İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti

Abstract

ÖZET Mondros Ateşkes Antlaşması'nm imzalanmasının ardından kurulan ilk cemiyet İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Osmaniye Cemiyeti 'dir. 6 Kasım 191 8 'de İzmirli vatanseverler tarafından gayriresmi olarak kurulan Cemiyet' in beyannamesi Vali Tahsin Bey zamanında vilayete verildi. Wilson Prensiplerini meşru dayanak seçen Î.M.H.O.C, önceleri kayıtsız şartsız vatan savunmasını amaç edindi ve daha sonra da bazı üyelerin ısrarlarıyla bilimsel alanda çalışmalar yapmaya karar verdi. İzmir'in işgaline kadar çalışmalarına İzmir'de devam İ.M.H.O.C, özellikle Vali Nurettin Paşa zamanında önemli çalışmalarda bulundu. İtilaf Devletleri Yüksek Komiserlerine ve Osmanlı Hükümeti 'ne muhtıralar vererek çeşitli broşürler yayınlayan İ.M.H.O.C'nin İstanbul'daki temsilcisi Nail Bey de çeşitli cemiyetlerle, İtilaf Devletleri temsilcileriyle temasta bulunuyordu. Bu sıralarda İtalyan temsilcisi Kont Sforza ile yaptığı bir görüşmede, İ.M.H.O.C tarafından oluşturulacak bir heyetin Paris Banş Konferansı'na gönderilmesini sağlamak üzere anlaştılar. İ.M.H.O.C 17 Mart 1918'de İzmir'de Milli Sinema'da Büyük Kongre'yi topladı. Kongre'ye Batı Anadolu'daki müftü ve belediye başkanları ile her kazadan ik, her livadan üçer delege katıldı. Kongre'den çıkan en önemli karar, İzmir'in işgali karşısında silahlı mücadele yapılması karandır. Kongre sonunda yine İtilaf Devletleri temsilcilerine verilmek üzere bir muhtıra oluşturulmuş, Batı Anadolu'da Türklerin nüfus, ekonomi, maliye bakımından diğer unsurlardan üstün olduğu vurgulandı. Büyük Kongre'nin ardından Önce Padişah ile görüşmek, ardından Barış Konferansı'na gitmek üzere oluşturulan heyetin Paris yolculuğu gerçekleşmedi. Nurettin Paşa'nın valilikten alınıp yerine İzzet Bey'in atanması ile İ.M.H.O.C'nin zor günleri başladı. Vali İzzet Bey, göreve başlar başlamaz İ.M.H.O.C'yi Bolşeviklik ve İttihatçılık ile suçlayıp kapanmasını sağlamak için çalışmaya başladı. Cemiyet, Vali'nin bu suçlamaları karşısında güç durumda kalmamak için bilimsel çalışmalarda bulunduklarını, hiçbir siyasi fikre hizmet etmedikleri konusunda özellikle İngiliz ve Fransızları ikna etmek zorunda kaldı. İzmir'in işgalinden bir gün önce kurulan İlhakı Red Heyeti, İzmir'in işgalinden sonra İ.M.H.O.C ile birleşti. İşgalden sonra İzmir'de çalışmak mümkün olmadığından İ.M.H.O.C'nin merkezi İstanbul'a taşındı. İ.M.H.O.C İstanbul'da da 75milli mücadeleyi destekleyen bültenler dağıtmaya ve çeşitli broşürler bastırmaya devam etti. Smyrne Turque adıyla yayınlanan broşürün İstanbul'daki İtilaf Devletleri temsilcilerine verilmesi ve Avrupa'ya duyurulması da bu döneme rastlamaktadır. İstanbul'daki bazı gizli örgütlerle işbirliği yapan İ.M.H.O.C, bir çok silah ve cephanenin kaçırılarak Anadolu'ya sevk edilmesine yardımcı oldu. Batı Anadolu'dan İstanbul'a gelen yetim, göçmen ve işsizlerin ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştı. Bu konuda Darülfünun ve Kızılay'dan destek talep etti. 16 Mart 1919'da İstanbul'un resmen işgal edilmesiyle İ.M.H.O.C üyeleri Anadolu'ya geçerek milli mücadeleye katıldılar. İstanbul'da Cağaloğlu'nda bulunan İ.M.H.O.C merkezi kapandı. 76

ABSTRACT The first assembly established after signing up of Mondros Cease-fire pact is İzmir Defense Law Ottoman Assembly. The declaration of the assembly that had been established informaly by the patriotic people on 6 November 1918, was given to the Goverment House during the period of the governor of a province Mr. Tahsin. İ.D.L.O.A that selected Wilson prenciples as a legal support, at first select the unrestricted defense of the country as an aim, but as a result of some member's insistances, it decided to make scientific studies. İ.D.L.O.A continued it's studies in İzmir until the occupation of İzmir. Especially during the period of the Grovrer of a province Nurettin Pasha, made important studies. The representative of İ.D.L.O.A, Mr. Nail MORALİ met with several assemblies and the representtatives of the entante states by publishing several tracts and giving memorandums to Enstente Powers Senior Chiefs and Ottoman Goverment. During a metting with Italian represantative Count Sforza, they made an agreement for sending of the delegation set up by İ.D.L.O.A to Paris Peace Lecture. İ.D.L.O.A made Big Congress in National Cinema in İzmir on 17 March 1918. Religion representative and head of municipality from West Anatolia, and also 2 delegates from each country and 3 delegates from each liva took a part in the congress. The most important decision emergead from the congress was armed defension of İzmir. A memorandum pointing the superiority of Turks in respect of population, economy and finance in the Anatolia has prepared to be given to Enstent Powers. The plan of meeting with Sultan and then the travel of the delegate set up ofter Peace Lecture to Paris didn't realized. Nurettin Pasha dismissed from the Governority of a province, This duty is given to Mr. İzzet. So difficult days for İ.D.L.O.A has started. Goverror of a province, Mr. İzzet, as soon as he came to his duty, accused İ.D.L.O.A of being 77Bolshevism and the membership of the committee for Union. He tried to close this assembly. Assembly had to persuade English and French people on the subject that they were making scientific studies only, not serving for any political idea, not to stay in a difficult situation against the Governonly of a province's accusation. Participation Refusal Committee, which had founded a day ago from the occupation of İzmir, joined to İ.D.L.O.A after the occupation of Izmir. The chief office of the Assembly carried to Istanbul, as there wasn't a chance for continuing the studies in İzmir any more. İ.D.L.O.A continued to prepane newsweeks and brochures supporting the national struggle. The brochure `Smyrne Turque` given to the represen tatives of Enstente Powers and announcement to Europe were some of their activities. İ.D.L.O.A cooperating with some secret organizations in İstanbul, helped to drive always a lot of weapon and ammunition to Anatolia. They tried to supply heads of orphans, immigrants and unemployed people who came to Istanbul. They wanted help from University and The Red Crescent on this subject. The members of İ.D.L.O.A joined to National struggle by arriving to Anatolia after the occupation of İstanbul officially on 16 March 1919. The chief office of İ.D.L.O.A stated in Cağaloğlu-İstanbul has also closed. 78