0-18 yaş fazla kilolu ve obez çocuklarda b12 vitamini ve demir eksikliğinin retrospektif değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Obezitenin çocuklarda vitamin B12 ve demir eksikliği açısından risk faktörü olup olmadığını araştırmak.Hastalar ve Yöntem: Hastanemizin Çocuk Endokrinoloji Polikliniğine başvuran vücut kitle indeksi (VKİ)>85.p olan 150 obez ve fazla kilolu çocuk hasta ile Genel Pediatri Polikliniklerine başvuran VKİ'si<85.p olan 300 çocuk B12 vitamini ve demir eksikliği yönünden karşılaştırıldı. Ağır enfeksiyon, metabolik, konjenital, hormonal bozukluğu olan, vitamin ve demir tedavisi almışlar çalışmaya alınmadı.Bulgular: Kız:erkek oranı obez grupta 1.3:1, kontrol grubunda 1:1(p=0,182) iken, ortalama yaş sırasıyla 11.31±3.65yıl ve 7.29±4.7yıl(P<0.001) idi. Obez grubun bulguları; kilo SDS ortalama 2,82±1,21(kızlar p=0.035), boy SDS ortalama 0,68±1,28(p=0.064), VKİ SDS ortalama 2,66±0,75(p=0.165), VYY SDS ortalama 2,72±1,29(kızlar p<0.001), bel çevresi (BÇ) ortalama SDS 3,3±0,91(kızlar p=0.004), yüksek total kolesterol %23,9'unda, yüksek trigliserid %34,45'de iken bozulmuş açlık kan şekeri(AKŞ) %21, ortalama HOMA-İR: 5,5± 4,7(%76.1 yüksek), anormal ALT %8,9, vitamin B12 düşüklüğü %6,9, anemi %10,7 (%14 Demir eksikliği anemisi=DEA), serum ferritin eksikliği %7 oranında görüldü. Kontrol grupta: kilo SDS ortalama 0,59±0,91, boy SDS ortalama -0,55±1,13, VKİ SDS ortalama 1,19±0,841, anemi %16 (%29 DEA), serum ferritin eksikliği %6, vitamin B12 düşüklüğü %7 idi. Vitamin B12 ve demir eksikliği 0-3 yaş, 3-6 yaş, 6-11 yaş, 12-18 yaş grupları arasında karşılaştırıldı. Kontrol ve obez gruplar arasında yaş grupları açısından anlamlı fark görülmedi. 6-11 yaş grubu için kontrol grubu obez grubundan anlamlı(p=0.048) anemik, 12-18 yaş grubunda vitamin B12 ve folat düzeyi diğer yaş gruplarından anlamlı(p<0.001) düşük, 0-3 yaş grubu diğer yaş gruplarından daha anemik bulundu.Sonuç: Obez kızların kilosu, BÇ'si, VYY ve VKİ SDS'leri erkeklerden anlamlı yüksektir. Obez çocukların BÇ, yaşı, VKİ ve VYY artışı ile serum insulin, AKŞ, kolesterol, trigliserid düzeyi ve insülin direnci(HOMA-İR) arasında pozitif korelasyon görülmektedir. Obez ve obez olmayan tüm çocuklar vitamin B12 ve demir gibi birçok mikrobesin faktörünün eksikliği yönünden risk altındadır.Anahtar kelimeler: çocukluk çağı obezitesi, vitamin B12 eksikliği, demir eksikliği

Aim: Evaluation of obesity as a risk factor for vitamin B12 and iron deficiency in children.Patients and Methods: 150 obese and overweight (BMİ >85.p) children who applied to Pediatric Endocrinology policlinic were evaluated comparatively with 300 normal weight (BMİ <85.p) children who applied to General Pediatric Policlincs due to iron and vitamin B12 deficiency. Patient with chronical infections, metabolic, congenital, hormonal disorders, used iron and vitamin supplement were excluded in this study.Findings: Male to female ratio was 1.3:1 in obese group and 1:1(p=0,182) in control group. Mean age of obese group was 11.31±3.65 years and 7.29±4.7 years in control group. Findings of obese group: mean weight SDS 2,82±1,21(p=0.035 for girls), mean height SDS 0,68±1,28 (p=0.064), BMİ SDS 2,66±0,7(p=0.165), mean body fat percentage(BFP) SDS 0,68±1,28(p<0.001 for girls),mean waist circumference(WC) SDS 3,3±0,91(p=0.004 for girls), high total cholesterol levels %23.9, high triglycerides %34.45, impaired fasting blood glucose(FBG) %21, mean HOMA-İR was 5,5± 4,7(%76.1 high), abnormal ALT %8.9, vitamin B12 deficiency %6.9, anemia %10,7(%14 İDA), serum ferritin deficiency %7. Findings for control group were as follows: mean weight SDS 0,59±0,91(p=0.662), mean height SDS -0,55±1,13(p=0.781), mean BMİ SDS 1,19±0,84(p=0.397), anemia %16(%29 İDA), serum ferritin deficiency %6, vitamin B12 deficiency %7. Findings evaluated in age groups as 0-3 years, 3-6 years, 6-11 years, and 12-18 years. Non significant difference was detected in terms of vitamin B12 and iron deficiency for any age groups of obese and control patients. 6-11 ages in control group were more anemic than same ages of obese group(p=0,048), 12-18 age group had lower vitamin B12 and folate results(p<0.001), children of 0-3 age group were more anemic than other age groups.Conclusion: Obese girl's weight, WC, BFP, BMİ SDS are significantly higher than boys. There is positive correlation between raising WC, age, BMİ and BFP with raising, HOMA-İR, FBG, cholesterol and triglycerides. All children are under the risk of micronutrient deficiencies including vitamin B12 and iron.Key words: childhood obesity, vitamin B12 deficiency, iron deficiency