Türkiye`de üniversite kütüphanelerinde konu uzmanlığı çalışmaları

Abstract

Kütüphaneler, üniversitelerin temel bileşenlerinden biri olarak kabul edilen ve araştırma süreçlerinde yararlanılması gereken önemli merkezlerin başında gelmektedir. Üniversite kütüphaneleri, eğitim sistemi içinde gerekli güncel ve bilimsel bilginin hizmete sunulması görevini baş aktör konumunda yerine getiren birimlerdir. Konu uzmanlığı kütüphane hizmetleri arasında önemli bir yerdedir. Çalışma, konu uzmanlığının üniversite kütüphanelerindeki gelişimini irdelemek ve kütüphaneciler arasında konuya ilişkin farkındalık değerlendirmesi yapmak amacıyla hazırlanmıştır. Bununla beraber konu uzmanlığı faaliyetlerinin önemli alanlarından biri olan konu rehberliği alanı da çalışma içerisinde irdelenmiştir. Bu faaliyete ilişkin kütüphanecilerin tutum ve davranışlarına yönelik veriler derlenmiş ve bu veriler üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırmanın bulguları anket tekniği ile derlenen verilerin analiz edilmesiyle oluşturulmuştur. Anket, Türkiye'de iki yüz altı üniversite kütüphanesinde hizmet veren üç yüz on üç kütüphaneciye gönderilmiştir. Yüz kütüphaneden 115 kütüphaneci anket formunu doldurmak suretiyle çalışmaya katkıda bulunmuştur. Veriler üzerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda üniversite kütüphanelerinde konu uzmanlığı çalışmalarının yetersiz olduğu, konu uzmanlığı hususunun lisans ve üzeri ders müfredatlarında yer almadığı anlaşılmıştır. Konu uzmanlığının gelişmesinde personel, bütçe ve yönetici tutumu gibi faktörlerin önemli faktör olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca konu uzmanlığı konusunda en iyi faaliyetlerin vakıf üniversiteleri tarafından yürütüldüğü ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda öncelikle üniversite kütüphanelerinde personel ve bütçe sorunlarının giderilmesi gerektiği farkedilmiştir. Konu uzmanlığı alanında daha nitelikli hizmetler için eğitim programlarının oluşturulması ve kütüphanecilerin bu programlardan yararlanması sağlanmalıdır. Ayrıca lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde ilgili programlarda konu uzmanlığı eğitimlerinin verilmesi ve/veya ders içeriklerinin eklenmesi önemlidir.

Libraries are one of the most important centers that are considered as one of the basic components of universities and should be used in research processes. University libraries are the units that carry out the task of providing the current and scientific information required within the education system as the main actor. Subject specialization is in an important place among whole library services. The study is prepared to examine the development of subject specialization in university libraries and to get awareness assessment among the librarians. In addition, the subject guidance sub-area, which is one of the important areas of subject specialization activities, has also been examined in the study. Data on the attitudes and behaviors of librarians regarding this activity were compiled and evaluations were made on these data.The findings of the study were prepared by analyzing the data compiled with the survey technique. The survey was sent to three hundred thirteen librarians serving the two hundred and six university libraries in Turkey. One hundred and fifteen librarians in a hundred libraries contributed to the study by filling out the questionnaire. As a result of the evaluations on the data, it was understood that the subject specialization studies were insufficient in the university libraries and the course content related to the subject specialization is not included in the undergraduate and above course curricula. It has been understood that factors such as personnel, budget and executive attitude are important in the development of subject specialization. In addition, it has been revealed that the best activities in subject specialization are carried out by foundation universities.In line with these results, it was realized that staff and budget problems should be eliminated in university libraries. Training programs should be developed for more qualified services in the field of subject specialization and librarians should benefit from these programs. In addition, it is important to give subject specialization training and / or to add course contents in related programs at undergraduate, postgraduate and doctoral level.