Eşeklerde (Equus Asinus L.) sindirim sistemi helmintleri

Abstract

- 82 - 7. ÖZET Eşeklerde (Equus asinus L.) Sindirim Sistemi Helmintleri Bu çalışma kırsal yörede taşımacılık ve binek hayvanı olarak kullanılan eşeklerde sindirim sisteminde yerleşen helmintleri tur düzeyinde belirlemek ve yayılışlarını saptamak amacıyla yapılmıştır. iki yıllık süreyle (1992-1994) yürütülen bu araştırmada 23 gene, 77 yaslı esege ait toplam 100 sindirim sisteminin helmint enfeksiyonları bakımından kontrolleri yapılmış, çeşitli yoğunluklarda olmak Üzere gene ve yaslıların tamamında enfeksiyonun görüldüğü kaydedilmiştir. Araştırmada toplanan helmintlerin teşhisi sonucu 1 sestod 39 nematod olmak üzere 40 tür helmint saptanmıştır. Bu türler den 37'sinin gençlerde, 40'nın yaslılarda bulunduğu tespit edilmiştir. Genel olarak eşeklerde bulunan helmintlerden A. perfoliata'nın %8, Strongylidae' lerin %100, P. vivipara'nın %77, H. muscae'nin %61, H. majus'un %52, 0. equi'nin %29, T. axei'nin %28, P. equorum'un %9 ve S. westeri'nin %5 yaygın olduğu kaydedilmiştir. Gene ve yaslılarda enfeksiyon oranları acısından yapılan karşılaştırmada gençlerde daha fazla görülen S. westeri ve P. equorum için bulunan farklılıkların istatistiksel acıdan önemli (P<0.01) olduğu belirlenmiştir. Araştırmada incelenen 46'sı dişi, 54'U erkek olan toplam 100 esegin cinsiyete göre helmint enfeksiyonlarının karşılaştırılmasında istatistiksel olarak önemli bir fark lılık (P>0.05) bulunmamıştır.- 83 - Helmint enfeksiyonlarının mevsimsel dağılımında aylara göre iki yıllık ortalama yayılış oranlarının seyri araştırılmış, Strongylidae enfeksiyonunun her ay %100 oranında görüldüğü, enfeksiyon yoğunluğunun her iki yılda da ağustos ayında en yüksek seviyeye ulaştığı kaydedilmiştir. Diğer enfeksiyonlardan A. perfoliata'nın ekim ayında (%25), S. westeri'nin temmuz ayında (%20), P. equorum'un nisan ayında (%37.5), H. muscae'nin nisan ve haziran aylarında (%100), H. majus'un mayıs ayında (%87.5), T. axei'nin nisan ayında (%62.5),0.equi 'nin ağustos ayında (%57.14), P. vivi- para'nın aralık ayında (%100) en yüksek seviyeye ulaştığı belirlenmiştir. Çalışmada otopsi bulgularıyla karşılaştırılmak amacıyla yapılan diski bakı sonuçlarına göre genel olarak helmint enfeksiyonları daha düşük bulunmuş, bulunan farklı lıkların gençlerde Strongylidae (P<0.05) ve 0. equi (P<0.01), yaslılarda 0. equi (P<0.01) enfeksiyonları için istatistiksel acıdan önemli olduğu kaydedilmiştir. Bu araştırmada Ülkemizde eşeklerde ilk kez varlığı bildirilen türler Strongyloides westeri, Cyathostomum alveatum, C. labiatum, C. labratum, Cylicocyclus auricula- tus, C. leptostomus, C. brevicapsulatus, C. insigne, Cylico- dontophorus bicoronatus, C. mettami, Cylicostephanus pocu- latus, C. minutus, C. hybridus, C. longibursatus, C. goldi, Craterostomum acuticaudatum, Triodontophorus serratus, T. minor ve T. brevicauda' dır.

- 84 - 8. SUMMARY Digestive Tract Helmints in Donkeys (Equus asinus L.) This study was performed to determine the helmints located in the donkeys digestive tract at the species level and their spread in those used for transportation and as saddle animals in rural areas. In the study carried out for two years (1992- 1994), 100 digestive tracts belonging to 23 young and 77 old donkeys were examined in term of their digestive tract infections and in all young and old ones, it was recorded that infections were observed in different dansities. As a result of the identification of the helmints collected in this study, 40 species of helmint were determined as 1 cestod and 39 nematods. It was established that 37 of this species were in the young and 40 in the old. In general, it was recorded that A. perfoliata %8, Strongylidae %100, P. vivipara %77, H. muscae %61, H. majus %52, 0. equi %29, T. axei %28, P. equorum %9 and S. wester i %5 of the helmints found in donkeys were widespread. In the comparison made, in term of infection in the young and the old, differences found were statistically significant for S. westeri and P. equorum observed more in the young (p<0.01). The total number of the donkeys investigated in the study was 100, consisting of 46 females and 54 males. According to their sexes, in the comparison of their helmint infections, there not a statistically significant difference (P>0.05).- 85 - According to the months, in the seasonal distribution of helmint infections, their two-year mean spreading rates were investigated and it was recorded that Strongylidae infection was at the rate of 100%. Per month and that the infection dansity attained to the highest level in August in both years. It was determined that of the other infections, A. perfoliata was at its highest level in October (25%), S. westeri in July (20%), P. equorum in April (37.5%), H. muscae in April and June (100%), H. majus in May (87.5%), T. axei in April (62. 5%), 0. equi in August (57.1%), P. vivipara in December (100%). According to the results of the feces observation made to make a comparison with autopsy findings, helmint infections were found lower in general in this study and it was recorded that the differences found were statistically significant for Strongylidae (p<0.05) and 0. equi (p<0.01) in the young and for 0. equi (p<0.01) in the old. In this study the species reported to exist in our country on donkeys for the first time are Strongyloides westeri, Cyatostomum alveatum, C. labiatum, C. labratum, Cylicocyclus auriculatus, C. leptostomus, C. brevicapsu- latus, C. insigne, Cylicodontophorus bicoronatus, C. mettami, Cylicostephanus poculatus, C. minutus, C. hybridus, C. longibursatus, C. goldi, Craterostomum acuticaudatum, Triodontophorus serratus, T. minor and brevicauda.