Ankara keçisinin tiftik özellikleri yönünden çok değişkenli analiz yöntemiyle incelenmesi

Abstract

75 ÖZET Bu çalışma, hayvan yetiştiriciliğinde ele alman hayvan grubunun incelenmek istenen özellikleri bakımından durumu hakkında bilgi edinilmek amacıyla çok değişkenli istatistik analiz yöntemlerinden kümeleme analizinin uygulanabilirliğini göstermek amacıyla yapılmıştır. Araştırma materyalini Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsünde yetiştirilen Ankara Keçilerinin 1989-1997 yıllan arasında toplam 1354 hayvana ait tutulan tiftik kayıtlan oluşturmuştur. Hayvanların cinsiyeti, yaşı ve tiftikle ilgili incelik, uzunluk., ondulasyon, elastikiyet ve mukavemet özellikleri her yıl için ayrı ayrı ele alınmıştır. Ele alman özellikler çevre faktörlerinden arındırılmak amacıyla yaşa göre düzeltilmiştir. Düzeltilen veriler için kümeleme analizi yöntemi uygulanmıştır. Kümeleme analizi yöntemlerinden de kullanılabilirliği en yaygın olan `tek bağlantı` yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar ele alman yıllarda dişi ve erkek grupları için ayn ayn dendogram ve uzaklık matrisleri ile verilmiştir. Yapılan analizler sonucunda dişi Ankara keçilerinin az sayıda küme oluşturduklar ve daha homojen oldukları tespit edilmiştir. Erkek hayvan grubunda ise çok sayıda kümenin oluştuğu ve kümelerin de birbirinden oldukça belirgin olarak ayrıldığı görülmüştür. Ayrıca, kümeleme analizi yönteminin hayvancılık alanında başarıyla kullanılabileceği gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ankara Keçisi, Kümeleme Analizi, öklit uzaklığı, Tek bağlantı yöntemi.

76 SUMMARY An Investigation on Ankara Goat in Respects of Mohair Characteristics by use of Multivariate Analysis. The purpose of the study was to assess the applicability of cluster analysis, one of the multivariate statistical analyses, too a given animal population in animal breeding. The material consisted of the records taken from the Ankara (Angora) goat population which was kept between 1989-1997 in The Animal Research Institute of Lalahan. Sex, age of the animals, and the length, flexibility, ondulation and strength of the mohair were analysed for each year. The data were standardised for age in order to eliminate environmental factors. Cluster analysis method was performed to the standardised data. Single linkage method, which is the most common procedure in terms of usage amongst the cluster analysis methods. The results were presented with dendograms and distance matrices for each sex and each age groups separately. It was observed that the female Ankara goats exhibited less groups, and more homogen patterns, whereas, in male goats showed more groups in number, and the differences between the groups were more pronounced. It was concluded that the cluster analysis method could successfully be used in animal breeding. Key Words : Ankara Goat, Cluster Analysis, Euclidian Distance, Single Linkage.