Öğretmenlerin temel psikolojik ihtiyaçları ile okul yaşam kalitesi arasındaki ilişkide yönetici desteğinin düzenleyici etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin temel psikolojik ihtiyaçları, okul yaşam kalitesi arasındaki ilişkide yönetici desteğinin düzenleyici etkisi araştırılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda, araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ile desenlenmiş ve ilişkisel nedenleri test eden yaklaşımlardan biri olan Hayes'in (2017) düzenleyici etki analiz yöntemi (Model-1) kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evreni 2020/2021 eğitim öğretim yılında Düzce ili merkez ve ilçelerindeki kamuya bağlı ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki okullarda farklı branşlarda görev yapan öğretmenlerden, basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen 2099 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak `Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği`, `Yönetici Desteği Ölçeği` ve `Öğretmenlerin Okul Yaşam Kalitesi Ölçeği` kullanılmıştır. Veriler betimleyici istatistikler, Hayes (2017) tarafından geliştirilen makro eklentisi (Process Makro) ile analiz edilmiştir. Araştırmanın düzenleyici etki hipotezlerine yönelik sonuçlarda öğretmenlerin temel psikolojik ihtiyaçları ile okul yaşam kalitesi arasındaki ilişkide yönetici desteği algısının düzenleyici etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Öz Belirleme Kuramı, Temel Psikolojik İhtiyaçlar, Okul Yaşam Kalitesi, Yönetici Desteği, Düzenleyici Etki

The purpose of this study is to examine the moderator effect of administrator support on the relationship between teachers' basic psychological needs and school life quality. For this purpose, the study has been designed with the relational screening model, one of the quantitative research methods, and Hayes's (2017) moderator impact analysis method (Model-1), which is one of the approaches testing relational causes, have been used. The study universe of the research consists of 2099 teachers selected by simple random sampling method from teachers working in different branches in public primary, secondary and high school level schools in Düzce in 2020/2021 academic year. `Basic Psychological Needs Scale`, `Manager Support Scale` and `Teachers' School Life Quality Scale` have been used as data collection tools in the study. The data has been analyzed with descriptive statistics and the macro plugin (Process Macro) developed by Hayes (2017). In the results for the moderator effect hypotheses of the study, it has been concluded that the administrator support has a moderator effect on the relationship between the basic psychological needs of teachers and the quality of school life.KEY WORDS: Self-Determination Theory, Basic Psychological Needs, School Life Quality, Administrator Support, Moderator Effect.