Türkiye Büyük Millet Meclisi`nde I-V. Dönem Adana Milletvekilleri

Abstract

Tez altı ana bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, parlementer hareketlerin ortayaçıktığı İngiltere'de ki gelişmelerden bahsedilmiştir. Ardından Osmanlı Dönemi'nde ortayaçıkan anayasal gelişmelere ve akabinde Meşrutiyet dönemleri olarak adlandırılan zamandaMeclislerden söz edilmiştir.Birinci Bölümde; ülke genelinde, Mondros Mütarekesi ile başlayan işgal süreci elealınmıştır. İşgale karşı milletçe gösterilen tepkilere değinilmiştir. Ayrıca Milli Mücadeleninmimarı Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı ve akabinde, toplanan milli kongrelere yerverilmiştir. Ayrıca, Mondros Mütarekesi sonrası başlayan işgale karşı, Adana ve çevresindeverilen mücadele ele alınmıştır. Tezimize konu olan Adana Bölgesi, İngiliz askeribirliklerince işgal edilmiştir. Bir süre sonra İngilizler bölgeyi Fransızlara devretmiştir.Fransızlardan destek bulan Ermeniler, bölgede bir Türk avı başlatmışlardır. İşgale karşı millidireniş, kısa sürede başlamıştır.Türkler, bir süreliğine yaşanmaz hale gelen Adana'dan ayrılıpToroslar'a çekilmiştir. Ancak milli kuvvetler önce Pozantı'yı ardından Karaisalı, Saimbeylive Kozan gibi yerleri geri almıştır. Karşılaştıkları direniş neticesinde Fransızlar, 21 Ekim1921'de Ankara Anlaşması ile bölgeden çekilmiştir.Tezin birinci bölümünü takip eden beş bölümde; Türkiye Büyük Millet Meclisi'ninkurulduğu 23 Nisan 1920 tarihi ile 5. yasama döneminin sona erdiği 1939 tarihleri arasında,dönemin önemli olayları, kurulan hükümetler, ilgili dönemlerde görev yapan Adana, Kozanve Cebelibereket Milletvekilleri ve bu milletvekillerinin biyografileri ve faaliyetlerikapsamlıca değerlendirilmektedir.

The thesis consists of six main chapters. In the introduction chapter; it has beenmentioned about the constitutional developments in England where the transition actions ofabsolutism to parlamentarism were first occured all over the world. Afterwards firstconstitutional developments and established Assemblies in Constitutional Periods in OttomanEmpire has been reffered.In the first chapter invasion period that covers the all regions of the Anatolia, whichstarted with Mondros Armistice, has been referred. Reactions of the nation against invasionand also major events of the national struggle as Samsun visit and national congresses wereexplained under this section.National struggles of the local people which had launched in Adana andneighborhoods against invasion has been placed in the second stage. Adana region which isthe research subject of this thesis has been invased firstly by British troops and then regionrevolved to French troops. Resident Armenians of the region has been supported andencouraged by invading armies of French. Armenian groups has started to atrocities againstTurkish people and so native people left the Adana and walked out to Toros mountains.National forces took back the districts of Pozantı, Karaisalı, Saimbeyli and Kozan. And as aresult of this struggles, French troops left region at the 21st of the October, 1921 with AnkaraTreaty.Following parts of the thesis performed under five main chapters. Each section referrsto a legislation period, between foundation of the Turkish Grand National Assemble in 23April 1920 and the end of the 5th legislation period of the Assembly in 1939. Under theheadlines, specific parliamentary events of the date, established governments, members ofparliament-especially the members from Adana region (Adana, Kozan and Cebelibereket)-,their biographies and activities are firmly examined.