İş-aile çatışmasının örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkisi: Beyaz ve mavi yaka çalışanlarda bir uygulama

Abstract

Günümüzde insan kaynağı bir örgütün en önemli değeridir. İş-aile çatışması, çalışanları ve örgütleri pek çok açıdan etkilemekte, çalışanlar, çalışanların aileleri ve örgütler için olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. Diğer taraftan, çalışanların örgütlerine olan bağlılığı, örgütlerin başarısındaki en önemli etkenlerden birisi olarak değerlendirilmektedir. İşten ayrılma niyeti ise işten ayrılma kararı vermenin en önemli öncülüdür. Örgütsel bağlılığı artırarak ve işten ayrılma niyetini azaltarak örgütler kalifiye insan kaynağını elde tutmaya çalışmaktadır. Her ne kadar örgütler üzerinde birinin olumsuz diğerinin ise olumlu etkisi olmasına rağmen, iş-aile çatışması ve örgütsel bağlılık birbiri ile ilişkili kavramlardır. Her iki kavram için de örgüt koşullarının etkisi mevcuttur. Bu nedenle, iş-aile çatışmasının farklı örgütlerde ve farklı pozisyonlarda çalışanlar için araştırılması önemlidir. Bu kapsamda, bu çalışmanın amacı, iş-aile çatışmasının örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkisinin farklı örgüt çalışanları için tespit edilmesi olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda, Ankara ilinde hizmet ve üretim sektörlerinde faaliyet gösteren iki örgütteki beyaz yaka ve mavi yaka çalışanların iş-aile çatışması, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma seviyeleri belirlenmiş, bu değerler karşılaştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, iş-aile çatışması ve örgütsel bağlılık arasında anlamlı bir ilişki tespit edilemezken, iş-aile çatışması ile işten ayrılma niyeti arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. İş-aile çatışmasının hem beyaz yaka hem de mavi yaka çalışanların işten ayrılma niyetlerini artırdığı belirlenmiştir.

Today, human resource is the most important asset of an organization. Work-family conflict affect workers and organizations in many ways and leads to negative consequences for employees, their families and the organizations. On the other hand, the commitment of the employees to the organization is considered to be one of the most important factors in the success of an organization. Turnover intention is an important premise for leaving the job. Organizations try to keep the qualified workers in hand by increasing organizational commitment level and decreasing turnover intention. Despite the fact that one of them has a positive impact on the organization whereas the other one has a negative impact, work-family conflict and organizational commitment are interrelated concepts. Organizational conditions affect both of them. Therefore, it is important to analyze work-family conflict in different organizations and for different positions. In this context, the aim of this study is to analyze the effect of work-family on organizational commitment and turnover intention for various organizations. For this purpose, the levels of work-family conflict, organizational commitment and turnover intention of white-collar and blue-collar employees who work in two different organizations in Ankara, operating in service and manufacturing sector are determined and compared. According to the research, a positive relationship between work-family conflict and turnover intention has been identified however the results show no meaningful relationship between work-family conflict and organizational commitment. Work-family conflict increases turnover intention for both white and blue-collar workers.