Eylem kimlikleme düzeyinin yordanmasında akademik erteleme, sosyal sorun çözme, bilişsel esneklik ve dürtüselliğin rolü

Abstract

Bu çalışmada; lisans öğrencilerinin eylem kimlikleme düzeyinin yordayıcılarını yaş, cinsiyet ve öğrenim gördükleri alana göre eylem kimlikleme düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek ve eylem kimlikleme düzeyinin yordayıcılarını saptamak amaçlanmıştır. Çalışmanın verileri ilişkisel tarama modeline göre analiz edilmiştir. Çalışmaya, 163 kadın, 93 erkek olmak üzere toplam 256 üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması, kadınlar için 22; erkekler için 23'tür. Öğrencilerden 172'si eğitim bilimleri, 84'ü ise mühendislik alanında eğitim görmektedirler. Örneklem grubuna Davranış Kimlikleme Formu, Erteleme Davranışı Değerlendirme Ölçeği Öğrenci Formu, Sosyal Sorun Çözme Envanteri, Bilişsel Esneklik Envanteri, Barratt Dürtüsellik Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Öncelikle öğrencilerin yaş, cinsiyet ve öğrenim gördükleri alana göre eylem kimlikleme düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla veriler analiz edilmiştir. Yalnızca farklı yaş gruplarındaki öğrencilerin Davranış Kimlikleme Formu'ndan aldıkları puanların ortalamaları arasındaki farkın manidar bulunması üzerine bu farkın hangi yaş grupları arasında olduğunu belirlemek amacıyla, gruplar arası t testi yapılmış. Yapılan analizler sonucunda yalnızca 22 yaş ve altındaki öğrenciler ile 24 yaş ve üstündeki öğrencilerin eylem kimlikleme toplam puan ortalamaları arasında manidar bir fark gözlemlenmiştir. Eylem kimlikleme düzeyi ile akademik erteleme, sosyal sorun çözme, bilişsel esneklik ve dürtüsellik düzeyi arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığının belirlenmesi amacıyla yapılan analiz sonucunda eylem kimlikleme ile sosyal sorun çözme, bilişsel esneklik ve dürtüsellik düzeyleri arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Akademik erteleme, sosyal sorun çözme, bilişsel esneklik ve dürtüsellik değişkenlerinin, eylem kimlikleme düzeyi değişkeninin anlamlı birer yordayıcısı olup olmadığının belirlenmesi amacıyla regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analizle sonucunda göre sosyal sorun çözme beceri düzeyi ve bilişsel esneklik düzeyi, kişinin eylem kimlikleme davranışını pozitif yönde yordadığı; dürtüsellik düzeyinin ise eylem kimlikleme davranışını negatif yönde yordadığı bulunmuştur.

In this study, it is aimed to determine whether the level of the activity identification of the undergraduate students differs according to the age, gender and the field of studying, and to determine the predictors of the action identification level. The data of the study were analyzed according to the relational scanning model. A total of 256 university students, 163 female and 93 male, participated in the study. The average age of participants was 22 for women; 23 for men. 172 of them are from educational sciences and 84 of them are from engineering departments. Behavior Identification Form, Procrastination Assessment Scale Student Form, Social Problem Solving Inventory, Cognitive Flexibility Inventory, Barratt Impulsiveness Scale and Personal Information Form prepared by the researcher were applied to the sample group. First, the data were analyzed in order to determine whether the level of the students' identification of the actions differed according to age, gender and the field they study in. A t test was conducted to the groups to determine the difference between the mean scores of the scores obtained from the Behavioral Identification Form only for students in different age groups and to determine the difference between the age groups. A meaningful difference was observed between only the students aged 22 and below and the average scores of the students aged 24 and above. Regression analysis was performed to determine whether the variables of academic procrastination, social problem solving, cognitive flexibility and impulsiveness were significant predictors of the level of action identification. As a result of the analysis made, the social problem solving skill level and cognitive flexibility level predict the person's action identification behavior positively; whereas, the level of impulsiveness was found to have negative predictive value for action identification behavior.