Geç dönem Osmanlı toplumunda intihar (1839-1920)

Abstract

Bu tezin amacı geç dönem Osmanlı toplumunda sıradan kadın ve erkeklerin intiharlarını toplumsal damgalama bağlamında incelemektir. Bu bağlamda incelenmiş olan intihar vakaları toplumun cinsiyetlere atfettiği roller parantezinde namus, hastalık ve ekonomik nedenler üzerinden mercek altına alınmıştır. Bu kapsamda öncelikle bahsi geçen dönemde kadınların ve erkeklerin toplumu nasıl deneyimlediklerini kavrayabilmek için onların aile ve mahalle hayatındaki yerleri incelenmiştir. Ardından Osmanlı arşivinden elde edilen veriler kullanılarak intihar olaylarında soruşturma sürecinin nasıl işlediği incelenmiş ve intihar nedenleri namus, hastalık ve ekonomik sebepler olmak üzere üç kategoriye ayrılarak toplumsal cinsiyet ve damgalama bağlamında değerlendirilmiştir. Tezin asıl amacı geleneksel ataerkil Osmanlı toplum normlarının, toplumsal damgalamaya ve sıradan kadınların ve erkeklerin intihar davranışına etkisine odaklanmaktır. Anahtar kelimeler: intihar, toplumsal damgalama, toplumsal cinsiyet, geç dönem Osmanlı toplumu.

This thesis aims to examine ordinary men and women suicides in the late Ottoman society in the context of social stigma. In this context, the causes of suicide are evaluated through honor, health and economic situation in terms of gender. First, women's and men's roles and places in the family and the neighborhood life are illustrated in order to comprehend how women and men experience daily life in Ottoman society during this period. Secondly, by using Ottoman archival documents, the investigation process of the suicide cases are analyzed, then the causes of suicide are categorized as honor, economic situation and health, and also the suicidal behaviors in the documents are evaluated within the context of social stigma and gender. The main object of the study is to focus on how Ottoman patriarchal social norms affect social stigma and suicidal behavior in ordinary men and women.Key words: suicide, social stigma, gender, late Ottoman society.