Farklı tekniklerle hazırlanmış porselen laminate veneer kronların ve yapıştırma sistemlerinin fiziksel olarak değerlendirilmesi

Abstract

138 ÖZET Farklı Tekniklerle Hazırlanmış Porselen Laminate Veneer Kronların Ve Yapıştırma Sistemlerinin Fiziksel Olarak Değerlendirilmesi Laminate veneer kronlar; özellikle renklenme, hipopilazik defekt, aşın olmayan diastema gibi durumlarda başvurulan restorasyonlardır. Minimum preparasyon gerektirdikleri için son derece konservatif yaMaşımlardır. Ayrıca devamlı geliştirilen materyaller ve ileri teknoloji sayesinde son derece başarılı sonuçlar verirler. Bu nedenle çalışmamızda; laminate veneerin yapımında kullanılan porselen materyal ve teknikler, simantasyonunda kullanılan yapıştırıcı sistemler ve dişe uygulanacak preparasyon tipi incelenmiştir. Bu nedenle çalışmamız dört ana grupta yürütüldü. Bunlardan ilki; iki farklı teknikle hazırlanan porselenlerin kırılma dayanıklılığını tespit etmektir. Her grup için standart olarak 1 mm x 5 mm x 20 mm boyutlarında 10 örnek hazırlandı. Üç nokta eğme testi uygulanan örneklerden ısı - basmç seramikleri tekniği ile elde edilen örneklerin eğilebilme direnci (kopma modülü), refraktör day tekniği ile elde edilen örneklerden daha yüksek bulunmuştur. İkinci olarak; materyallerin bağlanma dayanıklılığının ölçülmesi için ilk grupta kullanılan tekniklerle her grup için 60 adet, 5 mm çapında porselen örnekler hazırlanmıştır. Bu örnekler light cure rezin siman, dual cure rezin siman ve light cure cam iyonomer siman kullanılarak daha önce hazırlanmış mine ve dentin yüzeylerine simante edilmiştir. Simantasyon işlemi tamamlanan örnekler makaslama kuvvetine maruz bırakılarak gerilme dirençleri elde edilmiştir. Varyans analizi ve Duncan çoklu karşılaştırma testi kullanılarak değerlendirme yapıldığında, diş dokusu ile sunanların interaksiyonu anlamlı bulunmuştur ( p < 0,01 ). Mineye yapılan yapıştırmada; dual cure rezin siman, light cure rezin siman ve hght cure cam iyonomer simana oranla daha iyi bir bağlantı sağlarken, dentine yapılan yapıştırma işleminde light cure cam iyonomer siman ile dual cure rezin siman, light cure rezin simandan daha iyi bir bağlanma sağlamıştır. Diğer taraftan mikrosızmtı deneylerimiz için; 60 adet yeni çekilmiş, çürüksüz ve çatlaksız üst santral dişin vestibül yüzünde ve insizal kenarında 0.5 mm derinliğinde laminate veneer kron preparasyonu yapıldı. Dişlerden 30'unun preparasyonu apikal maninde mine hudutları içerisinde bitirilirken, 30 adet diş için preparasyon sementte tamamlandı. Hazırlanan restorasyonlar, daha önce kullanılan ajanların ve sunanların yardımı ile dişler üzerine simante edildi. Elde edilen örnekler, termal siklus işlemini takiben 1 cc'de 100 mikro küri I131 bulunan radyoizotop çözeltisi içerisinde 24 saat ve bir hafta süre ile bekletildi. Radyoizotopa maruz bırakılan örnekler iyice yıkanıp temizlendikten sonra ultra - speed periapikal filmler üzerine yerleştirilerek otoradyografi yöntemi ile mikrosızmtı miktarları tespit edildi. Elde edilen sonuçlar Kruskall - Wallis analizi ile değerlendirildiğinde, özellikle marjinal sonlanmanın mine yüzeyinde olduğu gruplar ile sement yüzeyinde olduğu gruplar arasında istatistiksel olarak önemli farklılıklar tespit edildi ( p < 0,05 ). Ayrıca diğer şartlar sabit tutulduğunda, dual - cure rezin simanla yapıştırılan örneklerdeki sızıntı miktarı daha az bulunmuştur. Son olarak ise; farklı preparasyonlar uygulanarak hazırlanan porselen laminate veneer kronlar üzerinde fonksiyonel kuvvetlerin oluşturduğu stresleri görebilmek amacıyla sonlu elemanlar stres analiz yöntemi kullanılmıştır. Bir tanesi restorasyon uygulanmamış üst santral kesici diş olmak üzere yedi farklı durumu ifade eden matematiksel modeller hazırlandı. Oluşan stresleri inceleyebilmek için SAP 90 analiz programı, sonuçlan değerlendirebilmek için de SAPLOT çizim programı kuUanıhnıştır. Yapılan analizler139 sonucunda; insizal bölgeden kuvvet uygulandığı takdirde, makaslama slıeslerinin laminate veneer uygulaması ile genellikle azaltıldığı, ancak boyut değiştirilmeksizin insizal kenara porselen gelen durumlarda porselen üzerinde daha büyük bir makaslama stresi oluştuğu ve çekme stresinin de doğal dişe oranla arttığı görülmüştür. Kuvvet uygulamasının singulum bölgesinin hemen üzerinden yapıldığı durumlarda ise stres dağılımında ve miktarında gruplar arasında çok büyük farklılıklar bulunmamıştır. Sonuç olarak; doğru endikasyon konulduğu takdirde laminate veneer kronlar, özellikle üst anterior dişlerin restorasyonunda son derece geçerli yöntemler olup hızla geliştirilen restoratif materyaller sayesinde başarılan son derece artmıştır. Özellikle preparasyon kurallarına uyulması, dirençli porselenlerin ve doğru yapıştırıcı ajanların seçimi; hastaların iyi bir oral hijyen sağlamaları ile birleştiği takdirde bu restorasyonların uzun süre ile kullanılmasını mümkün kılar. Anahtar Kelimeler : Bağlanma dayanıklılığı, Kırılma dayanıklılığı, Laminate veneer Mikrosızmtı, Stres analizi.

