Türkçe öğretiminde çok uyaranlı eğitim ortamlarının yapılandırılmasına dönük bir model önerisi (5- 8. sınıf örneği)

Abstract

Bu çalışmada, Türkçe öğretiminde çok uyaranlı eğitim ortamının yapılandırılmasına dönük bir model önerisi tasarlanmıştır. Çok uyaranlı eğitim ortamı, dilsel, görsel, işitsel ve görsel-işitsel uyaranların bütünleşik bir biçimde ele alındığı bir eğitim ortamıdır. Bu eğitim ortamı, sanatsal uyaranların belli bir izlek altında bütünleştirilmesi, U biçimindeki oturma düzeni, sahnesi ve birçok teknolojik araç-gereci içinde barındırmasıyla geleneksel eğitim ortamından ayrılmaktadır. Çok uyaranlı eğitim ortamının yapılandırmasına dönük bir model önerisi için öncelikle Türkiye'de 1924'ten 2005'e kadar geliştirilmiş tüm ortaokul öğretim programlarının ortak yönleri ve farklılıkları betimlenmiş, ayrıca bu programlarda, çok uyaranlı eğitim ortamının yapısıyla örtüşen yönlerine değinilmiştir. Ardından çok uyaranlı eğitim ortamında yer alan her bir uyaranın Türkçe öğretimindeki önemi ve bu uyaranlar arasındaki ilişki üzerinde durulmuştur. Yapılandırılan model için temel yaklaşım olarak çok uyaranlı eğitim ortamının yapısıyla örtüşen bütünleştirilmiş öğretme- öğrenme yaklaşımından yararlanılmıştır. Modelin temel felsefesi ise olabilirlik felsefesidir. Modelde sınıflara göre içerik belirlenmiş, amaç ve davranışlar belirlenip düzeylere göre sınıflandırılmış ve her bir sınıf için belirlenen amaç-davranışlara göre öğrencinin düzeyine uygun nitelikli, sanatsal uyaranların işlevsel bir biçimde bütünleştirildiği eğitim durumları tasarlanmıştır. Her bir sınıf için üç eğitim durumu örneği verilmiştir (5-8. sınıf için). Bu örnek eğitim durumlarıyla Türkçe öğretiminde okuryazar bireyler yetiştirebilmeye dönük amaç-davranışların belirli bir izlek altında bütünleştirilmiş sanatsal uyaranlarla nasıl edindirileceği somutlaştırılmıştır. Anahtar Sözcükler: Türkçe Öğretimi, Çok Uyaranlı Eğitim Ortamı, Eğitim Durumu.

In this study, multi-stimulus education environment was designed in order to configure an oriented model in Turkish education. In multi-stimulus education environment, the education environment is integrated with linguistic, visual, audio and audio-visual stimulus. This education environment is seperated from the traditional education environment with integration of artistic stimulus under certain themes, the seating form, stage and harboring many of the technological tools.For a proposal model intended for structured of multi-stimulus education environment, first of all, the common features and differences of all secondary school programs which were developed from 1924 to 2005 was described and also, the overlapping aspects of the structure of multi-stimulus education environment and these programs were mentioned. Afterwards, the importance of each stimulus of the stimulus-rich education environments in Turkish teaching and, the relationship of these stimulus were dwelled on.For this structured model, integrated teaching-learning approach that coincides with the structure of multi-stimulus education environment was benefited. The basic philosophy of the model is the philosophy of likelihood.In the model, the content of curriculum was determined according to the grades, and learning situations were designed in which there were integrated with qualified, artistic stimuli and which were suitable to the level of student in line with the aims and behaviors determined for each class. Three samples of learning situations were given for each class (for grades 5-8). With these sample learning situations, in Turkish teaching, the question of how the aims-behaviors towards training literate individuals in Turkish language teaching can be conveyed through artistic stimuli integrated into a specific theme was materialized. Key Words: Turkish Education, Multi-Stimulus Education Environment, Learning Stituations.