve bunun devamlılığı gibi parametreler dikkate alınmaktadır. Bu parametreler göz önünde bulundurulduğunda, sürdürülebilirlik ve yenilenebilirlik kavramları öne çıkmaktadır. Batı Karadeniz Bölgesinde (Düzce, Zonguldak, Bolu, Bartın, Karabük, Kastamonu) üretim yapan işletmelerin hem rekabet edebilir konumda olmaları, hem yasal uygulamalara riayet edebilmeleri, hem de üretimlerini 'sürdürülebilir' seviyeye çekebilmeleri açısından söz konusu kavramların işletmeler tarafından yeterince irdelenmesi ve doğru anlaşılması, bunun yanında pratikte de doğru biçimde uygulanmaları gerekmektedir. Batı Karadeniz Bölgesinde yer alan orman ürünleri sanayi işletmelerinin temiz üretim konusunda mevcut durumlarının belirlenmesi, temiz üretim için gerekli olan kapasite, hammadde temini, yasal zorunluluklar, teşvik imkânları ve sürdürülebilirlik açısından işletmelerce yapılan çalışmalar araştırmanın temel amaçlarını oluşturmuştur. Bu kapsamda öncelikle işletmelerin demografik özellikleri tespit edilmiş ve çalışma kapsamında belirlenen amaçlara ulaşılması için anket yönteminden yararlanılmıştır. Literatürde yapılan çalışmalar dikkate alınarak bir anket formu geliştirilerek hazırlanan anket formları Batı Karadeniz Bölgesinde (Düzce, Zonguldak, Bolu, Bartın, Karabük, Kastamonu) faaliyette olan orman ürünleri sanayi işletmelerine ulaştırılarak, yüz yüze anket tekniği uygulanmıştır. Bu aşamada elde edilen anket formlarında yer alan değişkenler kodlanmış ve her bir aşama için bir veri tabanı oluşturulmuştur. Oluşturulan bu veri tabanları değerlendirilerek, konularla ilgili hesaplamalar SPSS paket programı yardımıyla yapılmıştır. Çalışma sonucunda yapılan anketlerden elde edilen bilgiler istatistiksel olarak değerlendirilmiş ve uygulamaya ışık tutacak şekilde sonuçlar rapor haline getirilmiştir.

Researches on sustainability and sustainable energy resources gained momentum in the recent years, due to the significant increase of energy need in the world. Existence of an energy source is no longer adequate; parameters such as the capacity of the source, its harmony with the environment, economic factors and maintenance are taken into account. Sustainability and renewability concepts emerge when these parameters are considered. These concepts should be examined adequately, understood rightly and implemented correctly in practice by the establishments in Western Black Sea Region (inc. provinces of Düzce, Zonguldak, Bolu, Bartın, Karabük, Kastamonu) so that they can operate competitively, legally and produce sustainably. Main aim of the study is to identify the current situation of the establishments in forest products industry within Western Black Sea Region in terms of necessary capacity for sustainable production, supply of raw material, legal obligations, incentive opportunities and activities carried out by the establishments for sustainability. Demographic characteristics of the establishments were detected under this scope, and survey method was put to use to reach the objectives targeted within the study. Survey forms that were prepared by taking the studies in the literature will be distributed to the establishments of forest products industry within Western Black Sea Region (provinces of Düzce, Zonguldak, Bolu, Bartın, Karabük, Kastamonu) and face to face surveying method was implemented. Variables obtained from the survey forms were coded and a database was established for each stage. These databases were assessed and the calculations were carried out via SPSS package program. Information obtained from surveys were assessed statistically and results were turned into a report to enlighten the practices.