Ankara ili sığır besi işletmelerinde karlılık ve verimlilik analizleri

Abstract

75 ÖZET Ankara İli Sığır Besi İşletmelerinde Karlılık ve Verimlilik Analizleri Araştırmada, Ankara ili sığır besi işletmelerinin ekonomik yapısı incelenmiş, karlılık ve verimlilik analizleri yapılarak besicilikle ilgili gelişmelere katkıda bulunabilecek çözüm önerileri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma Ankara ilinin Merkez, Akyurt ve Çubuk ilçelerinde 1993, 1994, 1995 yıllarında 18 işletmede iki besi dönemi incelenerek gerçekleştirilmiştir. Araştırma süresince toplam 2 974 sığır besiye alınmış ve ortalama besi süresi 183.5 gün olmuştur. Besi başı ortalama canlı ağırlığı 199.25 kg, besi sonu ortalama canlı ağırlığı ise 371 kg olarak tespit edilmiştir. Günlük ortalama canlı ağırlık artışı ise 93 1 gr olarak hesaplanmıştır. Besi materyalinin masraflar genel toplamı içindeki oranı yüzde 61.22, toplam yem masraflarının masraflar genel toplamı içindeki oranı yüzde 24.49, toplam işçilik giderlerinin masraflar genel toplamı içindeki oranı yüzde 4.18, Veteriner-sağlık giderlerinin masraflar genel toplamı içindeki oranı yüzde 1.71, diğer giderlerin masraflar genel toplamı içindeki oranı yüzde 0.76 ve bina masraflarının masraflar genel toplamı içindeki oranı ise yüzde 0.58 olarak hesaplanmıştır. Mali rantabilite rasyosu 44.74, ekonomik rantabilite rasyosu 43.00 ve rantabilite rasyosu ise 29.00 olarak hesaplanmıştır. İşçilik kısmi verimliliği 48.28 kg/gün, yemin kısmi verimliliği ise 0.16 kg olarak tespit edilmiştir. Araştırmada, işletme ölçeği büyüdükçe besi materyali maliyetininin masraflar genel toplamı içerisindeki payının azaldığı, yem masrafları ile işletme ölçeği arasında doğru orantının olduğu, birim karkas maliyetinin işletme ölçekleriyle ters orantılı olduğu, işletme ölçeği büyüdükçe girdi unsurlarının daha rasyonel kullanıldığı saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Ekonomik Rantabilite, Sığır Besiciliği, Mali ranrabilite, Maliyet, Verimlilik

76 SUMMARY The Productivity and Profitability Analysis of Cattle Fattening Enterprises in Ankara Province The main purpose of this research was to exemine the structure of feedlot operations in Ankara from productivity and profitability standpoint. Another expection was that this research could contribute on developing the management techniques in feedlots. This research took place in rural Ankara, Çubuk and Akyurt provinces for three conservative years from 1993 to 1995. 18 feedlot operations practicing different feeding intervals were observed and data belonging to these operations were kept. During the research period 2 974 feeder cattle were fed for 183.5 days in avarege. The avarege liveweight at the begining and at the and of feeding were 199.25 kg and 371 kg respectively. Avarage daily gain of 931 gr/day was realized. The cost of feeder cattle and feed in total expenditures were % 61.22 and % 24.9 respectively. Labor cost was % 4.18 and veterinary costs was % 1.71 of the total. Miscallenous costs amounted to % 0.76 and building, equipment costs to % 0.58 of the total. Financial rantability ratio was calculated as 44.74, economic rantability as 43.00 and rantability ratio as 29.00. Labour productivity was calculated as 48.28 kg/day, feed productivity as 0.16 kg Conclusions can be summarized as follows: The cost of feeder cattle in total expenditures decreased as the size of the operation increased. A converse relation was observed between kg carcass production cost and the operation size. The inputs were more economically used with larger operations. Key Words: Cost, Cattle Fattening, Economic Profitability, Financial Profitability, Productivity,