Metabolik sendromu olan ve olmayan obez adolesanlarda polisomnografik bulgular

Abstract

AMAÇ: Obez adolesanlarda metabolik sendrom varlığının polisomnografi incelemeleri üzerine etkisini araştırmakMATERYAL METOT: 1 Mart 2013 ile 1 Eylül 2013 tarihleri arasında yapılan çalışmaya Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrin Birimi'nde takipli olan yaşları 11 ile 15 arasında değişen 80 obez hasta dâhil edildi. Çalışmaya boya göre kilonun %150'nin üzerinde olması (morbid obez) veya Vücut Kitle İndeksi > 2 standart deviasyon olan pubertal veya 11 yaş üstü prepubertal çocuklar dâhil edildi. Obez çocuklar daha önce açlık glukoz, insülin, lipid profili, AST, ALT, ürik asit, laktat ve OGTT sonrası 2. saatte insülin ve glukoz yönünden incelenmiş olan hastalardan seçildi. Çalışmaya obtruktif uyku apne sendromu yapacak kadar adenoid veya tonsiller hipertrofi (grade3 ve 4), eşlik eden sistemik hastalık, kronik ilaç kullanım öyküsü (obezite veya başka bir nedenle) ve tip 1 diabetes mellitus olan hastalar dâhil edilmedi. Başta cushing sendromu olmak üzere endokrin hastalıklar, kraniyafasiyal anomali, nöromusküler hastalık (serebral palsiyi de içeren), kronik akciğer hastalığı, orak hücreli anemi, metabolik hastalıklar ve Down sendromu olan hastalar çalışmaya dahil edilmedi. Hastalar metabolik sendromu olan ve olmayan obez hastalar olmak üzere iki gruba ayrıldı. Polisomnografik değerlendirmede Amerika Göğüs Derneği'nin çocuklarda polisomnografi sonuçlarının değerlendirilmesi için standardizasyonu oluşturduğu `Standards and Indications for Cardiopulmlonary Sleep Studies in Children (American Thoracic Society, 1999)` adlı guidline kullanıldı. Uyku çalışmaları dijital ortamda analiz edilip (Remlogic©,Computer Programme) raporlandı. Polisomnografi değerlendirmesinde 2 saatten fazla uyuyan veya en az bir REM uykusu uyuyan çocuklar çalışmaya dâhil edildi. Bu iki hasta grubu polisomnografi esnasında kaydedilen uyku etkinliği, uyku esnasındaki uyanma sayısı, oksijen saturasyonundaki düşme miktarı, horlama süresi ve yüzdesi, obstruktif/santral/mikst apne-hipopne indeksi, REM ve non-REM uyku esnasındaki kalp atım hızları ve bacak hareketleri açısından karşılaştırıldı.BULGULAR: Çalışmaya 45'i kız, 35'i erkek toplam 80 obez adolesan ile başlandı. Ancak 3 kız ve 6 erkek hasta 2 saatten az uyuduğu veya en az 1 REM uykusu uyumadığı için çalışma dışı bırakıldı. 