Çerkeş 5 numaralı şeriye sicili, transkripsiyon ve değerlendirme [h.1297-1301 (1880-1884]

Abstract

Türk-İslam devlet geleneğini devam ettiren Osmanlı Devleti her alanda adalete önem vermekteydi. Şer'iyye sicillerini, kadıların tuttuğu mahkeme kayıtları, merkezden gelen ferman, emir ve beratlar oluşturmaktadır.Bu çalışma Çankırı Çerkeş'e ait beş numaralı sicil defterinin trankripsiyon ve değerlendirmesini içermektedir. Araştırma da kadılık kurumu ve şer'iyye sicil defterleri hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Çalışma, Çerkeş'in kısa tarihi anlatılarak desteklenmiştir. Çerkeş beş nolu şeriye sicilinde yer alan konular tasnif edildikten sonra trankripsiyonu yapılmıştır.Beş numaralı Çerkeş şer'iyye sicili toplamda 66 pozdan oluşmaktadır. Hükümlerin içeriğinde vakıf, tereke, nafaka, vasi tayini, vekâlet, borç-alacak davaları, merkezden gelen emirler ve diğer kurumlarla yapılan yazışmalar vardır.Çalışmanın amacı; Çerkeş'in 19. Yüzyılın son çeyreğinin toplumsal ve hukuki hayatını gün yüzüne çıkararak yapılacak çalışmalara katkıda bulunmaktır.

Ottoman Empire which had been maintaining Turkish-Islam tradition placed great importance to the Justice in all areas. Sharia books consist of court records that are held by qadis, royal decree, commandments, warrants which all comes from central administration.This study includes assessment and transcription of no.5 court records which belong to Çerkeş subprovince of Çankırı. In this research, short descriptions are given about sharia record books. The study is reinforced by telling the short history of Çerkeş. The subjects are in the no.5 court records are made transcription after categorized.No.5 court records consist of 66 poses. The judgments include foundation (wakf), inheritance, alimony, appointment of guardianship, deputation, debit-credit cases, commandments that comes from central administration, correspondences to the other institutions. This study targets; to reveal the communal living and judicial system of the last quarter of the 19th century in Çerkeş and also to contribute to the future studies.