140 SUMMARY A Physical Evaluation Of Porcelain Laminate Veneer Crowns And Their Bonding Systems Prepared With Various Techniques Laminate veneer crowns are generally used for restoring diastemas, hypoplasic defects and colour deficiancies. Laminate veneers require a limited preparation so they are considered as conservative methods. Advanced technology and material sciences contributed to then- success. This study investigated the ceramic materials and techniques, adhesive systems and the preparation styles. The study is carried on under four main groups. First of these methods evaluated the flexural strength for two ceramics that has been prepared with different techniques. Specimens has been divided into two groups which carry ten samples each. Specimens that has been prepared by a heat - pressed technique show a higher modulus of rupture compared to those specimens made by the refractory die technique. Second group evaluated the bond strength of laminate veneers prepared by both the refractory die technique and the heat - pressed ceramic technique. Samples has been bonded to the previously prepared enamel and dentin surfaces by using light cure resin cement, dual cure resin cement and light cure glass ionomer cement. In order to obtain the shear bond strength the specimens are put under shear stress. The analysis of variance ( ANOVA ) and the Duncan's multiple range tests revealed that the interaction between the tooth structure and the cements are significant ( p < 0,01 ). The bond strength between the ceramic and enamel was more pronounced for dual cure resin cement where as light cure resin cement and light cure glass ionomer cements showed smaller bond strength. However, the bond between the ceramic and dentin was lower when light cured resin cement is used. Third group evaluated the microleakage. For this test sixty extracted healthy upper central incisor are prepared. The preparation for half of these teeth is finished at the enamel borders where as the rest did cover both the enamel and root dentin. Following the bonding and thermocycling the samples are kept in a radioactive I131 solution for 24 hours and a week respectively. The amount of microleakage is evaluated by autoradiographic method. The results are analysed by Kruskall - Wallis analysis revealed variations between different preparation types showed statistically significant differences ( p < 0,05 ). The last group investigated the functional forces exerted on the laminate veneer crowns by using Finite Elements Stress Analysis Method ( FEM ). Seven different mathematical models in which one of them served as a control, has been prepared. The results showed that laminate veneers generally reduced the shear stress when the forces are applied from the incisal region. However the results change significantly when the preparation of the abutment tooth cover the incisal edge. If the forces are applied from the cingulum region the stress distribution pattern and magnitude did not differ significantly. As a result laminate veneer crowns are reliable restorations for upper anterior teeth. Correct teeth preparation, choice of right restorative materials and a good oral hygiene all contribute to the success of laminate veneers. Key Words : Bond strength, Flexural strength, Laminate veneers, Microleakage, Stress analysis.