Doğu Anadolu bölgesinde normal ve florozis belirtisi gösteren koyunlarda serum kalsiyum, fosfor, sodyum, potasyum, üre ve ürik asit düzeyleri ile ilgili araştırma

Abstract

39 7. ÖZET Bu çalışmada, Doğu Anadolu Bölgesi Van ili Çaldıran ilçesi Başeğmez ve Soğuksu köylerindeki florozis belirtisi gösteren koyunlar ile aynı bölgedeki sağlıklı koyunların se- rum Ca, P, Na, K, Üre ve Ürik asit konsantrasyonları birbirleriyle kıyaslanmış tır. Koyunlardan alınan kan serumlarında kolorimetrik 2+ yöntemler ile serum Ca, P, Üre ve ürik asit konsantrasyon- lari, fleym fotometre ile Na, K konsantrasyonları tayin edilmiştir. 2+ + +.. Normal koyunların serum Ca, P, Na, K, ure ve Ürik asit konsantrasyonlarının ortalama değerleri sırasıyla % 9.24 + 0.199 mg, % 6.68 + 0.176 mg, % 372.33 + 3.843 mg, % 21.79 + 0.490 mg, % 34.09 + 0.826 mg, % 0.31 + 0.02 mg. ola rak hesaplanmıştır. 2+ Florozis belirtisi gösteren koyunların serum Ca, P, Na+, K+, Ure ve lirik asit konsantrasyonlarının ortalama değerleri sırasıyla % 10.17 + 0.243 mg, % 4.80 + 0.192 mg, % 354.86 + 4.51 mg, % 19.14 + 0.393 mg, % 43.65 £ 0.740 mg, % 0.27 + 0.02 mg. olarak hesaplanmıştır. Florun serum kalsiyum ve üre düzeylerini önemli de recede arttırdığı (P < 0.01), serum sodyum, potasyum ve fos for düzeylerini önemli derecede düşürdüğü (sırasıyla P < 0.01, P< 0.001, P < 0.001) bulunmuştur. Serum ürik asit düzeyle rinde ise istatistiksel olarak önemli bir değişiklik bulunama mıştır.

40 8. SUMMARY SERUM LEVELS OP CALCIUM, PHOSPHORUS, SODIUM, POTASSIUM, UREA AND URIC ACID IN NORMAL SHEEP AND SHEEP SHOWING SIGNS OF FLUOROSIS IN EASTERN ANATOLIA. In this study, a comparison was made between the 2+ + + serum levels of Ca, P, Na, K, urea and uric acid in sheep showing signs of fluorosis from the villages of Baş- eğmez and Soğuksu near Çaldıran in Van county and healthy sheep obtained from the same region. 2+ The blood serum Ca, P, urea and uric acid levels in the sheep were measured colorimetrically while the Na and K levels were measured using flame photometry. 2+ + + In the normal sheep mean serum Ca, P, Na, K, urea and uric acid concentrations were found to be % 9.24 + 0.199 mg, % 6.68 + 0.176 mg, % 372.33 + 3.843 mg, % 21.79 + 0.490 mg, % 34.09 + 0.826 mg and % 0.31 + 0.02 mg respecti vely. 2+ In the sheep with fluorosis, the mean serum Ca, P, Na, K, urea and uric acid concentrations were found to be % 10.17 + 0.243 rag, % 4.80 + 0.192 mg, % 354.86 + 4.51 mg, % 19.14 + 0.393 mg, % 43.65 + 0.740 mg and % 0.27 + 0.02 mg respectively. It was seen that fluoride significantly increased serum calcium and urea levels (P < 0.01), significantly decreases serum sodium, potassium and phosphorus levels (P < 0.01, P < 0.001, P <. 0.001 respectively) but does not appear to significantly affect serum uric acid levels.