Üniversite öğrencilerinin kendini damgalama, stresle başa çıkma tarzları ve psikolojik yardım arama tutumlarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım arama tutumlarının kendini damgalama düzeyi ve stresle başa çıkma tarzları tarafından anlamlı düzeyde yordanıp yordanmadığının belirlenmesidir.Araştırma; 2014-2015 eğitim öğretim yılında Ankara Üniversitesi'nin Eğitim Bilimleri Fakültesi, Hukuk Fakültesi ve Siyasal Bilgiler Fakültesinde öğrenim görmekte olan 505 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler Kişisel Bilgi Formu, Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği-Kısa Formu Psikolojik Yardım Aramada Kendini Damgalama Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği ile elde edilmiştir.Çalışma grubunu oluşturan üniversite öğrencilerinin Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği toplam puanlarının cinsiyet, geçmiş yardım alma deneyimi, üniversitede sunulan psikolojik yardım hizmetlerine ilişkin bilgi sahibi olma durumu ve yakın çevrede psikolojik yardım alan birinin bulunma durumu açısından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği ilişkisiz örneklemler için t-testi ile, sınıf düzeyi ve öğrenim görülen fakülte türü değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği ise Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA) kullanılarak analiz edilmiştir. Psikolojik Yardım Aramada Kendini Damgalama Ölçeğinin toplam puanları ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeğinin alt boyutlarına ilişkin puanlarının birlikte, psikolojik yardım almaya ilişkin tutum toplam puanlarını yordama gücü ise çoklu regresyon analizi ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda; araştırmaya katılan bireylerin psikolojik yardım aramaya yönelik tutum puanlarının cinsiyetlerine, öğrenim görülen fakülte türüne, geçmiş yardım alma deneyimine, yakın çevrede psikolojik yardım alan birisinin bulunma durumuna ve üniversitede sunulan psikolojik yardım hizmetlerine ilişkin bilgi sahibi olma durumlarına göre anlamlı farklılık gösterdiği; sınıf düzeylerine göre ise anlamlı farklılık göstermediği bulunmuştur. Psikolojik yardım arama tutumunun yordanan değişken olarak ele alındığı çoklu regresyon analizi sonucunda kendini damgalamanın ve stresle başa çıkma tarzlarından yalnızca sosyal destek arama yaklaşımının psikolojik yardım aramaya yönelik tutumun anlamlı birer yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. Bu iki değişkenin birlikte psikolojik yardım aramaya yönelik tutumu anlamlı düzeyde yordadıkları bulunmuştur. Bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmış, alan uygulayıcılarına ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Sözcükler: Psikolojik Yardım Arama Tutumu, Damgalanma, Kendini Damgalama, Stresle Başa Çıkma Tarzları.

The main purpose of this study was to determine the predictive role of university students' self-stigma levels and coping styles on their attitudes toward psychological help seeking.The study was carried out with 505 students who were studying at Faculty of Educational Sciences, Faculty of Law, and Faculty of Political Sciences at Ankara University, in the academic year of 2014-2015. The data were collected from Personal Information Form, Attitudes Toward Seeking Psychological Help Scale- Short Form, Self Stigma of Seeking Help Scale and Coping Style Scale. Independent samples t-test was used to find out whether the university students' total scores of Attitudes Toward Seeking Psychological Help Scale show a significant difference for gender, past help-seeking experience, having the information about psychological support services offered at university and the presence of someone nearby who has taken psychological help. Also, One-way analysis of variance (One-Way ANOVA) was used to determine whether there was a significant difference for class level and faculty. Lastly, the predictive power of Self Stigma of Seeking Help Scale total scores' and the scores' of the sub dimensions of Coping Style Scale together on the total scores of attitudes toward seeking psychological help was analyzed by multiple regression analysis.As a result of the study, it was found that participants' scores of the attitudes toward seeking psychological help showed significant difference according to gender, faculty, past help-seeking experience, the presence of someone nearby who has taken psychological help and the information about psychological support services offered at university. However, there was no significant difference according to class level. As a result of multiple regression analysis where psychological help seeking attitude was taken as predicted variable, it was found that self-stigma and social support approach in stress coping styles were the significant predictors of attitudes toward psychological help seeking. It has also been found that these two variables together significantly predict the attitudes toward psychological help seeking.The results of the study were discussed with the help of related literature and some recommendations were made to the researchers and practitioners in the field.Keywords: Attitudes Toward Seeking Psychological Help, Stigma, Self-stigma, Styles of Coping with Stress