Sınıf öğretmenliğinde uzmanlaşma modellerinin öğretmen, öğrenci ve öğretim elemanlarının görüşleri açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenliğinde uzmanlaşma modellerinin, öğretmen, öğrenci ve öğretmen eğitimi alanında çalışan öğretim elemanlarının görüşleri açısından değerlendirilmesidir. Araştırma, her bir modelin değerlendirilerek avantajlı ve dezavantajlı yönlerinin sınıflandırılması ve ulusal alanyazında ilk çalışma olması açısından önemli görülmektedir. Araştırma, farklı uzmanlaşma modellerinin uygulandığı özel okullarda görev yapan sınıf öğretmenleri, bu okullarda öğrenim gören öğrenciler, devlet okulu öğretmenleri ve öğretmen eğitimi alanında çalışan öğretim elemanlarından oluşan veri kaynaklarına odaklanması açısından nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan bütüncül çoklu durum deseni özelliği taşımaktadır. Çalışma gruplarından görüş almak amacıyla, Özel Okul Öğretmeni Görüşme Formu, Devlet Okulu Öğretmeni Görüşme Formu, Öğretim Elemanı Görüşme Formu ve Öğrenci Görüşme Formu olmak üzere dört farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. 2018-2019 öğretim yılında belirlenen veri toplama araçlarıyla 66 kişi ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, her bir modelin avantajlı ve dezavantajlı yönlerinin olduğu görülmektedir. Bağımsız sınıflar uzmanlaşma modeli dışında her bir model için belirtilen avantajlı ve dezavantajlı yönlerin alanyazın ile örtüştüğü saptanmıştır. Öğretmen ve öğretim elemanı çalışma gruplarının çoğunluğu öğrencilerle duygusal bağ kurma, onların gelişimlerini bütünsel olarak takip etme, akademik eksikliklerini tamamlama, rutinleri devam ettirme, onların güçlü ve zayıf yönlerini tanıma gibi durumların önemine vurgu yaparak ilkokulda döngü sınıfları uzmanlaşma modellerinin uygulanması gerektiği yönünde tercih belirtmiştir. Ancak, öğretim elemanı ve sınıf öğretmeni çalışma gruplarından elde edilen veriler doğrultusunda bağımsız sınıflar, branş sınıfları ve iki evreli döngü sınıfları uzmanlaşma modellerinin; öğretim programlarına hakim olma, konu-alan bilgisinde derinleşme, etkinlikleri yeniden düzenleme, ders planı hazırlamada zaman kazanma ve öz güven kazanma gibi öğretmenlerin mesleki ve kişisel nitelikleri açısından daha avantajlı yönlerinin olduğu belirlenmiştir. Öğrenci çalışma grubunun da farklı öğretmenlerin bakış açılarını görme, akademik başarılarının artması, kendilerinin farklı ilgi ve yeteneklerini keşfetme fırsatı sağlaması gibi nedenlerle okullarında uygulanan modelleri tercih etmeleri, öğretmenlerinin değişmesinden memnuniyet duyduklarını göstermektedir. Bağımsız sınıflar ve iki evreli döngü sınıfları uzmanlaşma modellerinin uygulandığı okullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin, uzun yıllardır öğretim gerçekleştirdikleri sınıf düzeyinde kendilerinin daha etkili olduğunu belirtmeleri, bu modellerin uygulanabilir olduğunu ortaya koymaktadır. Çalışma grupları tarafından alanyazından farklı olarak `1. sınıfta ayrı, 2. ve 3. sınıfta aynı, 4. sınıfta ayrı bir sınıf öğretmeninin öğretim gerçekleştirmesi` şeklinde farklı bir model önerilmiştir. Bu modelin önerilmesi ile 1. ve 4. sınıfın ayrı bir uzmanlık alanı olması gerektiği vurgulanmaktadır. Araştırma sonucunda ortaya konan her bir modelin avantajlı ve dezavantajlı yönleri göz önünde bulundurularak, öğrenciler açısından olumlu öğretmen-öğrenci ilişkisinin kurulması ve öğretmenler açısından mesleki bilgi ve becerileri ile kişisel gelişimleri için branş ve döngü sınıfları uzmanlaşma modellerinin eşzamanlı olarak uygulanmasının etkili olabileceği öngörülmektedir.

The aim of this study is to evaluate the models of specialization in primary school teaching in terms of the opinions of teachers, students and academics working in teacher education. This study is considered to be significant in terms of being the first study in the national literature and the classification of the advantages and disadvantages of these situations by assessing each model. This study was based on holistic multiple case study design, one of the qualitative study methods, in that it focused on the data gathered from the primary school teachers working in the schools where different specialization models are implemented, the students who are studying in these schools, public school teachers, and academics working in teacher education. In order to collect data from four separate study groups, different data collection instruments which are Private School Interview Form, Public School Interview Form, Instructor Interview Form, and Student Interview Form were used. In 2018-2019 academic year, sixty-six person were interviewed in total. According to the results, there are advantages and disadvantages of each model. The advantages and disadvantages which were identified for each model, except for the self-contained classroom, were found to be consistent with the literature. Most of the study groups including teachers and academics expressed a preference for looping classroom models to be conducted in primary school by stating the importance of the following situations; tracking and forming the students' progress holistically, knowing the strengths and weaknesses of the students, the completion of students' academic deficiency, maintaining rules and routines, teacher-student emotional bonding. However, in line with the data gathered from the classroom teacher and academics, it was found out that the models of self-contained classroom, departmentalization classroom, and two-phase looping classroom are more advantageous for teachers in terms of their professional and personal competencies such as curriculum fidelity, going into more depth in subject matter knowledge, revising the activities, saving time in lesson planning, developing self-competence and gaining self-confidence. The fact that students study group preferred the models applied in their own school because of seeing different teachers' perspectives, exploring their interests and abilities, and the increase in their achievement indicates that they were glad about the teacher rotation. The fact that the classroom teachers, who work at the schools where self-contained and two-phase looping classroom models are carried out, indicated that they felt more effective at the class level which they have taught for many years reveals that these models can be implemented. A different model, which does not exist in the literature, combining the models of the self-contained and two-phase looping classrooms was suggested by the study groups. By suggesting this model, it was emphasized that first grade and fourth grade should be a different area of specialization. Considering the advantageous and disadvantageous aspects of each model put forward as a result of the research, it is predicted that the application of the departmentalization and looping classroom models simultaneously can be effective in establishing the positive teacher-student relationship from the viewpoint of the students and for the teachers' professional knowledge, skills and personal development.