2000 yılı sonrası kalkınma planları ve yıllık programlarda Türkiye'de tarım

Abstract

Türkiye'nin planlama geçmişinin başlıca unsurlarından olan Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) 2011 yılına kadar Kalkınma Programları temelinde ulusal plan ve programları yapmakla görevlendirilmiştir. Ardından Kalkınma Bakanlığı'nın üstlendiği bu görev, ulusal ve bölgesel programlar esasına dayalı olarak tarım alanında yeni bir yapılanma sürecinin de başlangıcını oluşturmuştur. 2018 yılında yürürlüğe giren Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile birlikte ise söz konusu plan ve programları hazırlama ve uygulama görevi Cumhurbaşkanlığı'na bağlı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'na verilmiştir.Bu çalışmada, 2001-2023 döneminde üç farklı kurum tarafından hazırlanan Kalkınma Planları ve Yıllık Programlarda Türkiye tarım ve hayvancılığına dair değişim ve gelişim süreçleri incelenerek, politika metinlerine yansıyan hedef ve uygulamalarla ortaya çıkan sonuçlar karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Çalışma, üç bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Birinci bölümde, tarım perspektifinden Türkiye'de planlama anlayışı Cumhuriyet'in kuruluş yıllarından günümüze dek tarihsel açıdan değerlendirilmiştir. İkinci bölümde, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi döneminin ilk planı olan On Birinci Kalkınma Planı ve plan dönemine ait Yıllık Programlarda tarım sektörü incelenmiştir. Üçüncü bölümde, 2001-2023 dönemleri arasında Kalkınma Planları ve Yıllık Programlar çerçevesinde tarım alanında yıllar itibariyle gelişmesi ve dönüşmesi gerektiği düşünülen zihniyet biçimi, üç farklı kurum perspektifinden, politika metinleri ve politika uygulamalarının karşılaştırılması yolu ile incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Devlet Planlama Teşkilatı,Kalkınma Planları, Tarım, Yıllık Programlar

The State Planning Organization (SPO), which is one of the main elements of Turkey's planning history, has been tasked with making national plans and programs on the basis of Development Programs until 2011. This task, which was then undertaken by the Ministry of Development, formed the beginning of a new structuring process in the field of agriculture based on national and regional programs. With the Presidential Government System, which entered into force in 2018, the task of preparing and implementing the said plans and programs was given to the Strategy and Budget Department under the Presidency.In this study, the change and development processes of Turkey's agriculture and animal husbandry are examined in the Development Plans and Annual Programs prepared by three different institutions in the 2001-2023 period, the objectives and practices reflected in the policy texts and emergent developments are relatively evaluated. The study consists of three chapters and conclusion. In the first part, the understanding of planning in Turkey from the perspective of agriculture has been evaluated historically from the foundation years of the Republic to the present. In the second part, the agricultural sector has been examined in the Eleventh Development Plan, which is the first plan of the Presidential Government System period, and the Annual Programs of the plan period. In the third part, the mentality that is thought to be developed and transformed over the years in the field of agriculture has been examined from the perspectives of three different institutions by comparing the policy texts and policy practices within the framework of the Development Plans and Annual Programs between the 2001-2023 periods.Keywords: Agriculture, Annual Programs, Development Plans, Presidential GovernmentSystem, State Planning Organization