Otizm spektrumu bozukluğu tanılı hastalarda doğumsal metabolik hastalık açısından tarama sonuçlarının değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Otizm spektrum bozukluğu (OSB), ilişki ve sosyal gelişim alanlarında yetersizlik, tekrarlayıcı davranışlar ve kısıtlı ilgi alanı ile seyreden, üç yaşından önce başlayan nörogelişimsel bir bozukluktur. OSB birden fazla etkenin rol oynadığı bir beyin gelişim bozukluğu olarak kabul edilmektedir .Genetik, nörogelişimsel bozukluklar, doğumsal metabolik hastalıklar, çevresel faktörlerin tek başına ya da beraber etkileşimi ile kaynaklandığı düşünülmektedir. Günümüzde ilerleyen tanı yöntemleriyle doğumsal metabolik hastalıkların (DMH) OSB etiyolojisinde önemli bir yeri olduğu görülmüştür. OSB hastalarında DMH taramalarının yapılıp yapılmaması konusunda yakın geçmişe kadar karşıt fikirler bulunsa da son dönemde gittiçe artan oranda taramaların yapılması gereği kabul görmeye başlamış ve yaygınlaşmıştır. Ancak standart bir tarama programı henüz yerleşmiş olmayıp merkeze ve kişilere bağlı kalmıştır. Çalışmamızda OSB'li hastalara merkezimizde bakılan metabolik tarama ile doğumsal metabolik hastalıklarının sıklığını belirlemeyi amaçladık. Yöntem: Çalışmamıza Ekim 2014-Kasım 2017 tarihleri arasında , Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Metabolizma Hasatlıkları Polikliniğine başvuran OSB tanılı hastaların retrospektif olarak verileri incelendi.Hastalarımızın yaş, cinsiyet ile metabolik hastalık taraması kapsamına giren üre, ürik asit, kreatinin, alt, ast, TSH, serbest T4, B12, ferritin, folat, 25-OH vitamin D, homosistein, kan aminoasit analizi, idrar organik asit analizi, kan açilkarnitin düzeyleri, laktat ve amonyak düzeyleri incelendi.Bulgular: Çalışmaya alınan 239 hastanın %77,4 'ü (185) erkek, %22,6'sı (54) kızdı. Hastaların yaş ortalaması 56 ay ± 34 ay idi (yaş dağılımı 11 ay- 168 ay). Bir hastaya GAMT eksikliği, bir hastaya klasik tip Homosistinüri, bir hastaya geç tanı hafif tip fenilketonüri, iki hastaya hiperfenilalaninemi, bir hastaya hiperprolinemi tip 1, bir hastaya 3-metil krotonil CoA karboksilaz eksikliği, bir hastaya orta-zincirli yağ asidi oksidasyon defekti ve on üç hastaya mitokondriyal disfonksiyon teşhisi konuldu. Çalışmaya alınmış hastalara merkezimizce oluşturulan otizm paneli tetkiklerinin sonucunda 8 (%3,4) vakada doğumsal metabolik hastalık; 13 (%5,4) mitokondriyal disfonksiyon toplam 21 (%8,8) vakada metabolik bozukluk saptandı.Sonuç: Doğumsal metabolik hastalıkların OSB etyolojisinde oranı yüksek olmamakla beraber tedavi edilebilir olması nedeniyle önem kazanmıştır. Birincil genetik doğumsal metabolik hastalıkların saptanmasının yanı sıra çalışmamızda ikincil mitokondriyal bozuklukların da gösterilebilmesi tedavi edilebilir vaka sayısını genişletmekte ve etyoloji açısından fikir sağlamaktadır.

Introduction and Objective: Autism spectrum disorder (ASD) is a neurodevelopmental disorder that starts before the age of 3 years, with a lack of relationship and social development, recurrent behaviors and limited interest.OSB is considered as a brain development disorder in which multiple factors play a role. Genetic, neurodevelopmental disorders, congenital metabolic diseases are thought to be caused by the interaction of environmental factors alone or together. Nowadays, it is seen that congenital metabolic diseases (DMD) have an important place in the etiology of ASD by the advanced diagnostic methods. Although there have been some opposing ideas in recent years about whether DMH screening should be performed in patients with ASD, the need for increasing scans in recent years has started to be accepted and became widespread. However, a standard screening program has not yet been established and has remained central to people. The aim of this study was to determine the prevalence of congenital metabolic diseases by metabolic screening in patients with ASD.Material and Methods: In our study, the data of the patients with ASD who applied to the Pediatric Metabolic Diseases Outpatient Clinic of Bakırköy Dr. Sadi Konuk Training and Research Hospital between October 2014 and November 2017 were retrospectively analyzed. Urea, uric acid, creatinine, sub, ast, TSH, free T4, B12, ferritin, folate, 25-OH vitamin D, homocysteine, blood amino acid analysis, urine organic acid analysis, blood acylcarnitine levels, lactate and ammonia levels were examined.Findings:Of the 239 patients included in the study, 77.4% (185) were male and 22.6% (54) were female. The mean age of the patients was 56 months ± 34 months (age range 11 months to 168 months). One patient had GAMT deficiency, one patient had classical type homocystinuria, one patient had a late diagnosis of mild type phenylketonuria, two patients had hyperphenylalaninemia, one patient had hyperprolinemia type 1, one patient had 3-methyl crotonyl CoA carboxylase deficiency, one patient had medium-chain fatty acid oxidation defect and thirteen patients were diagnosed with mitochondrial dysfunction. The results of the autism panel examinations of the patients in our study were found to be congenital metabolic disorders in 8 cases (3,4%), mitochondrial dysfunction in 13 cases (5,4%), and metabolic disorders in 21 cases (8,8%). Result: Although the rate of congenital metabolic diseases in the etiology of ASD is not high, it has gained importance because of its treatability. In addition to the detection of primary genetic congenital metabolic diseases, the demonstration of secondary mitochondrial disorders in our study extends the number of curable cases and provides insight into the etiology.