King Crane ve General Harbord heyetlerinin faaliyetleri (The New York Times Gazetesi`ne göre)

Abstract

1786'ya kadar uzanan Türk Amerikan ilişkileri temelde Amerikalı tüccar ve misyonerlerin faaliyetlerine dayanmaktadır. Ermenilerle ilişkileri gelişen Amerikan misyonerleri, sadık tebaa olarak bilinen Ermenileri Anadolu'da oluşan ayrılıkçı Ermeni terörünün militanlarına dönüştürmüştür.Birinci Dünya Savaşı'nda ABD resmen Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etmemiştir. Amerikan basını, Türklerin Ermenilere karşı 1915 yılında uyguladığı tehcir olayını yakından izlemiştir.Paris Barış Konferansı'nda görüşülen ?Milletler Cemiyeti Misakı?nın mandalarla ilgili maddesi, Osmanlı Devleti'nden ayrılıp bağımsız bir millet haline gelebilecek yerlerde mandater olacak devletin seçiminde, bu toplumların isteklerine önem vermektedir. Bu nedenle toplumların isteklerini saptamak üzere bir komisyon gönderilmesi kararlaştırılmıştır. Türkiye Mandaları Hakkında Milletlerarası Komisyonu'nun Amerikan Şubesi adı verilen ?King-Crane Komisyonu? görevlendirilmiştir.King-Crane Heyeti'nin raporu ABD'nin mandater olabilmesi için Anadolu ve Kafkasya'da ayrıntılı bir inceleme yapılmasını gerekli kılmıştır. Barış Konferansı tarafından Fransa'daki Amerikan Ordusu Kurmay Başkanı General Harbord, Kafkasya ve Ermenistan'da tahkikat için görevlendirilmiştir. Generalin başkanlık ettiği misyonun görevi, ABD'nin bölgede mandaterliği kabul etmesi için gerekli olan şartları incelemektir. Heyetin raporu ile Türkiye'de Amerikan mandasının uygulanmasının ve Doğu Anadolu'da bağımsız bir Ermenistan kurulmasının mümkün olmadığı tespit edilmiş ve rapor Amerikan Senatosu'na sunulduktan sonra kongre tarafından yapılan manda tasarısı reddedilmiştir.Tüm bu dönem zarfında Amerikan kamuoyunda Türk karşıtı eğilimler söz konusudur. The New York Times Gazetesi'nin makalelerinde de bu husus açık olarak görülmektedir. Ermeni milliyetçileri ile iş birliği yapan bir kesim, ABD'nin bölgede mandater olarak yer almasını ve Türkiye'deki Ermenilerin bağımsız bir devlet kurmasını sağlamaya çalışmıştır. Gazetede yer alan çoğu haber bölgede görevli yardım kuruluşları aracılığı ile Ermeni kaynaklardan alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Charles Richard Crane, Henry Churchill King, James Guthrie Harbord, Wilson Prensipleri, Paris Barış Konferansı, Manda, Ermeni, Ermenistan, King-Crane Heyeti, General Harbord Misyonu, Türk Amerikan İlişkileri.

Turkish American relations, which extend to 1786, were based on the activities of American merchants and missionaries. Developing relations with the Armenians, American missionaries converted Armenians who were known as loyal citizens to militants of separatist Armenian terrorism in Anatolia.In the First World War, The United States did not formally declare war to the Ottoman Empire. The American press was closely monitoring the event of relocation the Armenians that the Turks implemented in 1915.The article of the League Covenant relating to mandate system, interviewed in the Paris Peace Conference, gave importance about selection of Mandating State, to the wishes of the communities that live on the areas to be detached from the Ottoman Empire for becoming an independent state. Sending a commission was agreed upon to determine the wishes of the communities. Prof. Henry C. King and businessman C. R. Crane took part in this committee. King-Crane Commission also known as ?The American Section of the International Commission on Mandates in Turkey? was appointed.King Crane Report has made it necessary to make a thorough investigation in Anatolia and the Caucasus about the United States mandate. Peace Conference commissioned General Harbord who was U.S. army chief of staff in France, to do investigation in the Caucasus and Armenia. The task of the mission which was chaired by General Harbord was to examine conditions that required to the United States to accept mandate in the region. After the report was submitted to the U.S. Senate by the delegation, implementation of the American mandate in Turkey and the establishment of an independent Armenia in Eastern Anatolia were determined as not possible and Congress draft about mandate was rejected by the U.S. Senate.During all this period there were trends in American public opinion against Turkey. This matter can be observed clearly at The New York Times newspaper articles at that time. A segment of the Americans who collaborated with Armenian nationalists was trying to ensure The US accept mandate, take an important place in the region and establish an independent state of the Armenians in Turkey. Most news in the newspaper has been taken from the Armenian sources through official aid agencies in the region.