42'si kız, 29'u erkek 71 obez adolesan hasta ile çalışmaya devam edildi. Obez hastaların 34'ünde metabolik sendrom mevcutken, 37'sinde metabolik sendrom(MS) yoktu.MS olan obez çocuklar ortalama 276,07±97,34 dakika uyurken MS olmayan obez çocuklar 272,52±94,75 dakika uyudular. Uyku etkinliği MS olan obez çocuklarda %63,59±20,3 olarak saptanırken, MS olmayan obez çocuklarda %61,52±20,53 olarak saptanmıştır. MS olan obez çocuklarda 9,03±7,64 kez uyanma gerçekleşirken MS olmayan obez çocuklarda 10,78±9,39 kez uyanma gerçekleşti. Metabolik Sendromu olmayan OSAS ve Metabolik Sendrom olan OSAS gruplarının total kayıt süresi, total uyku süresi, uyku etkinliği ve uyanma sayısı değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir (p>0,05). MS olan obez hastalarda REM uyku yüzdesi 26,15±25,97 olarak saptanırken, MS olmayan obez hastalarda REM uyku yüzdesi 32,92±27,11 olarak saptandı. Non-metabolik sendrom gurubunda 37 hastanın 18'inde (%48.6) AHI≥1 saptanırken, metabolik sendrom grubunda 34 hastanın 17'sinde (%50) AHI≥1 saptandı. Genel olarak grubumuzda 71 hastanın 35'inde(%49.3) OSAS(AHI≥1) saptandı.MS olan grupta median obstruktif AHI 0,85 (0,28-2,35) ve total AHI 0,85 (0,28-2,5) olarak saptanırken, MS olmayan grupta obstruktif AHI 0,9 (0,4-3,3) ve total AHI 0,9 (0,4-3,3) olarak saptandı. Metabolik Sendrom (-) OSAS ve Metabolik Sendrom (+) OSAS gruplarının AHI Obstruktif, Santral, Mikst ve Total değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir (p>0,05). MS olan obez çocuklarda saatte oksijen desaturasyon olayı 1,15 (0,375-4,2) olarak saptanırken, MS olmayan obez çocuklarda 1,2 (0,4-4,1) olarak saptanmıştır. MS olan obez çocuklarda en düşük oksijen saturasyonu 89,32±5,24 olarak saptanırken, MS olmayan obez çocuklarda 88,27±9,23 olarak saptanmıştır. MS olan obez çocuklarda ortalama desaturasyon 4,7 (4,3-5,4) olarak saptanırken, MS olmayan obez çocuklarda 4,6 (4-5,2) olarak saptanmıştır.MS olan obez adolesanlarda horlama yüzdesi 1,05 (0,15-14,7) olarak saptanırken, MS olmayan obez adolesanlarda 1,4 (0,3-6,45) olarak saptanmıştır. Uyku esnasında periodik bacak hareketleri MS olan obez çocuklarda 0 (0-1,75) olarak saptanırken, MS olmayan obez çocuklarda 0 (0-2,75) olarak saptanmıştır. MS'lu obez çocukların 12'sinde(12/34, %35,3) PLMI>1 saptanmış olup huzursuz bacak sendromu ön tanısı konmuştur. MS olmayan obez çocukların 16'inde(16/37, %43,2) PLMI>1 saptanmış olup huzursuz bacak sendromu ön tanısı konmuştur. Toplam 71 hastanın 28'sinde(%39,4) PLMI>1 olup huzursuz bacak sendromu ön tanısı konmuştur.SONUÇ: Obez adolesanlarda OSAS %49.3 gibi çok yüksek bir oranda saptanmıştır. Çalışmamızda adolesan çocuklarda obezitenin OSAS üzerine önemli bir etkisinin olduğunu saptamakla birlikte metabolik sendromun uyku bozukluklarına ek patoloji getirmediği sonucuna ulaştık.

