Kronik endometrisli ineklerde intrauterin uygulamaların seksüel sikluslar ile luteolizis olgusuna etkisi üzerinde çalışmalar

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, düzenli siklus gösteren ve birkaç defa tohumlandıkları halde gebe kalmayan kronik endometritisli ineklerde intra uterin uygulamaların seksüel sikiuslurm süresine ve luteolizis olgusu üzerine etkileri araştırıldı. Araştırmada, bakım ve barınma koşulları yeterli olan top lam 69 inek kullanıldı. Klinik ve bakteriyolojik yöntemlerle kronik endometritis tanısı konan ve hayvanlar 4 guruba ayrıldılar. Kontrol gurubu dışındaki ineklere intra uterin olarak taze hazırlanmış lugol solüsyonundan 150 mi. miktarında bir defa, tekrasiklin + kloramfenikol ise 50 mi. miktarında üç gün süreyle verildi. Enfüzyonlar corpus luteum'un bulunmadığı östrus gününde, corpus luteum şekillenmeğe başladığı di östrus başla rında (4. gün) ve PGP? alfa'nın endometrium' da salınmaya başladığı (doğal luteolizis) diöstrus sonlarında (15. gün) yapıldı. Seksüel siklusun değişik evrelerinde (östrus, diöstrus başı, diöstrus sonu) uterus içine verilen lugol ve antibiotik solüsyonlarının siklus uzunluğuna ve luteolitik mekanizmaya etkileri enfüzyon gününden ilk östrus gününe kadar gözlem, palpasyon ve üçer gün aralıklarla alman süt örenklerinde proges- teron düzeyleri ölçülerek izlendi. Çalışma bulgularına göre; Seksüel siklusun östrus evre sinde yapılan lugol ve antibiotik uygulamalarının siklus süre-sine ve luteoiizis olgusuna etkisi olmadığı, buna karşılık di- östrusun başlarında siklus süresinin kısaldığı (lugol uygulan masında 8-12 gün, antibiyotik uygulamasında 5-6 gün daha erken) belirlenmiştir. Diöstrusun sonlarındaki uygulamalarda ise (15. gün) beklenen östruslar lugol solüsyonunda 25. gün, antibiyotik solüsyonunu enfüze edilenlerde 26-27. günlerde görülmüştür. Sonuç olarak; östrus evresinde irritan solüsyonlar uterusa enfüze edildiğinde luteoiizis ve seksüel siklus süresine etkisiz, diöstrus bağlacında ise luteolitik etkili olduğu, buna karşılık diöstrus sonlarında yapılan endometdial irritasyonların luteoiizis'i geciktirdiği belirlenmiştir. Endometritisli inekler luteolizis'e etkisi olan irritan solüsyonlarla seksüel siklusun 4. günü tedaviye alındıklarında tedavi - gebe kalma aralığının kısaltılabileceğini, kalıcı corpus luteumlu bütün olgularda, östrusun belirginleştirilmesi amacıyla (suböstrus olgularnda), istenmeyen gebeliklerin erken sonlandırılması için ve östrusun eş zamana getirilmesi amacıyla prestaglandinlerin endike olduğu tüm olgularda luteolitik amaçla kullanılabileceği kanısına varılmıştır.

SUMMARY Investigation on the effect of intra-uterine infusion on the oestrous cycle and Luteolysis in cows with chronic endometritis. In this study, the effects of the intra-uterine infusion on the oestrous cycle and luteolysis in chronic endometritic cows which hadn't beeame pregnant inspite of being inseminated more than 3 times and which had showed periodic oestrous symptoms were investigated. Sixty-nine cows which were in good condition and well managed were used as the material. These animals diagnosed chronic endemetritis by using bacteriological and clinical methods were divided into four groups. All animals except control groups were infused 150 ml lugol as a single dose and 50 ml combination of tetracycline and chloramphenicol for 3 days via intrauterine route. Intra-uterine infusions were carried out during oestrous period (Day 0), at the begining of dioestrous (Day 4) and at the begining of natural luteolysis (Day 15), iri all groups. Effects of the intrauterine infusions, on the oestrous cycle and luteolysis were determined after the infusion, by using observation of oestrous symptoms, rectal palpation and evaluation of milk progesteron level by RIA.39 As far as the results of this study »is concerned, when, intrauterine infusion was carried out during oestrous (Day 0), there was no significant effects on the leught of oestrous cycle. On the contrary, when the lugol and antibiotics was admistered to the uterus on Day 4 the lenght of oestrous cycle shortened for 8-12 days after lugol application and for 5-6 days after antibiotic infusion. Whereas in the applications at the end of the dioestrous period expected oestrous was observed on the 25 day in lugol solution and on the 26-27 day in those which were antibiotic solution was infused. As a result, it is concluded that, treatment and conception interval may have become shorter when compounds that affect luteolysis infused Day 4 in cows with endometritis. It also pointed out that such compounds may have applied as the prostaglandins for sychronizing oestrous in cases of unobserved oestrous, for disturbing on unwanted pregnancy when luteolysis is desired.