Bakarkör buzağı ve danalarda serum ve karaciğer iz element (Zn, Cu, Mn) düzeyleri

Abstract

VII. ÖZET Bu çalışmada, Niğde ili ve çevresinde sık rastlanan kör buzağı doğumu olgularında, bakarkörlüğünün (Amaurosis = Blindness) serum ve karaciğer iz ele ment (Zn, Cu, Mn) düzeyleri ile olan muhtemel ilişkisinin incelenmesi amaçlan mıştır. Araştırmada, bölgeden temin edilen 39 bakarkör, 15 normal buzağıya ait serum örneklerinde ve 10 bakarkör buzağı, 7 normal danaya ait karaciğer ör neklerinde iz element düzeyleri atomik absorpsiyon spektrofotometrik yöntemle (AAS) tayin edilmiştir. Serum Zn, Cu ve Mn ortalama düzeyleri normal buzağılarda sırasıyla 1.507 ± 0.133, 0.951 ± 0.051 ve 0.088 ± 0.017 ppm, bakarkör buzağılarda sırasıyla 1.054 + 0.053, 0.731 ± 0.033 ve 0.135 ± 0.01 ppm olarak hesaplanmıştır. Bakarkör hayvanlarda serum Zn ve Cu ortalama düzeylerinin önemli derecede düştüğü (p < 0.001), serum Mn ortalama düzeylerinin ise önemli derecede yükseldiği (p < 0.05) tespit edilmiştir. Serum Zn ve Cu değerleri arasında önemli derecede (p < 0.05) pozitif bir korrelasyonun varlığı saptanmıştır. Bakarkör hayvanlarda serum iz element düzeylerinde meydana gelen değişikliklerin, hayvanlarda varlığı tesbit edilen vit-A yetersizliğinin esas nedeni ni teşkil eden nitrat ve nitritler ile muhtemelen fitatlardan zengin olan patates bitkisinin kök, yaprak ve yumrularının ad libitum verilmesinden kaynaklanabile ceği sonucuna varılmıştır. Hayvanların rasyondaki bazı besin maddelerinden yararlanması üzeri ne olumsuz etki yapan patates bitkisinin değişik kısımlarının ya rasyondan ta mamen çıkarılması ya da sınırlı olarak verilmesi probleme çözüm olarak önerile bilir. 38

VIII. SUMMARY SERUM AND LIVER LEVELS OF TRACE ELEMENTS (Zn, Cu, Mn) IN AMAUROTIC CALVES In this study, it was aimed to investigate, in the birth cases of amaurot ic calves frequently observed in Niğde county, a city in Central Anatolia and its surroundings, the probable relationship between amaurosis and the serum and liver levels of trace elements. In this research, trace element levels were measured using atomic ab sorption spectrophotometry (AAS) in the serum samples of 39 amaurotic and 15 normal calves and in the liver samples of 10 amaurotic calves and 7 normal 3roung cattle taken from the region. Serum Zn, Cu and Mn mean levels were found as follows respetively: In the normal calves 1.507 + 0.133, 0.951 ± 0.051 and 0.088 + 0.017 ppm and in the amaurotic calves 1.054 ± 0.053, 0.731 ± 0.033 and 0.135 + 0.01 ppm. It was seen that, in the amaurotic calves, serum Zn and Cu mean levels significantly de creased (p < 0.001), whereas serum Mn mean levels significantly increased (p < 0.05). A significant positive correlation (p < 0.05) was found between the serum Zn and Cu levels. The changes in the serum trace elements levels were suggested to origi nate from feeding the calves ad libitum with the roots, leaves and knots of potato plant rich in nitrates and nitrites which are the basic cause of the vit-A deficiency seen in calves, and probably rich in phytates. As a solution to the problem, it was suggested to remove the roots, leaves and knots of potato plant completely or partly from ration. 39