Okul etkililiğinin farklı modellere göre belirlenen akademik gelişimle ilişkisi

Abstract

Bu çalışmada amaç, ortaokul düzeyindeki öğrencilerin eğitim gördükleri okulların etkililiğini öğrenci algılarına ve akademik başarı gelişimine dayalı olarak ortaya koymaktır. Bu amaç kapsamında, okul büyüklüğünün öğrencilerin okullarına yönelik etkililik algıları arasında manidar bir farklılık oluşturup oluşturmadığı ve öğrencilere ait sosyoekonomik değişkenlerin akademik gelişimle ilişkisi incelenmiştir. Öğrencilerin gözünden okullarını hangi ölçüde etkili gördüklerini belirlemek ve akademik gelişim açısından farklı modeller kullanarak gelişim düzeylerini belirlemek, öğretmenlere ve eğitim alanındaki yöneticilere yol gösterici olacaktır.Çalışma ilişkisel tarama modelindedir ve çalışma grubu Zonguldak ilinin Karadeniz Ereğli ilçesinde yer alan, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında eğitime devam eden 9 devlet ortaokulunda 8. sınıfta eğitim gören 808 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma grubundaki tüm öğrencilere Günal (2014) tarafından geliştirilmiş Okul Etkililiği Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu uygulanmış, okullara ait bilgiler Okul Anketi ile okul yöneticilerinden toplanmıştır. Akademik gelişimin belirlenmesinde kullanılan modellerden değer katma modelinde çoklu doğrusal regresyon analiziyle, okul etkililiğine ilişkin algılar ile akademik gelişim arasındaki ilişki yapısal eşitlik modeli ile incelenmiştir. Farklı büyüklükteki okullarda eğitim gören ve akademik gelişim gruplarında bulunan öğrencilerin okul etkililiği puan ortalamaları arasındaki fark MANOVA ile, akademik gelişim gruplarına göre sosyoekonomik değişkenlere ait dağılımlar Ki-kare oran testi ile analiz edilmiştir. Verilerin düzenlenmesinde ve analizinde Excel 2016, SPSS 22 ve AMOS 22 yazılımları kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, değer katma modeli ve puan artış modeli aracılığıyla belirlenen akademik gelişim puanları ile okul etkililiğine yönelik algılar arasında manidar ilişkiler elde edilmiştir. Her iki modelle hesaplanan değerlere göre yüksek gelişim, orta düzey gelişim ve düşük gelişim gruplarına ayrılan öğrencilerin okul etkililiğine ilişkin algıları; veli okul ilişkisi, güvenli ve düzenli çevre, yüksek başarı beklentisi, öğrenci öğrenmelerinin izlenmesi alt boyutlarında farklılık göstermiştir. Bu dört alt boyutun tümünde düşük akademik gelişim gösteren öğrencilerin ortalaması orta düzey ve/veya yüksek gelişim gösteren öğrencilerden daha düşüktür. Her iki akademik gelişim modeline göre farklı akademik gelişim düzeylerinde bulunan öğrenciler arasında manidar fark gözlenmeyen okul etkililiğine ilişkin alt boyut ise öğretimsel liderliktir. Okul büyüklüğünün okul etkililiğine yönelik algılar üstündeki rolüne yönelik incelemede okul etkililiği modelindeki alt boyutların tümünde küçük ve orta büyüklükte okullar lehine manidar fark bulunmuştur. Öğrencilerin sosyoekonomik değişkenlerinin akademik gelişimle ilişkisi bağlamında, akademik gelişim gruplarında anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, evdeki yaklaşık kitap sayısı ve öğrencinin kişisel bir odaya sahip olmasına ilişkin yüzdeler manidar farklılık göstermiştir.

The purpose of this study was to determine the student perceptions towards their schools' effectiveness, describe students' academic growth levels through value-added model, gain score model, difference score approach and investigate the relationship between student perceptions towards school effectiveness and academic growth. Additionally, the effect of school size on the student perceptions toward school effectiveness and the relationship between student socioeconomic variables and academic growth were examined. It was considered as important and informative for teachers and instructional leaders to determine the school effectiveness from students' perspective, students' academic growth via diverse growth models and approaches. This study was designed with correlational descriptive model. The sample including 808 eight-grade students in 9 public middle schools in 2016-2017 academic year. Schools in sample located in Karadeniz Ereğli, Zonguldak. All the students in sample replied Personal Information Form and The School Effectiveness Scale, was developed by Günal (2014). Data related the schools in sample is gathered through School Survey which was responded by school administrators. Multiple linear regression was performed for value-added model, in assessing the academic growth. The relationship between student perceptions towards school effectiveness and academic growth was investigated with structural equation modelling. The effects of school size and academic growth on perceptions towards school effectiveness were analysed through MANOVA. The relationships between socioeconomic variables and academic growth was investigated with Chi-Square Ratio Test. To screen and analyse the data Excel 2016, SPSS 22 and AMOS 22 softwares were applied.Results showed that academic growth scores which were formed by both value-added model and gain score model had significant correlations with school effectiveness scores. High growth-, medium growth-, and low growth groups, formulated by value-added and gain score models, had a significant difference on the subdimension of Parent-School Interaction, Safe and Ordered Environment, Expectation of High Achievement, Monitoring the Student Learning. In all these subdimensions, the low growth group had significantly lower mean scores across compared groups. Instructional Leadership was the only subdimension which academic growth did not have a significant effect on. In context of school size and school effectiveness, results yield that students in small- and medium-sized schools had significantly higher scores than the students in big-sized schools in all school effectiveness subdimensions. In students' socioeconomic background manner, mothers' and fathers' level of education, owning a personal room and number of the books in home led the significant difference in percental distributions of students.