PURPOSE: To investigate the effect of metabolic syndrome on polysomnographic examination in obese adolescents MATERIAL METHODS: Eighty obese patients, between ages 11 and 15, followed by Bakirkoy Dr. Sadi Konuk Training and Research Hospital, Endocrinology Clinic, were included this study, which was conducted between March 1, 2013 and September 1, 2013. Pubertal or pre-pubertal children aged over 11 years whose weight-to-height ratio was over 150% (morbid obesity) or Body Mass Index > 2 standard deviation were included in the study. Obese children were chosen from patients who had been investigated for fasting blood glucose, lipid profile, AST, ALT, uric acid, lactate, and second hour level of insulin and glucose level after OGTT. Patients who had adenoid or tonsillar hypertrophy that may cause obstructive sleep apnea syndrome (grade 3 and 4), systemic disease, chronic drug intake (for obesity or any other reason), and type 1 diabetes mellitus were excluded from the study. Patients with endocrine diseases, especially Cushing's syndrome, craniofacial anomaly, neuromuscular disease (including cerebral palsy), chronic lung disease, sickle cell anemia, metabolic diseases, and Down syndrome were also excluded. Patients were divided into two categories: metabolic syndrome (MS) and non-metabolic syndrome (non-MS) obese patients. Polysomnographic evaluation was assessed according to `Standards and Indications for Cardiopulmonary Sleep Studies in Children (American Thoracic Society, 1999)` guidelines that were standardized by the American Thoracic Society for pediatric polysomnographic interpretation. Sleep studies were analyzed using RemLogic© software. Patients who slept longer than two hours or at least one REM sleep during the polysomnographic evaluation were included the study. The two patients groups were compared for sleep efficiency during polysomnographic recording, arousals during sleep, decreasing oxygen saturation, snoring time and percentage, obstructive/central/mixed apnea-hypopnea index, heart rate during REM and non-REM sleep, and leg movement. RESULTS: There were 45 girls and 35 boys at the beginning of the study. However, 3 girls and 6 boys slept fewer than two hours or did not sleep at least one REM sleep and were excluded from the study. The study proceeded with a total of 71 (42 girls and 29 boys) obese adolescents. Thirty-four of them had MS, and 37 did not have MS. While mean sleeping time of obese children with MS was 276.07±97.34 minutes, mean sleeping time of non-MS obese children was 272.52±94.75 minutes. While sleep efficiency was 63.59±20.3% in obese children with MS, it was 61.52±20.53% in non-MS obese children. While 9.03±7.64 wake-up instances occurred in obese children with MS, 10.78±9.39 wake-up instances occurred in non-MS obese children. Statistical significance was not detected for total sleep recording, total sleep time, sleep efficiency, and arousal between MS and non-MS obese adolescents (p>0,05). The REM sleep percentage was 26.15±25.97 in obese patients with MS and 32.92±27.11 in non-MS obese patients. The AHI (Apnea-hypopnea index) was ≥1 in 18 (48.6%) of the 37 non-MS patients and in 17 (50%) of the 34 MS patients. The overall OSAS (Obstructive sleep apnea syndrome) (AHI≥1) detected was 35 (49.3%) of the 71 patients. While median obstructive AHI was 0.85 (0.28-2.35) and total AHI was 0.85 (0.28-2.5) in the MS group, median obstructive AHI was 0.9 (0.4-3.3) and total AHI was 0.9 (0.4-3.3) in the non-MS group. There was no statistical difference for obstructive, central, and mixed AHI between MS (-) and MS (+) groups (p>0.05). While oxygen desaturation event was detected 1.15 (0.375-4.2) in MS obese children, it was 1.2 (0.4-4.1) in non-MS obese children. While the lowest oxygen saturation was 89.32±5.24 in obese children with MS, it was 88.27±9.23 in non-MS obese children. While mean desaturation was 4.7 (4.3-5.4) in obese children with MS, it was 4.6 (4-5.2) in non-MS obese children. While the snoring percentage was 1.05 (0.15-14.7) in obese adolescents with MS, it was 1.4 (0.3-6.45) in non-MS obese adolescents. Periodic limb movement during sleep was detected 0 (0-1.75) in obese children with MS and 0 (0-2.75) in obese children with non-MS.PLMI (Periodic leg movement index) was >1 in 12 (12/34, 35.3%) obese children with MS, and restless leg syndrome (RLS) was diagnosed; PLMI was also >1 in 16 (16/37, 43.2%) non-MS obese children, and RLS was diagnosed. Overall, RLS (PLMI>1) was detected in 28 (39.4%) of the 71 patients. CONCLUSION: OSAS was detected at a high rate, 49.3%, in adolescents. We found that obesity has a great impact on OSAS on adolescent children, but we could not find any additional impact of metabolic syndrome on sleep disorders. KEY WORDS: Obese, Metabolic syndrome, Pediatric sleep apnea syndrome