Venedik resim ekolünde Osmanlı-Doğu imgeleri( 15.-16. yüzyıllar)

Abstract

15. ve 16. yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu ve Venedik Cumhuriyeti arasındaki ilişkiler sadece askeri değil, aynı zamanda diplomatik, ticari, ekonomik, dini, kültürel ve sanatsal bir temele de oturmaktadır. Venedik Cumhuriyeti, Osmanlı İmparatorluğu' nun Avrupa'ya açıldığı önemli kapılardan birisidir. Bu sayede Osmanlı İmparatorluğu' nun gelenekleri ve kültürü Avrupa'da tanınırlığını artırmıştır. Akdeniz' de de etkili İslam İmparatorluğu Balkanlar'dan Mağrip ülkelerine kadar uzanıyordu. Bunun yanında, Osmanlı padişahlarının da Avrupa kültürüne olan merakları, Venedik'le özel bir temasın ortaya çıkmasını sağlamıştır. Fatih Sultan Mehmet'in sarayında Venedikli ressam Gentile Bellini'yi ağırlamış olması, bunun en somut örneğidir.Söz konusu dönemlerde Venedikli sanatçıların ortaya koydukları eserlerinde, gelişen Venedik Cumhuriyeti ve Osmanlı İmparatorluğu ilişkilerinden etkilendiklerini de söyleyebiliriz. Venedik dönem resimlerinde, görmedikleri uzak Osmanlı'nın doğasını, mimarisini ve figürlerini imgeledikleri dikkatimizi çeker. Venedik meydanlarında gezinen Osmanlı tüccarları ya da elçilerinin izlenimine dayalı daha gerçekçi tasvirlerin yanında, dini resimler içinde İsa'nın yanında beliriveren doğulu imgelerindeki fantastik anlatılara değin geniş bir aralıkta bu birlikteliğin tezahürlerini görürüz.Bu çalışmada Osmanlı İmparatorluğu, Doğulu kültür ve Venedik Cumhuriyeti arasındaki beşeri ilişkiler, sanat üzerindeki etkisi üzerinden ele alınmıştır. İki toplumun sanatlarının büyüyen ilişkiye bağlı olarak nasıl etkilendiği örneklerle açıklanmıştır. Özellikle Fatih Dönemi kültürel temaslar, tezin önemli bir kısmını kapsamakla birlikte, Venedik ekolü sanatçılarından Bellini, Tintoretto, Titian, Veronese gibi pek çok önemli sanatçının eserlerindeki oryantal etkilere yer verilmiştir. Anahtar Sözcükler: Venedik, Osmanlı, Rönesans, Sanat, Bellini

The relations between the Ottoman Empire and the Republic of Venice in the 15th and 16th centuries were not only military, but also diplomatic, commercial, economic, religious, cultural and artistic. The Republic of Venice is one of the important gates of the Ottoman Empire to Europe. In this way, the traditions and culture of the Ottoman Empire increased its recognition in Europe. The Islamic Empire, which was also influential in the Mediterranean, extended from the Balkans to the Maghreb countries. In addition, the Ottoman sultans' interest in European culture led to a special contact with Venice. The most concrete example of this is that Mehmet the Conqueror hosted the Venetian painter Gentile Bellini in his palace.We can also say that Venetian artists were influenced by the developing Venetian Republic and the Ottoman Empire in their works. In the Venetian period paintings, it draws our attention that they imagine the nature, architecture and figures of the distant Ottoman Empire. We see the manifestations of this unity in a wide range from the more realistic depictions based on the impression of Ottoman merchants or ambassadors wandering in the Venetian squares, to the fantastic narratives in the oriental images appearing next to Jesus in religious paintings.In this study, the human relations between the Ottoman Empire, Eastern culture and the Republic of Venice are discussed through its impact on art. It is explained with examples how the arts of the two communities were affected depending on the growing relationship. Especially, the cultural contacts of the Conqueror Period cover an important part of the thesis, and the oriental effects in the works of many important artists such as Bellini, Tintoretto, Titian and Veronese, who are among the artists of the Venetian school, are included.Keywords: Venice, Ottoman, Renaissance, Art, Bellini