Bazı ilaçların elektroanalitik incelenmesi

Abstract

253 7. ÖZET Bu çatışmada butirofenonların üç üyesi haloperidol, droperfdol ve benperidol ile santral sinir sistemi endojenlerinden olan 5-hidroksi- triptofol elektrokimyasal olarak incelenmiştir. Deneyler çeşitli pH'lardaki değişik destek elektrolitleri içerisinde değişik elektrotlarla ve farklı tarama hızlarında siklik voltametri ile incelenmiştir. Çözelti bileşimi, elektrot materyali ve tarama hızı gibi parametrelerin, haloperidol'ün elektroredüksiyonu, droperidol, ben peridol ve 5-hidroksitriptofol'ün elektrooksidasyonları üzerindeki etkileri açıklanmıştır. Sonuçlar, araştırılan bütün maddelerin voltametrik olarak kanti tatif tayinlerinin yapılabileceğini göstermiştir. Butirofenonlar için en uygun sonuçlar modifiye camsı karbon elektrotla 100 mV/s tarama hızında, haloperidol için metanol : 0.01 M amonyum asetat (9:1 h/h), droperidol için 0.1 M H2S04, benperidol için 0.1 M H2S04 ve pH 5.2 asetat tamponu içerisinde elde edilmiştir. Bu koşullar altında doğrusal akım-konsantrasyon bağıntıları haloperidol için 8.10-5 - 6.10`4 M, droperidol için 8.10`5 - 8.10`4 M, benperidol için (0.1 M H2S04 içerisinde) 6.10`5 - 6.10`4 M ve (pH 5.2 asetat tamponu içerisinde) 8.10'5 - 8.10-4 M konsantrasyon aralığında gözlenmiştir. Bu voltametrik yöntem her üç butirofenon türevinin de farmasötik dozaj formlarına da uygulanarak, sonuçlar haloperidol için spektros- kopik yöntemle karşılaştırarak, droperidol ve benperidol için de geri kazanım deneyleri yapılarak doğrulanmıştır.254 5-hidroksitriptofol'ün elektrooksidasyon mekanizmasının elektrolit bileşimine, pH'a, tarama hızına ve elektrodun cinsine göre değiştiği sonucu çıkarılmıştır. Bu madde için doğrusal pik akımı-konsantras- yon bağlılığı, 0.1 M H2S04 çözeltisi içinde, modifiye camsı karbon elektrotla ve 200 mV/s tarama hızında gözlenmiştir.

255 8. SUMMARY In this study three members of butyrophenones namely haloperidol, droperidol and benperidol and one of the central nervous system endogens, 5-hydroxytriptopho! were electro- chemically investigated. The tests were performed in different supporting electrolyte solutions of different pH, using different electrodes by the application of cyclic voltammetry of various scan rates. Thus the effects of the parameters such as solution compositions, electrode materials and scan rates on the electroreduction of haloperidol and electrooxidations of droperidol, benperidol and 5-hydroxytriptophol were elucidated. The results revealed that quantitative determinations of all the substances under investigation could be made voltammetrically and the best results for butirophenones were obtained using modified glassy carbon electrode with a scan rate of 100 mV/s for haloperidol in methanol : 0.01 M ammonium acetate (9:1 h/h), for droperidol in 0.1 M H2S04 and for benperidol in 0.1 M H2S04 and in acetate buffer of pH 5.2. Under these conditions linear current-concentration relations were observed in the concentration ranges of 8.1 0`5-6.1 0`4 M for haloperidol, 8.10-5 - 8.10`4 M for droperidol, 6.1 0-5-6.1 0`4 M (in 0.1 M H2S04) and 8.10-5 - 8.10`4 (in acetate buffer of pH 5.2) for benperidol. This voltammetric method were applied to the pharmaceutical dosage forms of these three butirophenones. The results were verified for haloperidol by compairing with those of256 spectrophotometry ones and for droperidol and benperidol by recovery tests. It was concluded that electrooxidation mechanism of 5- hydroxytryptophol depended on electrolyte composition, pH, scan rate and nature of the electrode. For this substance a linear dependence of peak current on concentration was observed in 0.1 M H2S04 solutions with modified glassy carbon electrode by the scan rate of 200 mV/s.