Thymelaea passerina (L.) Cosson and Germ. üzerinde farmakognozik araştırmalar

Abstract

ÖZET Thymelaea passerina (L.) Cosson & Germ. Üzerinde Farmakognozik Araştırmalar Bu çalışmada, T. passerina (L.) Cosson & Germ, bitkisinin yaprak ve gövdesinin anatomik özellikleri ilk defa olarak incelenmiştir. Avrupa Farmakopesi (4. Baskı) baz alınarak klasik farmakope analizleri yapılmış, kalitatif analizlerle fîtokimyasal içeriği araştırılmıştır. Gravimetrik olarak sabit yağ miktarı ve YBSK ile eksternal standart yöntemi kullanılarak umbelliferon miktarı tayin edilmiştir. Ayrıca bitki ekstrelerinin antimikrobiyal aktiviteleri saptanmıştır. Anatomik çalışma için, yaprak ve gövdeden alman enine kesitlerden Sartur Reaktifî ile hazırlanan preperatlann, mikroskopta küçük büyültme altında incelemesi yapılmış, şekilleri çizilmiş ve fotoğrafları çekilmiştir. Yaprak ve gövde epidermasında yüksek miktarda müsilaj bulunmaktadır. Thymelaea ve Gnidia türlerinin gövdede palizat dokusu taşıdığı literatürde belirtilmiştir. Bitkimizde de gövdede epiderma hücrelerinin altında 2-3 sıralı palizat parenkiması hücreleri yer almaktadır. Palizat dokusu üzerinde bol miktarda nişasta bulunmaktadır. Yaprak ve gövdede kristallere rastlanmamıştır. Yapılan farmakope analizleri sonucunda, kül miktarı % 2.27, kurutmada kayıp miktarı % 8.41, şişme indisi 10.S olarak saptanmıştır. Etken bileşik gruplarının saptanması amacıyla yapılan kalitatif incelemeler ışığında, bitkide; kumarinler, steroller, flavonoitler ve terpenik bileşiklerin bulunduğu anlaşılmıştır. Bitkinin tohumlarındaki sabit yağ miktarı garavimetrik yöntem ile % 10.62 olarak saptanmıştır. Daha önce bitki üzerinde yapılmış olan tek çalışmada umbelliferon bileşiğinin izole edildiği belirtilmiştir. Bu doğrultuda bitkideki umbelliferon miktarı, kloroform ile hazırlanan ekstreden hareket ederek, YBSK ile eksternal standart yöntemi kullanılarak % 0.0002 (eser miktar) olarak tayin edilmiştir. Antimikrobiyal aktivite çalışmalarında, bitkiden farklı polaritede solvanlar kullanılarak hazırlanan ekstrelerin, Grain (+) ve Gram (-) bakterilere ve Candida albicans'* karşı tesiri olup olmadığı araştırılmıştır. Etil asetatlı ekstrenin bütün mikroorganizmalara karşı orta derecede etkili olduğu saptanmış, petrol eterli ve hekzanlı ekstrelerin sadece MRSA'ya etkili olduğu gözlenmiş, metanollü ekstrede ise hiçbir aktivite gözlenmemiştir. Thymelaea passerina bitkisi ile daha önce tek yayın yapılması ve bu yayının da sadece fîtokimyasal açıdan bir inceleme olması göz önüne alınarak, daha kapsamlı bir araştırma yapmak amaçlanarak bütün bu çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Anatomik İncelemeler, Antimikrobiyal Aktivite, Thymelaea passerina, Umbelliferon Miktar Tayini, YBSK Analizleri

81 SUMMARY Pharmacognosic Investigations on Thymelaea passerina (L.) Cosson & Germ. In this study; the anatomical properties of the leaf and stem of T. passerina (L.) Cosson & Germ, were investigated for the first time. Classical pharmacopic analysis according to European Pharmacopea (4th Edition) and qualitative analysis of active compounds were performed. Quantative analysis of fixed oil in the seeds, using gravimetric method and umbelliferon in chloroform extract, by HPLC, using the external standart method were performed. Also we have done an additional study to determine the antimicrobial activities of the plant extracts. In anatomical studies; the examples which were prepared in Sartur Reactive with the horizontal cuts taken from the leaf and stem, were investigated in low magnification, the figures were drawn and the photos were taken. Both the leaf and stem epidermis contains high amount of mucilage. In literature it was determined that Thymelaea and Gnidia species contain palisade tissue at the stem. Our plant contains palisade parencyma cells in 2-3 series, under epidermis at the stem too. High amount of starch took place on palisade tissue. On neither leaf nor stem chrystals were observed. According to the pharmacopic analysis, it was found that the amount of ash was % 2.27, loss on drying was % 8.41 and swelling index was 10.5. Qualitative analysis indicated that coumarins, sterols, flavonoids and terpenic compounds were found in plant as active compound groups. The amount of fixed oil in seeds was found as % 10.62 by gravimetric method. The only study performed on this plant indicated that umbelliferone was isolated before from T. passerina. Up to this, from the chloroform extract, the amount of umbelliferone was obtained as % 0.0002 (trace), by HPLC, using external standart method. In antimicrobial activity studies; the plant extracts prepared by using different polarity solvents, were investigated on Gram (+), Gram (-) bacteries and Candida albicans to understand if they are effective or not. Consequently, it was determined that the ethyl acetate extract was moderate effective to all microorganisms used. Petroleum ether and hexane extracts were effective only to MRSA, but no effect was observed on methanolic extract. There was only one study on Thymelaea passerina which was about phytochemical constituents of the plant, thus, all these studies were performed to make more detailed study on this plant. Key Words: Anatomical Investigations, Antimicrobial Activity, Thymelaea passerina, Quantitative Analysis of Umbelliferone, HPLC Analysis